Dầu lạc tự ép
Ảnh: Sohu
Nhiều người ưa chuộng dầu đậu phộng ép thủ công vì hương thơm đặc trưng. Tuy nhiên, loại dầu này tiềm ẩn nguy hiểm do thường chứa hàm lượng aflatoxin rất cao - một chất gây ung thư mạnh. Nguyên nhân là dầu chưa qua tinh chế, khiến aflatoxin dễ tồn đọng.
Không chỉ dầu đậu phộng thủ công, aflatoxin còn có thể xuất hiện trong đậu phộng, ngô và các loại ngũ cốc, dầu mốc khác. Do đó, cần bảo quản thực phẩm ở nơi khô ráo, thoáng khí và loại bỏ ngay khi có dấu hiệu mốc.
Nếu đũa hoặc thớt trong nhà vô tình tiếp xúc với thực phẩm, dầu mốc chứa aflatoxin, không nhất thiết phải bỏ ngay. Aflatoxin chỉ hình thành trong môi trường giàu dinh dưỡng và điều kiện thuận lợi, trong khi đũa và thớt vốn không chứa nhiều dinh dưỡng nên khả năng sản sinh chất này rất thấp. Để an toàn, sau khi rửa, nên phơi đũa thật khô trước khi cất, lau khô thớt rồi dựng đứng hoặc treo lên, và khử trùng định kỳ.
Trầu cau
Trầu cau được xếp vào nhóm 1 chất gây ung thư theo phân loại của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới. Đây là nhóm các chất đã được chứng minh có khả năng gây ung thư ở người. Trầu cau có thể dẫn tới ung thư miệng và có tính gây nghiện cao, khiến việc bỏ thói quen này trở nên khó khăn.
Ung thư miệng là dạng ung thư ác tính phổ biến nhất ở vùng đầu và cổ, với khoảng 300.000 ca mắc mới trên thế giới mỗi năm, gần một nửa trong số đó tử vong. Riêng tại Trung Quốc, mỗi năm ghi nhận khoảng 58.000 ca mới, hơn 70% là nam giới.
Các chuyên gia cho biết, so với nhiều loại ung thư khác, ung thư miệng dễ phát hiện hơn. Nếu được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tỷ lệ chữa khỏi có thể đạt tới 90%. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển đến giai đoạn giữa hoặc cuối, tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ còn 55%-65%. Vì sức khỏe và tính mạng, các bác sĩ khuyến cáo nên tránh xa trầu cau.
Khói dầu
Ảnh: Sohu
Khói từ quá trình nấu nướng là một trong những nguồn ô nhiễm không khí trong nhà phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Theo báo cáo GLOBOCAN năm 2022 của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), thuộc Tổ chức Y tế Thế giới, ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nữ giới do ung thư, chiếm 18,3% tổng số ca tử vong, vượt qua ung thư vú (15,2%). Điều đáng nói, tỷ lệ hút thuốc ở nữ giới khá thấp, và một trong những nguyên nhân quan trọng được chỉ ra là tiếp xúc lâu dài với khói dầu ở nhiệt độ cao.
Khói nấu ăn chứa nhiều chất độc hại như benzopyrene và acrolein, làm tăng nguy cơ ung thư phổi. Nghiên cứu cho thấy ở phụ nữ không hút thuốc, việc hít phải khói dầu lâu dài có thể khiến nguy cơ mắc ung thư phổi tăng gấp 3,79 lần.
Món sashimi cá nước ngọt, gỏi tôm
Nhiều người có sở thích nhấp nháp rượu bia với món sashimi từ cá nước ngọt hay gỏi tôm. Tuy nhiên, cá nước ngọt có thể chứa một loại ký sinh trùng phổ biến là sán lá gan (Clonorchis sinensis), được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm tác nhân gây ung thư loại 1. Ăn cá nước ngọt sống là yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến nhiễm sán lá gan, với gần 70 loài cá nước ngọt từng được ghi nhận mang mầm bệnh này.
Vì vậy, hãy tránh ăn sống cá và tôm nước ngọt. Khi chế biến tại nhà, cần tách riêng thực phẩm sống, chín và dùng thớt, dao, hộp đựng khác nhau để ngừa lây nhiễm chéo.
