Mĩ phẩm là một trong những mặt hàng đang bùng nổ mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. Chỉ cần vài thao tác tìm kiếm, người tiêu dùng có thể dễ dàng tiếp cận hàng nghìn sản phẩm được quảng cáo là “hàng xách tay”, “hàng chuẩn Âu - Nhật - Hàn”, nhưng giá bán lại chỉ bằng một phần rất nhỏ so với hàng chính hãng.
 |
Sản phẩm mĩ phẩm của Cty Linh Anh vi phạm bị Cục Quản lí Dược yêu cầu thu hồi để tiêu hủy. |
Trong vai người mua, phóng viên tiếp cận một tài khoản Facebook rao bán tràn lan các loại mĩ phẩm của nhiều thương hiệu nổi tiếng như CNP Laboratory, Lancôme, Estée Lauder... với mức giá rẻ khó tin. Ví dụ, kem chống nắng CNP chỉ được rao giá 70.000 đồng/tuýp, trong khi giá thị trường dao động từ 260.000 - 270.000 đồng; serum Estée Lauder 100ml có giá 170.000 đồng/lọ - bằng 1/6 giá thị trường. Dù khẳng định “nói không với hàng giả”, “chỉ bán hàng chính hãng”, nhưng khi được hỏi về giấy tờ chứng minh nguồn gốc sản phẩm, người bán liền… mất hút và chặn tin nhắn.
Bác sĩ Vũ Thái Hà, Trưởng khoa Nghiên cứu và Ứng dụng tế bào gốc, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho hay để điều trị cho bệnh nhân từng dùng mĩ phẩm giả, mĩ phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, nhất là những loại có chứa corticoid, bác sĩ phải căn cứ vào từng mức độ tổn thương, thể bệnh để có phác đồ điều trị riêng. Thời gian điều trị kéo dài, gây tốn kém về tiền bạc.
Không khó để thấy những trang quảng cáo bán son Chanel - thương hiệu cao cấp quốc tế với giá chỉ từ 100.000 đến 200.000 đồng/sản phẩm, kèm lời mời gọi hấp dẫn như “mĩ phẩm xách tay”, “giá tận gốc”, “không qua trung gian”.
Những “nhà máy mĩ phẩm” trong… nhà dân
Thị trường mĩ phẩm giả đang được tiếp tay bởi nhiều “cơ sở sản xuất” trá hình, nấp bóng hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Mới đây, Công an tỉnh Bắc Giang đã phát hiện Nguyễn Văn Khánh (29 tuổi, trú tại xã Đại Lâm, huyện Lạng Giang) cùng một người khác đang tổ chức sản xuất, đóng gói mĩ phẩm giả ngay tại nhà. Lực lượng chức năng thu giữ gần 2.500 sản phẩm thành phẩm gồm kem tẩy trang, serum trị mụn, kem dưỡng da… cùng hơn 100.000 tem chống hàng giả, nhãn mác, 300kg nguyên liệu không rõ nguồn gốc và hàng chục nghìn vỏ chai, lọ.
Tại Ninh Bình, kiểm tra kho hàng trên đường Trương Hán Siêu (TP Hoa Lư), cơ quan chức năng cũng phát hiện hơn 10.000 sản phẩm mĩ phẩm không có hóa đơn chứng từ, trị giá khoảng 2 tỉ đồng. Toàn bộ lô hàng này gồm dầu gội, tinh dầu, kem hấp, sữa tắm, mặt nạ… đều không rõ xuất xứ.
Không chỉ thiệt hại về kinh tế, việc sử dụng mĩ phẩm không rõ nguồn gốc còn để lại hậu quả nghiêm trọng cho người tiêu dùng. Trung tâm thử nghiệm lâm sàng (Bệnh viện Da liễu Trung ương) ghi nhận nhiều trường hợp bị biến chứng nặng nề do sử dụng mĩ phẩm không rõ nguồn gốc. Chỉ trong vòng một tuần đầu tháng 5, đã có 3 bệnh nhân nhập viện vì viêm da kích ứng sau khi sử dụng mĩ phẩm, trong đó có cả phụ nữ mang thai.
Theo bác sĩ, TS. Vũ Nguyệt Minh, Giám đốc Trung tâm thử nghiệm lâm sàng, mĩ phẩm giả thường chứa các chất cấm hoặc vượt quá ngưỡng an toàn, gây phản ứng nguy hiểm cho da và sức khỏe lâu dài. “Có những sản phẩm bệnh nhân mang đến không ghi thành phần, hoặc làm nhái giống y như hàng thật, kèm cả tem chống hàng giả. Nhiều trường hợp, chúng tôi không thể xác định được bệnh nhân đã bôi chất gì lên da nên buộc phải điều trị theo hướng loại trừ”, bác sĩ Minh cho hay.
Các chất thường được phát hiện trong mĩ phẩm giả gồm corticoid, chì, thuỷ ngân, asen (thạch tín)… Trong đó, corticoid dù giúp trắng da, giảm mụn nhanh nhưng để lại hàng chục tác dụng phụ, gây teo da, giãn mạch, nám, mụn nặng hơn. Còn thuỷ ngân, nếu dùng lâu dài, có thể ngấm vào máu, gây nhiễm độc thần kinh, thận và ung thư da. “Đặc biệt, với asen kim loại nặng bị cấm tuyệt đối trong mĩ phẩm - nếu sử dụng kéo dài từ 5-10 năm có thể gây ung thư da ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể”, bác sĩ Minh cảnh báo.
Cảnh báo người tiêu dùng
TS. Lê Hữu Doanh, Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương khuyến cáo, trước khi điều trị các vấn đề da như mụn trứng cá, thâm nám hay dưỡng trắng, cần có sự tư vấn cụ thể từ bác sĩ da liễu để lựa chọn sản phẩm và phương pháp phù hợp. Ngoài ra, mỗi người cũng nên tự trang bị kiến thức cơ bản về tác dụng phụ của mĩ phẩm để biết cách phòng tránh và xử lí khi xảy ra sự cố. Một bước quan trọng thường bị bỏ qua là thử phản ứng dị ứng trước khi dùng. Người sử dụng nên bôi một lượng nhỏ sản phẩm lên vùng da mặt trong cổ tay, chờ quan sát trong vài giờ. Nếu không có biểu hiện bất thường như đỏ, ngứa, rát thì mới nên sử dụng trên diện rộng.
“Trong quá trình sử dụng mĩ phẩm, nếu xuất hiện các triệu chứng như nóng rát, ngứa ngáy, mẩn đỏ hoặc nổi mụn, cần dừng ngay lập tức, rửa sạch vùng da tiếp xúc để giảm thiểu tác hại.”, bác sĩ Lê Hữu Doanh khuyến cáo.
