Thoái hóa đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm cột sống mất độ dẻo dai vốn có, lệch khỏi vị trí ban đầu, thường gặp nhất ở cột sống cổ và cột sống thắt lưng. Tình trạng này có thể dẫn đến viêm khớp, biến chứng như hẹp ống sống.
TS.BS Nguyễn Đức Anh, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh - Cột sống, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết người bị thoái hóa đĩa đệm có thể bị đau khi thực hiện một số chuyển động như vặn mình, đau cứng ở lưng sau khi ngủ dậy. Cơn đau có thể ảnh hưởng đến tay chân gây ra cảm giác tê, ngứa ở tay chân. Thoái hóa là quá trình tự nhiên của cơ thể, song điều chỉnh lối sống góp phần ngăn bệnh thoái hóa đĩa đệm cột sống tiến triển nhanh.
Điều chỉnh tư thế ngồi
Tư thế ngồi phù hợp giúp giảm áp lực, căng thẳng cho cột sống. Trong khi đó, tư thế xấu làm tăng áp lực lên khớp và các cơ xung quanh, thúc đẩy thoái hóa, có thể gây cong vẹo cột sống và các bệnh lý khác liên quan.
Người bệnh thoái hóa đĩa đệm cột sống cần chọn ghế và bàn phù hợp với chiều dài lưng cũng như tầm với, khuỷu tay đặt vuông góc với cánh tay khi làm việc, ngồi thẳng lưng. Khi làm việc nên đặt màn hình máy tính vừa tầm mắt, tránh cúi đầu hoặc ngước nhìn màn hình để chân vừa tầm, chân luôn chạm đất giúp giảm trọng lực lên lưng.
Không nên ngồi ghế quá lún và tựa lưng vừa sát. Bạn có thể chèn thêm một chiếc gối nhỏ sau lưng để cột sống có thể thoải mái hơn.
Ngồi làm việc với tư thế đúng để bảo vệ và ngăn ngừa thoái hóa cột sống. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Người bị thoái hóa đĩa đệm cột sống nên thay đổi tư thế ngồi nhiều lần, từ thẳng lưng đến tựa ngả về sau, hạn chế cúi người về trước, vì tư thế này có thể làm tăng áp lực lên đĩa đệm. Hạn chế bắt chéo chân khi ngồi vì dễ ảnh hưởng xấu đến cột sống. Bạn cần để chân chạm sàn, sử dụng bục kê chân giúp cột sống thư giãn hơn.
Tập thể dục
Các bài tập kéo giãn cơ thể vận động toàn thân, đi bộ có thể giúp ngăn ngừa thoái hóa đĩa đệm tiến triển. Bác sĩ Đức Anh khuyên người bệnh nên đi bộ 30 phút hoặc hoạt động thể dục toàn thân khác khoảng 5 lần mỗi tuần để tăng cường sức khỏe tổng thể.
Đạp xe, bơi lội phù hợp với người mắc thoái hóa đĩa đệm vì cơ thể sử dụng nhiều cơ trung tâm, vốn có tác dụng ổn định cột sống. Một số bài tập dưới nước làm giảm tải áp lực cho cột sống và khớp rất có ích cho người bệnh. Tập yoga hoặc các bài tập lưng dưới, kéo giãn cơ lưng, tăng cường sức mạnh cột sống... cải thiện sức khỏe.
Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Cân nặng dư thừa gây áp lực lên các cơ, xương, khớp trong cơ thể, bao gồm đĩa đệm giữa các đốt sống. Người thừa cân, béo phì nên giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh để hỗ trợ kiểm soát bệnh.
Thay đổi chế độ ăn uống
Tiến sĩ Đức Anh cho biết sử dụng các loại thực phẩm và chất bổ sung hỗ trợ hệ thống cơ xương, tăng cường sức mạnh của đĩa đệm. Người bệnh nên ưu tiên dầu gan cá, trứng cá muối, rau chân vịt, hàu, các loại cá (cá bơn, cá hồi, cá thu, cá cơm, cá trích...), hạnh nhân, củ cải, hạt dẻ, đu đủ, bơ, súp lơ xanh. Đây là các thực phẩm giàu dưỡng chất và rất tốt cho đĩa đệm, có thể ngăn ngừa tình trạng thoái hóa cột sống và gai cột sống.
Tư thế ngủ thoải mái
Khi nằm, các cơ, gân, dây chằng bao quanh cột sống được thư giãn và nghỉ ngơi. Do đó, nên sử dụng nệm, gối mềm để cột sống thoải mái. Khi ngủ, tập thói quen giữ cho cột sống thẳng tự nhiên. Nếu nằm ngửa, cần đặt một chiếc gối dưới đầu gối, nếu ngủ nghiêng bạn nên đặt gối giữa hai đầu gối, như vậy hông và lưng được thư giãn.
