Bệnh lý do HPV ở nam giới
Thông tin trên được Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoài Bắc, Trưởng khoa Nam học và Y học giới tính - Trường Đại học Y Hà Nội, chia sẻ tại hội nghị CME quốc tế do trường này tổ chức.
PGS Bắc cho biết virus HPV (Human Papillomavirus) là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư và tiền ung thư cổ tử cung ở nữ giới. Tuy nhiên, hiện nay, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy HPV cũng là “thủ phạm” gây ung thư ở nam giới, bao gồm ung thư hầu họng, khoang miệng, thanh quản, dương vật và hậu môn.
Thống kê cho thấy, nhiều trường hợp ung thư ở nam giới có liên quan đến virus HPV và tỷ lệ này đang gia tăng ở nhiều quốc gia. Gánh nặng bệnh tật do HPV ở nam giới vì vậy đang trở thành một vấn đề đáng quan tâm của y học toàn cầu.
Nam giới có hoạt động tình dục gần như chắc chắn sẽ tiếp xúc với HPV trong cuộc đời. Khảo sát tại Mỹ cho thấy 91% nam giới từng có quan hệ tình dục bị nhiễm HPV ít nhất một lần, với hai đỉnh mắc bệnh ở độ tuổi 28-32 và 58-59.
Theo ước tính, gần 1/3 nam giới trên toàn cầu đang nhiễm ít nhất một chủng HPV sinh dục, trong đó khoảng 1/5 nhiễm chủng nguy cơ cao (HR-HPV) - loại có khả năng gây ung thư. Tỷ lệ nhiễm HPV gộp toàn cầu là 31% (mọi chủng) và 21% (HR-HPV); chủng HPV16 phổ biến nhất (khoảng 5%).
Tại khu vực Đông Á và Đông Nam Á (bao gồm Việt Nam), tỷ lệ HR-HPV thấp hơn một nửa so với mức trung bình toàn cầu (10% so với 23%), nhưng vẫn là nguồn dự trữ virus có thể lây truyền trong cộng đồng.
HPV có thể gây ra tổn thương sinh dục ngoài chỉ trong thời gian ngắn. Khoảng 25% nam giới nhiễm HPV chủng 6 có thể phát triển thành mụn cóc sinh dục sau khoảng 8 tháng. Đáng chú ý, 44% bệnh nhân tái phát sau 4 năm điều trị.
Các tổn thương này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây ngứa, tiết dịch, chảy máu, mùi hôi mà còn khiến người bệnh tăng nguy cơ trầm cảm, lo âu và căng thẳng. Tỷ lệ trầm cảm ở người mắc sùi mào gà lên tới 28%, lo âu 48% và căng thẳng 24,8% - đặc biệt cao hơn ở nhóm độc thân, ly dị hoặc góa vợ.
Mối nguy gây ung thư cho nam giới
Theo bác sĩ Bắc, ở nam giới, các ung thư liên quan đến HPV thường không được phát hiện sớm, chỉ được chẩn đoán khi đã gây ra biến chứng nghiêm trọng. Nhiễm HPV làm tăng nguy cơ ung thư dương vật, hậu môn và đặc biệt là ung thư hầu họng - nhóm ung thư đang gia tăng mạnh trong hai thập kỷ gần đây.
Dù nguy cơ cao, hiện nay chưa có khuyến cáo sàng lọc định kỳ cho nam giới. Trong khi đó, chiến lược tiêm chủng HPV mới chỉ tập trung vào phụ nữ và trẻ em gái. Tại Việt Nam, tỷ lệ phụ nữ 15-29 tuổi được tiêm vắc xin HPV vẫn thấp hơn so với mục tiêu đề ra còn nam giới và trẻ trai vị thành niên hầu như chưa được triển khai tiêm chủng.
PGS. Nguyễn Hoài Bắc nhấn mạnh: “Nam giới không chỉ là người mang virus mà còn là mắt xích quan trọng trong chuỗi lây truyền. Việc tiêm phòng HPV cho cả nam và nữ là cần thiết để giảm gánh nặng bệnh lý, phòng ngừa các ung thư liên quan đến HPV trong tương lai”.
Hiện thế giới đang dần mở rộng tiêm chủng cho trẻ trai vị thành niên. Đây cũng là xu hướng mà Việt Nam nên sớm triển khai, nhằm bảo vệ sức khỏe sinh sản, giảm nguy cơ ung thư và góp phần cắt đứt chuỗi lây truyền HPV trong cộng đồng.
Cơ sở cấp phép chỉ định 9vHPV ở nam 27-45 tuổi của Bộ Y Tế Việt Nam và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ:
- Dữ liệu 4vHPV được áp dụng cho 9vHPV vì tính tương đồng của 2 loại vắc xin.
- Sinh lý bệnh học của bệnh liên quan HPV và cơ chế bảo vệ của vắc xin tương tự ở hai giới.
- Hiệu lực 4vHPV ở nam giới 27-45 tuổi được công nhận.
- Hiệu lực 9vHPV ở nữ giới 27-45 tuổi được công nhận.
Như vậy, vắc xin này đã đủ công nhận hiệu lực 9vHPV ở nam giới 27-45 tuổi.
