Anh L.M.K (27 tuổi, ở TPHCM) đến một bệnh viện tại Gò Vấp (TPHCM) khám với lý do đau vai. Bệnh nhân cho rằng đây là dấu hiệu bệnh xương khớp.
Trong quá trình thăm khám, bác sĩ Bùi Thị Cẩm Bình - chuyên khoa nội ghi nhận bệnh nhân yếu vai phải, góc vận động hạn chế, không giơ được tay lên cao (góc nâng vai < 90 độ), cơ lực tay phải giảm nhẹ, sức cơ 4/5, liệt nhẹ mặt phải. Ngoài ra, bệnh nhân không đau đầu, không muốn ói, không nói khó.
Bác sĩ nghi ngờ tổn thương không nằm ở khớp vai mà có thể bắt nguồn từ hệ thần kinh trung ương nên tư vấn bệnh nhân chụp MSCT sọ não. Kết quả siêu âm, chụp X-quang khớp vai hoàn toàn bình thường, không có dấu hiệu tổn thương phần mềm hay cấu trúc xương khớp. Trên phim chụp có hình ảnh ổ giảm tỷ trọng nhu mô não trán trái. Anh K. được chẩn đoán theo dõi nhồi máu não - một thể đột quy.
Bệnh nhân lên tuyến trên chụp MRI sọ não và mạch máu não, được chẩn đoán nhồi máu não do hẹp nặng động mạch não bán cầu trái.
Theo bác sĩ Bình, đột quỵ là tình trạng não bộ bị tổn thương do dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm sút nghiêm trọng. Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, ngày càng trẻ hóa và gia tăng. Theo các số liệu thống kê, tại Việt Nam, đột quỵ ở người trẻ tuổi có xu hướng gia tăng đáng báo động (khoảng 25% các ca đột quỵ). Bệnh còn dẫn đến tử vong hoặc các di chứng tàn tật vĩnh viễn.
Việc phát hiện, cấp cứu kịp thời, can thiệp sớm ở bệnh nhân đột quỵ rất quan trọng, giúp cứu sống bệnh nhân và giảm thiểu di chứng (với thời gian vàng khoảng 4,5 giờ).
Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết đột quỵ mà mỗi người cần ghi nhớ:
- Yếu hoặc liệt nửa người: Thường xảy ra đột ngột, có thể ở mặt, tay, chân.
- Khó nói hoặc nói ngọng: Gặp khó khăn trong việc diễn đạt lời nói hoặc không thể nói được.
- Rối loạn thị giác: Nhìn mờ, nhìn đôi, mất thị lực một bên mắt.
- Đau đầu dữ dội: Cơn đau đầu có thể xuất hiện đột ngột, dữ dội và không rõ nguyên nhân.
- Mất thăng bằng, chóng mặt: Khó giữ thăng bằng, đi lại loạng choạng.
- Thay đổi hành vi, tính cách: Có thể trở nên cáu kỉnh, lú lẫn, mất phương hướng.
Phòng bệnh bằng cách điều trị tăng huyết áp bằng thuốc và thay đổi lối sống. Các bệnh tim mạch như rung nhĩ, bệnh van tim cần điều trị triệt để.
Ngừng hút thuốc lá để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân, béo phì. Mỗi người nên tập thể dục đều đặn (30 phút/ngày, 150 phút mỗi tuần) giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.
Khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện, phòng ngừa sớm các yếu tố nguy cơ và các dị dạng mạch máu não, đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, hút thuốc, tiền sử gia đình đột quỵ...
