Ngày 20/3, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, công nghệ mới trong nội soi đường tiêu hóa đã mang lại bước phát triển trong chẩn đoán sớm ung thư đường tiêu hóa.
Hiện nay, mỗi ngày các bác sĩ tại trung tâm đang thực hiện nội soi tiêu hóa 800-1.000 ca. Trong số này, nhiều bệnh nhân phát hiện ung thư dạ dày, đại trực tràng, thực quản (chiếm 1-2%), chủ yếu ở người trên 50 tuổi.
Theo bác sĩ Nam, nội soi tiêu hóa là một trong những kỹ thuật quan trọng trong việc phát hiện và điều trị các bệnh lý tiêu hóa như viêm loét, polyp và đặc biệt là ung thư. Tuy nhiên, ngay cả những bác sĩ có kinh nghiệm cũng có thể gặp khó khăn trong việc nhận diện những tổn thương nhỏ hoặc bị che khuất.
Thời gian gần đây, với công nghệ nội soi và trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển, nhiều bệnh nhân đã được phát hiện ung thư từ giai đoạn sớm.
Tại Bệnh viện Bạch Mai, công nghệ AI ứng dụng trong nội soi tiêu hóa giúp chỉ điểm tổn thương mắt thường không nhìn thấy; hỗ trợ bác sĩ trong việc đánh giá các tín hiệu bất thường, nâng cao tỷ lệ phát hiện sớm ung thư và giảm nguy cơ bỏ lỡ.
Công nghệ này có thể hiển thị, khoanh vùng tổn thương bằng những ô cảnh báo, hệ thống máy dự đoán trường hợp này khả năng ung thư bao nhiêu % và tỷ lệ đúng lên tới 99%. Nhờ đó, bệnh nhân phát hiện được ung thư từ “trứng nước” và can thiệp sớm khi tế bào ác tính chưa xâm lấn, di căn nơi khác.
AI đang mang lại những thay đổi lớn trong việc phát hiện và quản lý các bệnh lý tiêu hóa. Các hệ thống AI không chỉ cải thiện tỷ lệ phát hiện polyp và ung thư sớm mà còn giảm thiểu lỗi con người và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
Ngoài AI, công nghệ nội soi phóng đại, sử dụng các bước sóng rất ngắn giúp nổi bật cấu trúc mạch máu và đặc trưng tổn thương viêm của u, tăng sinh mạch máu, chỉ điểm tổn thương bất thường…
Bác sĩ có thể dựa vào đó nhìn rõ tổn thương nghi ngờ ung thư từ rất sớm.
Với các tổn thương nghi ngờ ác tính, các bác sĩ chỉ cần cắt tách niêm mạc qua phương pháp nội soi, ngăn tổn thương tiến triển và xâm lấn các tổ chức xung quanh. Vì vậy, người bệnh hoàn toàn khỏe mạnh sau 45-60 phút nội soi, không phải trải qua cuộc mổ lớn, khối u to như trước đây.
Bác sĩ khuyến cáo nhóm có yếu tố nguy cơ cao cần tầm soát định kỳ như:
- Tiền sử bệnh dạ dày, đặc biệt người có viêm teo niêm mạc dạ dày nặng.
- Gia đình có người mắc ung thư đường tiêu hóa (bố mẹ, anh chị em ruột).
- Người trên 40 tuổi, hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều, stress kéo dài.
- Người có nguy cơ xuất huyết tiêu hóa cao khi phải sử dụng các thuốc chống đông hoặc thuốc giảm đau chống viêm không steroid.
- Trường hợp nôn ra máu, đi ngoài phân đen, sụt cân không rõ nguyên nhân, nuốt nghẹn.
Tùy theo từng trường hợp cụ thể, nội soi tiêu hóa định kỳ sẽ được khuyến cáo nhắc lại từ một đến ba năm.
