Theo BS CK2. Huỳnh Tuấn Vũ, Khoa Y Dược cổ truyền, ĐH Y Dược TP.HCM cơ sở 3, quả chuối tiêu là thực phẩm nhiều dinh dưỡng và cũng được coi là vị thuốc trị bệnh đường tiêu hóa hiệu quả.
Bộ phận thường được dùng làm thuốc là quả chuối tiêu còn xanh hoặc đã chín và củ chuối.
Trong thành phần của chuối già xanh có chứa hàm lượng chất dinh dưỡng khá cao.
(Ảnh minh họa).
Cụ thể trong 100gr chuối xanh có chứa: Nước 74,91gr; năng lượng 89 calo, protein 1,09gr; chất béo 0,03gr; carbohydrate 22,84gr; chất xơ 2,6gr; đường 12,23gr. Canxi 5mg; photpho 22mg; sắt 0,26mg; kali 358mg; kẽm 0,15mg; natri 1mg. Hàm lượng Vitamin C 8,7mg, vitamin A 64 IU; vitamin E 0,1mg; vitamin K 0,5mg, vitamin B6 0.67mg. Thiamin 0,031mg; riboflavin 0,073mg; niacin 0,665mg, folate 20mg.
Trong 100g chuối tiêu chín có 74g nước, 1,5g protid, 0,4g axit hữu cơ, 22,4g glucid, 0,8g xenluloza, cung cấp được 100 calo, vượt xa các loại quả ngọt khác về cung cấp năng lượng (100g cam cho 43 calo, đu đủ chín cho 36 calo, nhãn cho 49 calo, vú sữa cho 43 calo…).
Lượng chất glucid có trong chuối chín như vậy là rất cao, ở dạng glucoza (20%), fructoza (1,5%) và saccharoza (65%) là những loại đường tự nhiên quý của quả chín, dễ tiêu hóa, cơ thể hấp thụ nhanh và cung cấp nhiều năng lượng. Chuối chín là loại thức ăn được cơ thể tiêu hóa nhanh và cung cấp một nguồn năng lượng đáng kể.
Chỉ cần ăn mấy quả chuối chín, cơ thể được cung cấp ngay hàng trăm calo, do đó nó là một thức ăn quý của những người lao động thể lực nặng, các vận động viên thể dục thể thao cần nhiều glucoza trong máu. Khi lao động nặng nhọc kéo dài mất nhiều năng lượng, cơ thể thường phải huy động đến lượng đường trong máu để cung cấp cho các bắp cơ.
Trong những trường hợp này, đường glucoza trong chuối chín ăn vào sẽ được hấp thu nhanh vào máu bổ sung kịp thời lượng đường của cơ thể bị tiêu hoa, giúp người lao động phục hồi nhanh chóng sức khỏe. Đây là một thức ăn thích hợp với mọi người, mọi lứa tuổi, một loại quả ngon có nhiều chất dinh dưỡng rất cần thiết cho trẻ em, người cao tuổi và những người lao động thể lực nặng nhọc cần bồi dưỡng sức khỏe và người lao động trí óc. Trong các quả ngọt của nước ta, chuối tiêu là loại quả giầu chất dinh dưỡng và cung cấp được nhiều năng lượng nhất.
Tác dụng dược lý của chuối tiêu
Theo tài liệu Ấn Độ, chuối tiêu xanh phơi sấy ở nhiệt độ thấp dưới 500C, tán bột, ăn hằng ngày có tác dụng kích thích sự tăng trưởng của màng nhầy lót bên trong dạ dày bằng cách tạo thêm những tế bào sản xuất chất nhầy, làm cho màng nhầy dày lên chống lại khả năng gây loét và hàn gắn các vết loét đã có.
Tác dụng trên nấm và vi khuẩn: dạng chiết bằng cồn methanol từ quả chuối tiêu có tác dụng ức chế nấm và vi khuẩn. Hoạt chất kháng nấm có khả năng là musarin.
Tính vị, công năng
Quả chuối tiêu chín có vị ngọt, tính rất lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, chỉ khát, nhuận tràng, giải độc.
Vỏ quả chuối tiêu chín, vị ngọt, chát, tính ôn, sát trùng, chỉ tả.
Công dụng
Quả chuối tiêu xanh được dùng chữa bệnh tiêu chảy và kiêt lỵ.
Quả chuối tiêu chín nhuận tràng, làm dịu, thúc đẩy sự lên da non ở các vết thương tổn trong viêm ruột kết có loét, chống các rối loạn ruột và dạ dày, đặc biệt là chống các bệnh tiêu chảy cấp và mạn tính, bệnh viêm ruột, táo bón, bệnh thiếu vitamin C.
Vỏ quả chuối tiêu chữa lỵ, đau bụng, thổ tả. Ngày 15-30g sắc uống. Dùng ngoài, sắc lấy nước rửa những chỗ mẩn ngứa, lở loét.
Bột quả chuối tiêu xanh để phòng và chữa loét dạ dày. Vỏ quả chuối xanh có tác dụng làm se, diệt nấm.
Nhựa của quả chuối xanh chữa hắc lào.
Lá chuối tiêu non còn ở trong thân giả, giã nát, đắp là thuốc cầm máu vết thương, làm dịu vết bỏng.
Củ và rễ chuối tiêu giã lấy nước cốt hoặc dịch thân cây uống chữa sưng tấy, nhọt sưng đau, nóng quá phát cuồng, mê sảng, co giật, kiết lỵ, tiêu chảy.
Thận trọng khi sử dụng: Chuối giàu hydrat cacbon không nên dùng quá nhiều cho người bệnh đái tháo đường.
