Ngày 11/11, thông tin từ Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) cho hay, đơn vị này vừa có một ca cấp cứu đặc biệt tại Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn (Khánh Hòa). Tại đây, lần đầu tiên diễn ra một ca đại phẫu mở khoang lồng ngực, nhanh chóng cứu sống người bệnh rồi vận chuyển về đất liền để tiếp tục điều trị.
Mất hơn 3 lít máu sau tai nạn do lặn biển
Trước đó, khoảng 14h ngày 8/11, anh H.N.K. (35 tuổi, quê Đà Nẵng, công nhân đang làm việc tại quần đảo Trường Sa) bất ngờ đau ngực trái, khó thở dữ dội khi đang lặn sâu 11m.
Anh K. nhanh chóng được đưa vào Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn đêm cùng ngày trong tình trạng huyết áp tụt, mạch nhanh. Hình ảnh X-quang cho thấy có tình trạng tràn dịch, tràn khí khoang màng phổi trái lượng nhiều.
Tại đây, bệnh nhân được xử lý dẫn lưu màng phổi. Sau khi hút ra lượng dịch đỏ tới 1,4 lít, người bệnh xuất hiện dấu hiệu sốc mất máu, nguy cơ tử vong cao. Ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành hội chẩn từ xa với các chuyên gia tại Bệnh viện Quân y 175.
Người bệnh được xử trí tại Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn (Ảnh: BV).
Trong đêm, người bệnh được hồi sức tích cực, dùng thuốc vận mạch, truyền dịch, truyền hơn 1,7 lít máu lấy trực tiếp từ các chiến sĩ trên đảo.
Đến sáng 9/11, sau hội chẩn trực tuyến, các bác sĩ Bệnh viện Quân y 175 kết luận, bệnh nhân sốc mất máu do tràn máu, tràn khí màng phổi trái, nghi tổn thương nhu mô phổi do thay đổi áp lực khi lặn sâu. Tiên lượng rất nặng, cần vận chuyển bằng đường không khẩn cấp.
Ngay lập tức, tổ phẫu thuật - gây mê hồi sức và tổ cấp cứu đường không nhanh chóng mang theo dụng cụ mổ phổi, stapler, vật tư gây mê - hồi sức lên đường, sẵn sàng xử trí tại chỗ để đưa người bệnh về đất liền điều trị.
Gần 18h ngày 9/11, tổ cấp cứu mới tiếp cận được bệnh nhân K. Tại đây, các bác sĩ nhận thấy tổng lượng máu dẫn lưu màng phổi đã lên tới hơn 3 lít, bệnh nhân suy kiệt nhanh, mạch yếu dần. Không thể chờ thêm, ê-kíp tiến hành phẫu thuật mở ngực khẩn cấp ngay tại phòng mổ dã chiến của bệnh xá, bắt đầu lúc 20h.
Ca đại phẫu chưa từng có ngoài đảo xa
Theo Trung tá, bác sĩ Phạm Trường Thanh, Tổ trưởng ê-kíp cấp cứu từ Bệnh viện Quân y 175, khó khăn lớn nhất là đảm bảo an toàn gây mê và hồi sức cho bệnh nhân trong điều kiện thiếu thốn.
Ca mổ diễn ra ngay tại phòng mổ dã chiến Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn (Ảnh: BV).
Khi mở ngực, các bác sĩ phát hiện máu chảy từ nhánh động mạch dây chằng đỉnh phổi phải, kèm theo nhiều kén khí đã vỡ do thay đổi áp lực khi lặn, gây tràn khí, tràn máu màng phổi. Khoang màng phổi có khoảng 500ml máu đông, tổng lượng máu mất ước tính khoảng 3,6 lít.
Sau gần hai giờ phẫu thuật liên tục, cùng với sự hội chẩn và hướng dẫn từ các chuyên gia ở đất liền, ê-kíp đã khống chế được chảy máu, cắt bỏ kén khí bằng các kỹ thuật chỉ thực hiện ở tuyến bệnh viện trung ương.
Ca mổ diễn ra dưới sự theo dõi, hướng dẫn từ xa của đội ngũ chuyên gia Bệnh viện Quân y 175 (Ảnh: BV).
Ca mổ kết thúc sau gần 2 giờ. Bệnh nhân được dẫn lưu khoang màng phổi, sinh hiệu ổn định, sẵn sàng vận chuyển khẩn cấp về Bệnh viện Quân y 175 để tiếp tục điều trị chuyên sâu.
23h cùng ngày, trực thăng cất cánh đưa bệnh nhân trở về đất liền. Trong quá trình vận chuyển đường không, nguy cơ tràn khí, tràn máu màng phổi có thể tiếp diễn, do thay đổi áp suất khi máy bay lên cao. Nếu không kiểm soát tốt, lượng khí và máu có thể tiếp tục tăng, gây chèn ép phổi và tim.
Trong suốt chuyến bay, các bác sĩ liên tục theo dõi chỉ số sinh tồn, truyền dịch, thở oxy, bảo đảm an toàn tối đa. Người bệnh được duy trì thở máy, chống sốc, an thần liên tục hành trình.
Người bệnh được theo dõi sát sao từng phút trong quá trình vận chuyển về đất liền điều trị (Ảnh: BV).
Đến 1h45 ngày 10/11, trực thăng hạ cánh trên nóc Bệnh viện Quân y 175. Người bệnh được bàn giao để tiếp tục điều trị chuyên sâu.
Nhận định về trường hợp này, Đại tá Phan Đình Mừng, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 175 nhấn mạnh, ca cấp cứu là một tình huống đặc biệt trong số 82 ca vận chuyển khẩn cấp bằng trực thăng mà bệnh viện đã thực hiện.
"Điểm đặc biệt đầu tiên là về mặt bệnh lý. Bệnh nhân lặn sâu 11 mét, vỡ kén khí ở đỉnh phổi trái, gây xẹp phổi, đứt mạch máu ở đỉnh phổi dẫn đến chảy máu nhiều, sốc chấn thương.
Điểm thứ hai là có sự chuẩn bị rất tốt của hệ thống cấp cứu đường không và chỉ huy lãnh đạo bệnh viện. Đây là ca đại phẫu đầu tiên mở khoang lồng ngực ngay tại Trường Sa, đòi hỏi chuẩn bị về truyền máu, gây mê, phẫu thuật viên, hồi sức trong điều kiện xa đất liền, thiếu thốn trang thiết bị", bác sĩ Mừng chia sẻ.
Việc quyết định đưa tổ cấp cứu đường không và phẫu thuật gây mê hồi sức ra đảo là quyết định khó khăn nhưng cần thiết. Nhờ hệ thống telemedicine, các chuyên gia ở đất liền đã giám sát, chỉ đạo trực tiếp, giúp kiểm soát tình trạng bệnh nhân và đảm bảo an toàn tuyệt đối khi vận chuyển về bờ.
