Vì sao ăn kiêng vẫn tăng cân?

Trả lời:

Ăn kiêng bao gồm cả nhịn ăn gián đoạn về bản chất là giảm lượng calo nạp vào, giúp cơ thể đốt cháy mỡ thừa để giảm cân. Tuy nhiên, chỉ ăn kiêng không đem lại kết quả giảm cân lâu dài và bền vững. Bạn tăng cân khi ăn kiêng có thể do các sai lầm như cắt giảm calo quá mức (gây chậm trao đổi chất, mất cơ), nhịn ăn (kích thích thèm ăn, ăn bù), không đủ protein, uống thiếu nước, ăn thực phẩm "zero calo" có đường ẩn. Áp dụng chế độ ăn kiêng khắc nghiệt không bền vững dễ dẫn đến hiệu ứng giảm cân rồi tăng nhanh lại.

Nếu cắt giảm calo quá sâu và đột ngột, cơ thể giảm tốc độ trao đổi chất để tiết kiệm năng lượng, đồng thời phá vỡ cơ bắp lấy năng lượng, khiến quá trình đốt cháy calo chậm lại, dễ tăng mỡ. Bạn nhịn đói, bỏ bữa sẽ kích thích sản xuất hormone đói (ghrelin), tăng cảm giác thèm ăn, thúc đẩy cảm giác muốn ăn bù ở bữa sau. Bỏ bữa sáng khi ăn kiêng làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa, thiếu protein, trong khi protein giúp tăng cường trao đổi chất và cảm giác no. Thiếu protein làm chậm quá trình này, tăng cảm giác thèm ăn.

Nhiều người chơi thể thao có thói quen bổ sung nhiều protein để tăng cơ song protein từ nguồn thực phẩm giàu calo như thịt đỏ, thịt chế biến sẵn, có thể dẫn đến thừa năng lượng. Khi lượng calo nạp vào lớn hơn lượng calo đốt cháy, cơ thể sẽ tích trữ năng lượng dư thành dạng mỡ, gây tăng cân. Ăn kiêng nhưng uống không đủ nước cũng làm chậm quá trình đốt cháy chất béo, ảnh hưởng đến hiệu quả giảm cân.

Bạn nên đi khám chuyên khoa kiểm soát cân nặng hoặc dinh dưỡng để được tư vấn phương pháp giảm cân khoa học, bền vững. Chú ý giảm lượng calo nạp vào ở mức ngang hoặc thấp hơn mức calo tiêu hao. Đảm bảo bữa ăn đầy đủ các chất cần thiết như tinh bột, chất xơ, chất đạm, uống đủ nước. Người thừa cân, béo phì nên giảm calo ở mức 300-500 calo mỗi ngày, giảm 2-4 kg mỗi tháng hoặc 5-10% trọng lượng cơ thể trong 3-6 tháng nhằm duy trì sức khỏe, đảm bảo an toàn.

Khoa Nội tiết - Đái tháo đường
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM