Ngày 11/12, bác sĩ Nguyễn Viết Chung, Trưởng khoa Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện E, cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng trầm cảm nặng. Cô gái có các triệu chứng điển hình như nỗi buồn sâu sắc kéo dài, mất hứng thú với mọi việc, khó tập trung học tập và thường xuyên cảm thấy đầu óc trống rỗng.
Khai thác tiền sử bệnh, bác sĩ phát hiện nguyên nhân gốc rễ xuất phát từ người mẹ. Bà từng gặp sang chấn tâm lý nặng và có dấu hiệu trầm cảm rõ ràng nhưng từ chối điều trị y tế. Thay vì tìm kiếm sự trợ giúp chuyên môn, người mẹ trút bỏ toàn bộ nỗi đau lên con gái qua các cuộc gọi mỗi ngày suốt ba năm qua.
"Những câu nói như 'Mẹ không còn ai khác để nói', 'Con là điểm tựa duy nhất' hay 'Chỉ có thể nói với con' vô tình tạo nên áp lực tâm lý quá lớn cho người con", ông Chung cho hay.
Bác sĩ Chung nhận định cô gái đã trở thành nạn nhân của tình trạng "lây lan cảm xúc tiêu cực". Ở độ tuổi 20, tâm lý chưa vững vàng, việc phải đóng vai người nâng đỡ cảm xúc cho mẹ khiến bệnh nhân quá tải. Cô luôn sống trong cảm giác tội lỗi, tự dằn vặt bản thân vì không thể giúp mẹ thoát khổ. Bệnh nhân hiện được điều trị kết hợp thuốc và liệu pháp tâm lý.
Theo chuyên gia, khi cha mẹ không xử lý dứt điểm các sang chấn của mình mà vô thức chuyển giao gánh nặng đó sang con cái, hậu quả rất nghiêm trọng. Trẻ không chỉ đối mặt với sự quá tải cảm xúc và mặc cảm tội lỗi mà còn bị ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất như mất ngủ, suy nhược thần kinh. Về lâu dài, việc tiếp nhận năng lượng tiêu cực thường xuyên sẽ làm méo mó nhận thức, dẫn đến lo âu và trầm cảm.
Hiện tượng trầm cảm lây lan giữa người thân đã được khoa học chứng minh. Nghiên cứu của giáo sư Jonathan Flint (Đại học Oxford) thực hiện trên 10.500 phụ nữ Trung Quốc chỉ ra rằng, người có ông bà, cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc trầm cảm có nguy cơ mắc bệnh cao gấp ba lần người bình thường. Tiến sĩ Gerald Haeffel và Jennifer Hames (Đại học Notre Dame, Mỹ) cũng kết luận việc dành nhiều thời gian bên cạnh người có thái độ bi quan sẽ khiến nhận thức của người còn lại dần thay đổi theo hướng tiêu cực, làm tăng sự tổn thương tâm lý.
Bác sĩ Chung nhấn mạnh bệnh lý tâm thần chịu tác động của cả yếu tố di truyền và môi trường. Trong gia đình, người chăm sóc bệnh nhân tâm thần thường xuyên chịu áp lực lớn, đặc biệt khi người bệnh không hợp tác, thậm chí có hành vi bạo hành lời nói. Nếu không có nguồn lực hỗ trợ kịp thời, chính người chăm sóc cũng sẽ kiệt quệ và mắc các rối loạn lo âu, trầm cảm.
Các bác sĩ khuyến cáo người lớn cần chủ động điều trị dứt điểm các vấn đề tâm lý, tránh coi con cái là nơi xả cảm xúc độc hại. Việc ngộ nhận con cái có thể giúp cha mẹ "tự vượt qua" trầm cảm là sai lầm nguy hiểm. Khi phát hiện các dấu hiệu bất ổn về tinh thần, cả người bệnh và người thân cần sớm tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được can thiệp đúng cách.
