Robot hỗ trợ bác sĩ can thiệp đột quỵ, kẹp túi phình cho bệnh nhân

Ông An đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM trong tình trạng huyết áp cao 210/120 mmHg, tiền sử tăng huyết áp nhiều năm. Các bác sĩ kích hoạt quy trình Stroke Code dành riêng cho cấp cứu đột quỵ. Kết quả chụp CT 1975 lát cắt và MRI cho thấy người bệnh xuất huyết não vùng trán - nhân bèo phải, khối máu tụ đường kính hơn 5 cm lan xuống bao trong, chèn ép nhiều bó dẫn truyền thần kinh. Não thất phải bị đè dẹt, đường giữa lệch gần 9 mm, phù não lan tỏa, biểu hiện tăng áp lực nội sọ nặng.

ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng khoa Ngoại Thần Kinh - Cột sống, Trung tâm Khoa học Thần kinh, cho biết vị trí xuất huyết trùng với vùng thành mạch bị phình yếu, dạng túi phình nhỏ hình thành ở người tăng huyết áp lâu năm. Khi huyết áp cao kéo dài, thành mạch liên tục chịu áp lực lớn khiến các sợi cơ và sợi đàn hồi thoái hóa, mạch máu giòn, xơ cứng. Trên nền mạch yếu này dễ xuất hiện các vi phình mạch li ti. Một đợt tăng huyết áp đột ngột khi gắng sức, căng thẳng hoặc gặp thời tiết lạnh, túi phình có thể bị vỡ, khiến máu tràn vào nhu mô não gây xuất huyết cấp.

Sau hội chẩn, êkíp phẫu thuật cho ông An bằng hệ thống robot tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI). "Đây là ca phẫu thuật thần kinh phức tạp vì túi phình nhỏ, nằm sâu, kề sát các bó thần kinh vận động quan trọng, sai sót nhỏ khi mổ có thể khiến bệnh nhân liệt, rối loạn ngôn ngữ vĩnh viễn hoặc đột quỵ thứ phát", bác sĩ Sĩ nói, thêm rằng nếu thực hiện theo phương pháp truyền thống, thời gian tiếp cận vùng này kéo dài hơn, nguy cơ biến chứng cao.

Trước phẫu thuật, robot AI tích hợp các dữ liệu từ MRI, CT và DSA để dựng bản đồ não 3D độ phân giải cao, thể hiện chi tiết ranh giới khối máu tụ, túi phình, mô não lành, các bó sợi thần kinh. Nhờ đó, bác sĩ mô phỏng trước đường tiếp cận ngắn nhất, an toàn, hạn chế xâm lấn vùng chức năng quan trọng.

Cánh tay robot tích hợp kính vi phẫu tự động hỗ trợ lấy máu tụ, sau đó bác sĩ kẹp túi phình dưới kính vi phẫu, kết hợp hình ảnh huỳnh quang để xác định chính xác cổ túi phình, đảm bảo túi phình được kẹp triệt để trước khi đóng sọ. Sau hơn một giờ, êkíp lấy sạch khối máu tụ, kẹp thành công túi phình, giải áp não, giúp giảm nhanh áp lực nội sọ.

Sau 24 giờ, ông An tỉnh táo, cử động nhẹ tay chân trái. Xuất viện sau 9 ngày điều trị, ông có thể đi lại quanh phòng, tự ăn uống, tiếp tục duy trì phác đồ kiểm soát huyết áp cùng hướng dẫn phòng tái phát.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết nhiều ca xuất huyết não nặng xảy ra ở người tăng huyết áp nhưng chủ quan, không tái khám, không dùng thuốc đều đặn. Đặc biệt, trong những ngày mưa lạnh hoặc thời tiết chuyển mùa, cơ thể phản ứng bằng cách co mạch ngoại biên để giữ ấm, khiến huyết áp tăng vọt, áp lực lên thành mạch não gia tăng đột ngột, làm túi phình dễ vỡ.

Người có tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, hút thuốc hoặc có tiền sử gia đình đột quỵ nên tầm soát đột quỵ định kỳ bằng chụp CT, MRI, các xét nghiệm, siêu âm chuyên sâu để phát hiện sớm các bất thường ở mạch máu não. Khi xuất hiện đau đầu dữ dội, méo miệng, yếu liệt nửa người, nói đớ hoặc nôn ói đột ngột, cần đưa người bệnh đến bệnh viện chuyên sâu trong thời gian sớm nhất để tăng cơ hội cứu sống.