Thức khuya, thiếu ngủ có làm tăng nguy cơ ung thư?

Trả lời

Tại Việt Nam, tỷ lệ rối loạn giấc ngủ cao và có xu hướng gia tăng ở các nhóm tuổi khác nhau. Nhiều người có thói quen thức khuya, ngủ ít nên thường xuyên mệt mỏi mạn tính, giảm chất lượng cuộc sống và năng suất lao động. Giấc ngủ ngắn 4-5 giờ mỗi ngày khiến cơ thể không đủ thời gian nghỉ ngơi và phục hồi, làm tăng nguy cơ phát triển tế bào bất thường dẫn đến ung thư. Ngủ ít cũng gây mất cân bằng insulin, dễ béo phì - yếu tố nguy cơ quan trọng thúc đẩy các loại ung thư.

Ngủ đủ giấc giúp tăng cường tế bào miễn dịch, nhất là tế bào NK có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư ngay từ giai đoạn sớm, góp phần phòng ngừa ung thư. Thiếu ngủ làm suy giảm hoạt động của tế bào này, tạo điều kiện cho các tế bào ung thư tấn công cơ thể.

Chất lượng chất ngủ kém làm giảm sản xuất melatonin, tăng nồng độ cortisol. Melatonin là hormone giúp điều hòa giấc ngủ, có tác dụng chống oxy hóa mạnh, cơ thể thiếu hụt làm tăng nguy cơ đột biến tế bào và thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư. Cortisol là hormone gây căng thẳng, thúc đẩy quá trình viêm nhiễm và làm tổn thương DNA. DNA không được sửa chữa kịp thời tạo cơ hội hình thành ung thư.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Ba Lan đăng trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ năm 2021, trên gần 1.000 phụ nữ làm việc ca đêm hơn 10 năm hoặc hơn ba ca đêm liên tiếp, cho thấy làm việc ca đêm làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú lên 2,34 lần, còn làm việc ca đêm với cường độ cao là 2,66 lần.

Khi ngủ, cơ thể tự sửa chữa và phục hồi. Lúc này, hệ miễn dịch được kích hoạt mạnh mẽ sửa chữa các tế bào tổn thương và đào thải độc tố tích tụ trong ngày. Ngủ đủ giấc giúp điều hòa hormone, kiểm soát đường huyết, duy trì sức khỏe hệ tim mạch và bảo vệ chức năng não bộ.

Nếu phải làm việc ca đêm, bạn cố gắng tranh thủ ngủ vào ban ngày, đảm bảo đủ 7-8 tiếng mỗi đêm và trước 22h để duy trì sức khỏe tốt, ổn định nhịp sinh học, giúp cơ thể hoạt động hiệu quả. Trước khi ngủ, bạn nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử để tránh ánh sáng xanh gây ức chế hormone melatonin. Bạn không nên uống cà phê, trà đặc hoặc ăn quá no vào buổi tối, chọn nơi yên tĩnh, mát mẻ, ánh sáng dịu nhẹ để dễ dàng đi vào giấc. Duy trì tập thể dục hàng ngày giúp cơ thể thư giãn, giảm căng thẳng, hỗ trợ ngủ ngon hơn.

Khoa Ung bướu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội