Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá xem xét công tác quản lý, điều hành giá quý I và định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại của năm 2024 ngày 24/4, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, nhờ công tác điều hành giá chủ động, linh hoạt, nhịp nhàng nên chỉ số giá tiêu dùng quý I được điều hành nằm trong kịch bản đề ra.
Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính dự báo ba kịch bản điều hành giá từ nay đến cuối năm. Ở kịch bản thấp, dự báo CPI bình quân năm 2024 tăng khoảng 3,64% so với năm 2023. Kịch bản thứ hai, dự báo CPI bình quân năm 2024 tăng khoảng 4,05% so với năm 2023. Kịch bản dự báo mức cao nhất, CPI bình quân năm 2024 tăng khoảng 4,5% so với năm 2023.
Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính. (Nguồn: VGP)
Phân tích về những yếu tố tác động đến CPI, Thứ trưởng Chi cho biết từ nay đến cuối năm, một số mặt hàng nguyên vật liệu, hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu dự báo có thể có biến động tăng như giá xăng dầu vì còn biến động phức tạp theo diễn biến giá và cung cầu thế giới.
Bên cạnh đó, giá một số vật liệu xây dựng như cát có khả năng tăng giá cục bộ tại từng thời điểm do nhu cầu lớn đối với các công trình giao thông trọng điểm và nguồn cung còn hạn chế; giá gạo xuất khẩu có thể sớm ổn định và tăng trở lại trong bối cảnh nguồn cung từ các thị trường xuất khẩu lớn chưa có tín hiệu nới lỏng; và giá vật tư nông nghiệp như phân bón urê có thể tăng do nguồn cung thế giới có thể bị thiếu hụt.
Đặc biệt, tỷ giá giữa VND/USD tăng cao làm tăng chi phí nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu, gây sức ép lên mặt bằng giá hàng hóa trong nước. Giá dịch vụ vận chuyển hàng hoá bằng đường biển và phụ thu đối với hàng hóa container tại cảng biển đang tăng mạnh gây áp lực đến chi phí của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, do Việt Nam có nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu nên giúp giảm bớt áp lực lạm phát.
Bên cạnh đó, một số chính sách hỗ trợ về thuế trong năm 2024 vẫn tiếp tục được áp dụng tương tự như năm 2023 như giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, giảm 2% VAT... góp phần giảm chi phí hình thành giá xăng dầu và các hàng hóa dịch vụ.
“Với chủ trương ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát của Chính phủ giúp củng cố niềm tin của doanh nghiệp và người dân vào môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, từ đó ổn định kỳ vọng lạm phát”, ông Chi nêu rõ.
Điều hành giá phù hợp, kịp thời, hiệu quả
Chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, cho rằng trong quý II và những tháng còn lại của năm 2024, các bộ ngành địa phương cần tập trung theo dõi sát diễn biến kinh tế trong và ngoài nước.
Đồng thời, dự báo chi tiết, cụ thể các yếu tố tác động tới mặt bằng giá chung, nhất là những mặt hàng, dịch vụ thiết yếu để chủ động xây dựng các kịch bản chi tiết theo từng ngành, lĩnh vực, bảo đảm sát đúng với thực tế, qua đó tham mưu, đề xuất, triển khai các giải pháp điều hành giá phù hợp, kịp thời, hiệu quả.
"Từng bộ, ngành, nhất là Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải chủ động xây dựng các kịch bản quản lý, điều hành giá các dịch vụ, hàng hóa thiết yếu, phù hợp với kịch bản điều hành chung, không để bị động", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái. (Nguồn: VGP)
Về điều chỉnh giá các mặt hàng, dịch vụ thiết yếu, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành phải tính toán thời điểm phù hợp với quá trình thực hiện chính sách tiền lương mới, đảm bảo thực hiện kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đã đề ra. Trên cơ sở kịch bản điều hành giá, các bộ ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao chỉ đạo chuẩn bị đầy đủ nguồn cung hàng hóa thiết yếu, đặc biệt là những mặt hàng thiết yếu, có quyền số cao trong CPI.
"Tiếp tục thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường và các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường, chủ động tính toán, chuẩn bị sẵn sàng các phương án giá, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng để kịp thời điều chỉnh theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định mức độ, thời điểm điều chỉnh phù hợp với diễn biến, mặt bằng giá thị trường, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát", Phó Thủ tướng nêu rõ.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, đề xuất các giải pháp liên quan đến thuế, phí để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; điều hành chính sách tiền tệ (tính dụng, lãi suất, tỷ giá) hợp lý góp phần kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng,...
ác bộ ngành tập trung xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến pháp luật về giá, để triển khai, hướng dẫn Luật Giá đảm bảo thống nhất, đồng bộ và hiệu quả trong triển khai thực hiện nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác quản lý, điều hành giá.
