Chị Đậu vốn sức khỏe tốt, song một tháng nay thường đau mỏi chân, đau cơ, tăng huyết áp nhanh. TS.BS Lê Phúc Liên, Trưởng đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nghi ngờ khối u ở tuyến thượng thận phải kích thước khoảng 2 cm tiết hormone aldosteron.
Aldosteron là hormone do vỏ tuyến thượng thận sản xuất, có vai trò quan trọng trong việc cân bằng natri và kali, từ đó ảnh hưởng đến lượng nước trong cơ thể, huyết áp. Khi khối u phát triển, tiết quá nhiều aldosteron, người bệnh dễ mắc chứng cường aldosteron nguyên phát (hội chứng Conn) khiến huyết áp cao, hạ kali máu và xuất hiện triệu chứng như mệt mỏi, yếu cơ, chuột rút và nhịp tim không đều. Nếu không xử lý kịp thời, khối u gây giảm kali máu nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các xung thần kinh dẫn đến yếu cơ hoặc thậm chí tê liệt. Một số trường hợp bị tăng huyết áp ác tính dễ bị đột quỵ, vỡ mạch máu não.
Với u tuyến thượng thận tiết hormone (u chức năng) hoặc nghi ngờ u ác tính, u tuyến thượng thận gây biến chứng, phẫu thuật nội soi cắt bỏ khối u là phương pháp điều trị dứt điểm. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật nội soi cắt u tuyến thượng thận cho chị Đậu. Thông qua màn hình nội soi, camera phóng đại giúp bác sĩ Liên cùng ThS.BS Cao Vĩnh Duy quan sát rõ ràng tuyến thượng thận và các cấu trúc xung quanh, dễ dàng bóc tách và cắt bỏ khối u.
Sau mổ một ngày, chị Đậu hồi phục nhanh, vết mổ ít đau, xuất viện sau 3 ngày sau đó. Chị cần tái khám định kỳ, xét nghiệm để kiểm tra nồng độ aldosteron và kali máu, theo dõi huyết áp chặt chẽ.
Bác sĩ Liên cùng ThS.BS Cao Vĩnh Duy phẫu thuật nội soi cắt u tuyến thượng thận cho chị Đậu. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Cường aldosteron nguyên phát là rối loạn ít gặp, bệnh xảy ra nhiều hơn ở phụ nữ, được chẩn đoán ở độ tuổi 30-40 với các triệu chứng thường gặp như mệt mỏi, khát nước quá mức, đi tiểu thường xuyên, đau đầu, chuột rút cơ, yếu cơ, nhìn mờ.
Theo bác sĩ Liên, nguyên nhân mắc bệnh đến từ khối u lành tính ở tuyến thượng thận như trường hợp của chị Đậu hoặc do rối loạn di truyền (tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh), ít gặp hơn là ung thư tuyến thượng thận.
Điều trị bệnh cường aldosteron nguyên phát thường bao gồm dùng thuốc để ngăn chặn tác dụng của aldosteron hoặc phẫu thuật để cắt bỏ u tuyến thượng thận. Hậu phẫu, người bệnh vẫn có thể cần dùng thuốc cho đến khi huyết áp trở lại bình thường.
Hiện chưa có cách để phòng ngừa bệnh. Bác sĩ Liên khuyên mọi người giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách tăng cường hoạt động thể chất, hạn chế uống rượu bia, giảm lượng muối trong chế độ ăn uống, bỏ thuốc lá. Những người bị huyết áp cao hoặc nồng độ kali thấp thường xuyên cần đi khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm để kịp thời phát hiện, điều trị bệnh.
*Tên người bệnh đã được thay đổi
