Khoa học

Tàu cổ trồi lên ở bờ biển Hội An: "Bảo vật" cực kỳ hiếm hoi

Ngày 12/5, Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An (Quảng Nam), cho biết, đã có báo cáo kết quả khảo sát tàu cổ được phát hiện ở bờ biển Cẩm An sau thời gian dài điều tra, khảo sát và phân tích mẫu.

Tàu cổ trồi lên ở bờ biển Hội An: 'Bảo vật' cực kỳ hiếm hoi ảnh 1

Xác con tàu lộ thiên được người dân phát hiện và ghi lại hình ảnh ở bờ biển Cẩm An.

Báo cáo nghiên cứu của Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An phối hợp với Trường Đại học khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh) thực hiện.

Quá trình điền dã dân tộc học và khảo cổ học cho thấy vị trí tàu trên bờ biển Cẩm An xưa kia nằm dưới một đồi cát ven biển, cạnh con đường đất đỏ được người Pháp xây dựng. Dấu vết con đường này hầu như không còn do hiện tượng biển xâm thực.

Thông qua các bản đồ, ảnh vệ tinh trong nhiều thời kỳ và ký ức của nhiều người dân địa phương, vị trí con tàu xưa kia không chỉ nằm sâu dưới đồi cát mà vào năm 1905 có thể con tàu cách mép nước khoảng 700 - 800m.

Theo nhận định, tàu đắm tại Cẩm An là tàu có thiết kế truyền thống Biển Đông. Đây là kiểu tàu tích hợp kỹ thuật đóng tàu truyền thống Đông Nam Á và truyền thống Trung Quốc. Đến nay, ở vùng biển Đông Nam Á đã phát hiện hơn 20 con tàu đắm được xác định là kiểu tàu truyền thống Biển Đông, hay còn gọi là tàu lai, có niên đại giữa thế kỷ XIV đến thế kỷ XVI.

Do con tàu chưa xuất lộ đầy đủ cho nên kích thước toàn thể của con tàu chỉ có thể xác định chính xác trong nghiên cứu ở tương lai và nhiều khả năng con tàu này sẽ dài khoảng 17,8m.

Tàu cổ trồi lên ở bờ biển Hội An: 'Bảo vật' cực kỳ hiếm hoi ảnh 2

Hiện trạng nơi con tàu xuất hiện đã bị cát bồi lấp.

Tàu cổ có niên đại cuối thế kỷ XIV đến thế kỷ XVI?

Theo giới nghiên cứu, tàu Cẩm An có kích thước lớn, cấu trúc mạnh mẽ, kết hợp giữa truyền thống đóng tàu Đông Nam Á và Trung Quốc, xây dựng từ loại gỗ có độ bền cao và khả năng chịu lực tốt là gỗ bằng lăng, kiền kiền nguồn gốc bản địa Đông Nam Á và gỗ thông nhập khẩu từ Trung Quốc, dùng chất xảm trét ngăn chặn sự xâm nhập của nước vào tàu. Đây là những đặc điểm quan trọng cho phép tàu hoàn toàn có thể thực hiện những chuyến hải trình dài ngày như hoạt động thương mại trên biển hoặc thậm chí hải chiến.

Tàu cổ trồi lên ở bờ biển Hội An: 'Bảo vật' cực kỳ hiếm hoi ảnh 3

Hình ảnh con tàu cổ lộ thiên hồi tháng 12/2023 khiến người dân tò mò.

Đến nay tuy chưa có niên đại tuyệt đối bằng C14 song với vị trí phát hiện con tàu từng nằm sâu trong đất liền, cùng sự tương đồng sâu sắc về các đặc điểm cấu trúc, kỹ thuật thi công cùng vật liệu xây dựng với các con tàu đắm truyền thống Biển Đông đã phát hiện trong vùng biển Đông Nam Á, cho thấy, khả năng cao con tàu Cẩm An có niên đại giữa cuối thế kỷ XIV đến thế kỷ XVI.

Hiện trạng tàu có cấu trúc gỗ, nhiều vị trí còn giữ nguyên bề mặt gốc của cấu trúc, kết cấu gỗ cứng chắc, một số liên kết vẫn còn chặt chẽ. Do đó khả năng phục nguyên cấu trúc của con tàu rất cao nếu được khai quật và bảo tồn.

Việt Nam tuy phát hiện và khai quật được một tàu đắm như Cù Lao Chàm, Vũng Tàu, Bình Thuận, Phú Quốc I và II, Bình Châu song các cuộc khai quật tàu dừng ở việc thu thập hiện vật trong con tàu, còn cấu trúc con tàu bị hủy hoại nặng nề và bỏ lại biển. Đến nay chưa có con tàu nào được phát hiện có cấu trúc được bảo tồn khá nguyên vẹn như tàu Cẩm An. Đồng thời, chưa con tàu nào có được nhiều điều kiện thuận lợi nếu được khai quật và bảo tồn như tàu Cẩm An – nằm ngay mép nước ven bờ biển Hội An.

Nhóm nghiên cứu đánh giá, vì một sự may mắn của lịch sử mà con tàu Cẩm An còn giữ được cấu trúc khá nguyên vẹn mà rất nhiều con tàu truyền thống Biển Đông, truyền thống Đông Nam Á và cả truyền thống Trung Quốc được phát hiện không có. Do vậy, sự tồn tại của tàu Cẩm An không chỉ là minh chứng cho một lịch sử hàng hải phát triển sôi động trước khi tiếp xúc với hàng hải phương Tây mà còn thực sự là “bảo vật” tàu cổ cực kỳ hiếm hoi đến nay còn được bảo tồn khá nguyên vẹn nhất không chỉ ở Việt Nam mà cả ở Đông Nam Á và Đông Á.

Theo Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An, trước mắt cần xây dựng các kế hoạch bảo vệ con tàu; đồng thời cần lập kế hoạch, giải pháp chi tiết cho công tác khai quật và bảo tồn con tàu cùng các hiện vật thu thập được nhằm đảm bảo tính gốc và nguyên vẹn của con tàu cùng các hiện vật được thu thập.

Trước đó, 26/12/2023, ven bờ biển Thịnh Mỹ, sát khu vực bờ biển Boutique Hoi An Resort thuộc phường Cẩm An, TP. Hội An, sóng biển đánh đã làm xuất lộ một phần tàu gỗ lớn chôn vùi trong lớp cát biển. Nghi là tàu cổ, người dân địa phương đã nhanh chóng thông báo phát hiện này cho các cấp chính quyền, từ đó ngành chức năng vào cuộc khảo sát, điều tra.

Các tin khác

Giá vàng tăng rất mạnh

Sáng nay (2/7), giá vàng tăng rất mạnh lên cao nhất trong vòng 1 tháng nay. Theo đó, vàng miếng SJC tiến sát mốc 121 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất lên 118,5 triệu đồng/lượng.

TP HCM có tân Phó Bí thư Thành uỷ

Ông Đặng Minh Thông, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), vừa được Bộ Chính trị chuẩn y giữ chức Phó Bí thư Thành uỷ TP HCM (mới) nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Giá vàng bất ngờ giảm mạnh

Sáng nay (28/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Giá vàng miếng SJC mất mốc 120 triệu đồng/lượng nhưng vẫn cao hơn thế giới hơn 12 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc đón mưa lớn kéo dài

Dự báo từ chiều tối và tối 25/6 đến ngày 27/6, miền Bắc sẽ có mưa rào rải rác theo từng đợt, cục bộ có mưa vừa đến mưa to, riêng vùng núi Bắc Bộ có mưa to đến rất to. Sau đó, khoảng từ đêm 28/6, miền Bắc lại đón một đợt mưa lớn diện rộng.

Giá vàng đồng loạt quay đầu giảm

Sáng nay (25/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm. Theo đó, vàng miếng SJC về mốc 119,5 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất 117,5 triệu đồng/lượng.

Giá vàng diễn biến lạ

Sáng nay (24/6), giá vàng miếng SJC đứng im ở mốc 119,7 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn diễn biến trái chiều giữa các thương hiệu.

Chứng khoán lập đỉnh mới

VN-Index đóng cửa phiên hôm nay (23/6) ở mức 1.358 điểm - cao nhất trong khoảng 3 năm trở lại đây (kể từ tháng 5/2022). VIC của Vingroup tăng trần, lập công đưa chỉ số chính đạt mốc cao mới.

Thời tiết miền Bắc những ngày tới ra sao?

Những ngày tới, miền Bắc duy trì thời tiết ngày nắng nhẹ, ít mưa, riêng chiều tối và đêm, khu vực vùng núi, trung du có mưa vừa, mưa to đến rất to, kèm theo lốc sét và gió giật mạnh. Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục mưa dông rải rác vào chiều tối. Miền Trung nắng nóng, ít mưa.

Giá vàng bất ngờ bật tăng

Sáng nay (22/6), giá vàng trong nước lại quay đầu tăng trở lại. Theo đó, giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhẫn 117,5 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc mưa đến bao giờ?

Hôm nay (22/6), miền Bắc tiếp tục có mưa vừa, mưa to đến rất to, lũ tiếp tục cao trên sông Cầu, sông Lô, sông Hồng. Tình trạng ngập úng cục bộ tiếp diễn tại các vùng trũng thấp ven sông. Nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Dự báo từ mai (23/6), mưa lớn giảm dần ở miền Bắc.

Ban Bí thư Trung ương Đảng chỉ định, chuẩn y nhân sự ở 4 tỉnh

Trong tuần (từ 16 đến 20/6), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Long, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tiền Giang đã triển khai các quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ.

Chubb Life cập nhật giá đơn vị Quỹ Liên kết Đơn vị - Sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động

Sản phẩm Bảo hiểm Liên kết Đơn vị - Kế hoạch Tài chính Chủ động được thiết kế với các tính năng ưu việt nhằm đáp ứng đồng thời cả hai nhu cầu: Bảo vệ và Đầu tư. Với thông điệp “Đầu tư vững tâm – Bảo vệ vững vàng”, sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động góp phần hoàn thiện danh mục giải pháp tài chính toàn diện của Chubb Life Việt Nam trên hành trình thực hiện sứ mệnh bảo vệ người trụ cột và gia đình Việt.

Miền Bắc lại sắp đón mưa lớn

Dự báo trong chiều tối và đêm nay (16/6), khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ tiếp tục đón mưa vừa, mưa to đến rất to, khu vực đồng bằng có mưa rải rác. Miền Trung hôm nay tiếp tục nắng nóng gay gắt. Tây Nguyên, Nam Bộ mưa dông rải rác vào chiều tối.