Chung cư được phân cấp thành 3 hạng là: 1-2-3 dựa trên 8 tiêu chí bắt buộc: Vị trí, địa điểm nhà chung cư; Tiện ích trong khuôn viên nhà chung cư; Chỗ để xe; Hành lang, sảnh; Thang máy; Cấp điện; Căn hộ; Tiêu chí tối thiểu.
Cụ thể, với chung cư được xếp hạng 1 phải đáp ứng các tiêu chí như sau:
Tiêu chí 1: Vị trí, địa điểm nhà chung cư
- Tuyến đường đấu nối trực tiếp với nhà chung cư.
- Khoảng cách đến trung tâm thương mại hoặc chợ.
- Khoảng cách đến cơ sở giáo dục.
- Khoảng cách đến điểm dừng của phương tiện giao thông công cộng.
- Khoảng cách đến cơ sở y tế.
- Khoảng cách đến công viên hoặc khu vui chơi giải trí.
Trong khi đó, chung cư hạng 2 chỉ cần đáp ứng được 4 tiêu chí đầu, và chung cư hạng 3 chỉ cần đáp ứng được 2 tiêu chí đầu.
Tiêu chí 2: Tiện ích trong khuôn viên nhà chung cư
- Không gian sinh hoạt cộng đồng.
- Khu vui chơi trẻ em.
- Trung tâm thương mại hoặc siêu thị.
- Bể bơi.
- Khu dịch vụ giáo dục hoặc y tế hoặc thể thao.
Với chung cư đáp ứng được 3 tiêu chí đầu tiên sẽ được công nhận hạng 2, chỉ đáp ứng được 1 tiêu chí đầu được công nhận hạng 3.
Tiêu chí 3: Chỗ để xe
- Số lượng tối thiểu chỗ để xe ô tô được xây dựng theo tiêu chuẩn, quy chuẩn cho mỗi 02 căn hộ chung cư.
- Bố trí địa điểm sạc điện cho xe động cơ điện.
- Vị trí đỗ xe ô tô trong tầng hầm
Chung cư hạng 2 và 3 chỉ cần đáp ứng tiêu chí đầu tiên, nhưng cụ thể sẽ có sự khác biệt. Với chung cư hạng 2, số lượng tối thiểu chỗ để xe ô tô được xây dựng theo tiêu chuẩn, quy chuẩn cho mỗi 04 căn hộ chung cư. Chung cư hạng 3 thì số lượng chỗ để xe cho 100 m2 diện tích sử dụng căn hộ chung cư.
Tiêu chí 4: Hành lang, sảnh
- Sảnh chính khu căn hộ được bố trí độc lập.
- Hệ thống điều hòa, hệ thống thông gió cưỡng bức.
- Phòng vệ sinh nam, nữ riêng.
- Phòng vệ sinh cho người khuyết tật đi bằng xe lăn.
- Khu vực hút thuốc riêng.
Ở tiêu chí này, chung cư hạng 2 chỉ cần sảnh chính khu căn hộ được bố trí độc lập, có phòng vệ sinh. Chung cư hạng 3 chỉ cần sảnh chính khu căn hộ được bố trí độc lập.
Tiêu chí 5: Thang máy
- Số lượng căn hộ mỗi thang máy phục vụ
- Thang máy chở hàng riêng.
- Tải trọng và kích thước thang máy.
Chung cư hạng 2 cần đáp ứng tiêu chí đầu tiên, trong khi chung cư hạng 3 cần tuân thủ theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn và thiết kế được phê duyệt.
Tiêu chí 6: Cấp điện
- Máy phát điện dự phòng đảm bảo cho việc phục vụ phòng cháy chữa cháy và thoát nạn.
- Máy phát điện dự phòng đảm bảo công suất tối thiểu cho hệ thống thang máy.
- Công suất phát điện dự phòng đảm bảo cho hệ thống bơm nước sử dụng chung và hệ thống chiếu sáng khu vực hành lang, sảnh.
- Công suất phát điện dự phòng đảm bảo cung cấp cho hệ thống thông gió chung toàn tòa nhà.
- Công suất phát điện dự phòng đảm bảo cung cấp cho hệ thống chiếu sáng và hệ thống điều hòa không khí cho các căn hộ.
Chung cư hạng 2 phải thỏa mãn 3 tiêu chí đầu, trong khi chung cư hạng 3 chỉ cần thỏa mãn 1 tiêu chí đầu tiên.
Tiêu chí 7: Căn hộ
- Tỷ lệ số lượng căn hộ có diện tích sử dụng dưới 45 m2 so với tổng số căn hộ.
- Phòng ngủ trong căn hộ có tiếp xúc bên ngoài.
- Chủ đầu tư lắp đặt hệ thống hút mùi bếp trong căn hộ.
- Chủ đầu tư lắp đặt hệ thống hút mùi vệ sinh trong căn hộ.
- Chủ đầu tư lắp đặt hoàn thiện hệ thống điều hòa trong căn hộ.
- Chủ đầu tư lắp đặt hệ thống bếp trong căn hộ.
Chung cư hạng 2 cần đáp ứng được 4 tiêu chí đầu, trong khi chung cư hạng 3 chỉ cần đáp ứng tiêu chí đầu tiên.
Ngoài ra, nghị định 95 còn đặt ra tiêu chí tối thiểu mà cả 3 hạng chung cư đều phải đáp ứng như các QCVN, QCXDVN...
Nghị định 95 ban hành quy định rõ các tiêu chí xếp hạng chung cư, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/8 đã phần nào giải quyết được hiện tượng chủ đầu tư "tự phong", tự xếp hạng chung cư để đẩy giá cao ngất ngưởng.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết: "Tình trạng "treo đầu dê, bán thịt chó" diễn ra nhiều nơi. Trong khi đó, luật Quảng cáo cũng đã quy định cấm sản phẩm của doanh nghiệp (DN) tự xưng là "số một, hạng nhất". Do đó, cần phải quy định DN đăng ký xếp hạng chung cư ngay từ đầu khi dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư".
Thực tế, để câu khách mua căn hộ mà không ít đơn vị bán căn hộ sử dụng các cụm từ "cao cấp", "hạng sang" một cách tùy tiện. Trong khi rất ít dự án bất động sản đạt chuẩn cao cấp đảm bảo chất lượng và đẳng cấp về quy hoạch, thiết kế, các tiện ích, dịch vụ.