Anh Hưng bị sốt kèm viêm tuyến mang tai, đi khám tại một bệnh viện được chẩn đoán quai bị. Anh uống thuốc có giảm nhưng xuất hiện thêm triệu chứng sưng đau vùng bìu bên phải nên đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - Quận 8. Kết quả siêu âm ghi nhận tinh hoàn phải của người bệnh tăng kích thước và sung huyết hơn tinh hoàn trái, cho thấy tình trạng viêm nhiễm đang diễn ra. Xét nghiệm công thức máu cho thấy bạch cầu tăng nhẹ, đây là phản ứng của cơ thể với tình trạng viêm nhiễm. Bác sĩ Trương Nguyễn Minh Tuấn, Đơn vị Nam học, chẩn đoán anh Hưng bị viêm tinh hoàn do quai bị - biến chứng thường gặp của bệnh.
Bác sĩ lý giải virus quai bị xâm nhập vào tinh hoàn qua đường máu, kích hoạt phản ứng viêm gây sưng, phù nề. Chúng có thể dẫn đến tăng áp lực trong tinh hoàn, làm tổn thương trực tiếp các tế bào sản xuất tinh trùng và testosterone, cuối cùng gây teo tinh hoàn. Sau giai đoạn viêm cấp tính, tổn thương tế bào và thiếu máu cục bộ có thể dẫn đến teo tinh hoàn. Các ống sinh tinh bị phá hủy và mô kẽ bị xơ hóa, gây tổn thương và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, suy giảm sản xuất testosterone. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị vô sinh.
Bác sĩ kê đơn thuốc kháng viêm để giảm đau, giảm sưng và kiểm soát quá trình viêm nhiễm tại tinh hoàn. Đồng thời bổ sung cho anh các loại vitamin tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ quá trình hồi phục, hẹn tái khám và siêu âm kiểm tra tinh hoàn để đánh giá tình trạng teo. Anh Hưng được khuyến cáo cách ly, mang khẩu trang, rửa tay thường xuyên... để tránh lây truyền quai bị cho người khác trong giai đoạn bệnh cấp tính.
Viêm tinh hoàn do virus quai bị thường gặp ở nam giới sau tuổi dậy thì. Viêm thường xảy ra 4-7 ngày sau khi xuất hiện các triệu chứng quai bị (sốt, sưng tuyến mang tai). Các loại virus khác như coxsackie, adeno, rubella cũng có thể gây viêm tinh hoàn nhưng ít gặp hơn. Bệnh còn có thể do nhiễm khuẩn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm trùng đường tiết niệu, chấn thương, bệnh tự miễn...
Triệu chứng của bệnh thường là sốt cao, sưng và đau một hoặc cả hai bên tinh hoàn, buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi... Hiện nay không có thuốc đặc trị virus quai bị mà chỉ điều trị bằng cách giảm triệu chứng, nghỉ ngơi, chườm lạnh giúp giảm sưng đau.
Bác sĩ Tuấn khuyến cáo tiêm vaccine quai bị là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Nam giới mắc bệnh cần đi khám và điều trị dứt điểm tại các cơ sở y tế, tuân thủ phác đồ của bác sĩ, không nên tự áp dụng các mẹo điều trị để tránh gây biến chứng như viêm tinh hoàn.
*Tên người bệnh đã được thay đổi
