Trung Quốc đưa ra cảnh báo trả đũa
Trong một tuyên bố ngày thứ Hai, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định sẽ có “các biện pháp đối phó tương xứng” với bất kỳ thỏa thuận nào mà các nước khác ký kết với Mỹ gây phương hại đến lợi ích của Bắc Kinh.
Cảnh báo này được đưa ra khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang lên kế hoạch dùng các cuộc đàm phán thuế quan để gây sức ép với các đồng minh, yêu cầu họ hạn chế quan hệ thương mại với Trung Quốc.
Gần đây, Mỹ đã tạm dừng tăng thuế lên hàng hóa từ các quốc gia khác trong 90 ngày, nhưng lại tiếp tục tăng mạnh thuế đối với hàng Trung Quốc lên đến 145%.
Bộ Thương mại Trung Quốc lên án việc “lợi dụng thuế quan” của Mỹ là hành vi “bắt nạt đơn phương” và cảnh báo nếu trật tự thương mại toàn cầu quay lại “luật rừng”, tất cả các nước đều sẽ bị ảnh hưởng.
Trung Quốc khẳng định sẵn sàng hợp tác với mọi quốc gia trên tinh thần “bảo vệ công bằng và chính nghĩa quốc tế”, nhưng cũng tuyên bố không nhượng bộ nếu lợi ích bị xâm phạm.
Trong tháng này, Trung Quốc đã áp thuế đến 125% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, như một biện pháp trả đũa các mức thuế mà Washington vừa ban hành.
Ngoài ra, Bắc Kinh cũng ra hạn chế xuất khẩu các khoáng sản chiến lược - nguyên liệu quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là công nghệ cao.
Trung Quốc còn đưa một số công ty Mỹ, chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ, vào “danh sách đen”, hạn chế khả năng làm ăn với đối tác Trung Quốc.
Động thái này thể hiện lập trường cứng rắn hơn của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại, cho thấy nước này sẵn sàng phản ứng quyết liệt thay vì chỉ đàm phán như trước đây.
Căng thẳng thương mại kéo dài không chỉ ảnh hưởng hai nước mà còn tạo áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới đang phục hồi sau đại dịch.
Dù Tổng thống Trump bày tỏ hy vọng hai bên có thể đạt được thỏa thuận trong “ba đến bốn tuần tới”, nhiều chuyên gia phân tích không lạc quan về viễn cảnh đó.
Cả hai bên đều đang thể hiện lập trường cứng rắn, với loạt động thái trả đũa qua lại khiến việc đàm phán trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Trung Quốc đã kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) để phản đối các mức thuế mới của Washington – một bước đi pháp lý cho thấy Bắc Kinh không chỉ muốn phản ứng bằng biện pháp đối phó mà còn đưa vấn đề lên tầm quốc tế.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng vừa bổ nhiệm ông Lý Thành Cương – đại sứ tại WTO – làm Thứ trưởng Bộ Thương mại kiêm Trưởng đoàn đàm phán thương mại quốc tế mới, cho thấy nước này đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu lâu dài và chuyên sâu hơn.
Do đó, triển vọng về một thỏa thuận nhanh chóng là khá mong manh, đặc biệt khi cả hai bên đều xem thương mại như một công cụ chiến lược, không đơn thuần là kinh tế.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung sẽ ảnh hưởng gì đến thế giới?
Mỹ vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc nếu xét theo từng quốc gia riêng lẻ.
Trung Quốc được cho là đang muốn đẩy mạnh thương mại trong khu vực để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, đồng thời tạo ra liên minh chống lại các áp lực từ Washington.
Khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xung đột, toàn bộ hệ thống thương mại toàn cầu đều chịu tác động. Các nước trung lập hoặc nhỏ hơn có thể bị cuốn vào cuộc chiến này một cách bị động.
Việc Mỹ gây sức ép để các nước hạn chế quan hệ với Trung Quốc có thể khiến nhiều quốc gia rơi vào thế khó, buộc phải chọn bên giữa hai cường quốc.
Giá cả hàng hóa, chuỗi cung ứng và thậm chí cả sự ổn định của thị trường tài chính cũng có thể bị ảnh hưởng khi các biện pháp thuế quan và trả đũa liên tiếp được đưa ra.
Trong khi đó, việc Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ và cố gắng xây dựng các liên minh thương mại mới có thể tạo ra một thế giới đa cực trong lĩnh vực kinh tế, chấm dứt sự chi phối đơn phương của Mỹ.
Tuy nhiên, sự chia rẽ cũng có thể làm suy yếu các nỗ lực hợp tác toàn cầu trong các vấn đề chung như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng hay khủng hoảng y tế.
