Cha mẹ sẽ học cách để thích nghi với vai trò mới. Đó chính là lúc những thay đổi trong não bộ xảy ra - Ảnh: SMA Baby Club
Nuôi dạy con cái đòi hỏi những bộ kỹ năng đặc biệt. Những bậc cha mẹ cần biết cách đoán trước nhu cầu của con mình, hiểu và quan tâm đến chúng. Tuy nhiên, vào giai đoạn đầu khi trẻ ra đời, đặc biệt là với con đầu lòng, cha mẹ hầu như không có kinh nghiệm nuôi con.
Vì vậy, các nhà nghiên cứu nói rằng không có gì đáng ngạc nhiên khi cha mẹ sẽ học cách để thích nghi với vai trò mới. Đó chính là lúc những thay đổi trong não bộ xảy ra.
Những thay đổi ở não bộ nam giới
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng não bộ của phụ nữ sẽ xảy ra những thay đổi về mặt vật lý khi họ mang thai và sau khi sinh con. Những thay đổi này khiến một số nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng chúng có thể giúp phụ nữ chuẩn bị tâm thế làm mẹ tốt hơn. Trong nghiên cứu mới nhất, các tác giả nhận thấy những người vừa mới trở thành cha cũng trải qua những thay đổi tương tự.
Darby Saxbe - giáo sư tâm lý học tại Đại học Nam California, người đang nghiên cứu về sự thay đổi cấu trúc của não - cho biết những thay đổi trong não bộ mà người đàn ông trải nghiệm có thể hỗ trợ "khả năng hình thành mối liên kết với em bé và kết nối một cách nhạy cảm với em bé, vì điều đó quan trọng đối với sự sinh tồn của loài chúng ta".
Saxbe và các đồng nghiệp ở Tây Ban Nha đã tiến hành nghiên cứu hình ảnh não của 40 người cha tương lai trước và sau khi sinh con đầu lòng.
Các nhà nghiên cứu phát hiện mặc dù những thay đổi về cấu trúc diễn ra tinh tế hơn so với những gì được quan sát thấy ở phụ nữ, nhưng đàn ông lại trải qua sự giảm chất xám trước và sau khi họ trở thành cha.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những thay đổi này xảy ra chủ yếu ở vỏ não, đóng vai trò trong chức năng điều hành, bao gồm trí nhớ, suy nghĩ, lý luận, học tập, giải quyết vấn đề và xử lý cảm xúc. Saxbe nói sự giảm thiểu chất xám được cho là giúp não xử lý thông tin hiệu quả hơn.
Trong một nghiên cứu tiếp theo, Saxbe và một đồng nghiệp đã phát hiện ra rằng trong số 38 người lần đầu làm cha, những người trải qua sự sụt giảm khối lượng chất xám đáng kể ở vỏ não cho thấy có nhiều động lực và gắn kết hơn với vai trò làm cha mẹ.
"Họ cảm thấy gắn bó hơn với con mình trước khi sinh. Và sau đó, họ dành nhiều thời gian hơn cho con với tư cách là người chăm sóc chính", cô nói. Đàn ông cũng trải qua những thay đổi về hormone trước và sau khi làm cha.
Một nghiên cứu cho thấy trong lần đầu tiên bế con mới sinh, người cha sẽ được tăng cường oxytocin, chất quan trọng để gắn kết.
Cơ thể tự điều chỉnh để thích nghi với vai trò mới
Nghiên cứu khác trên hơn 600 nam giới cho thấy những người ở độ tuổi đầu 20 có nồng độ testosterone cao hơn có nhiều khả năng trở thành cha trong thời gian theo dõi 4 năm sau đó. Sau đó, những người trở thành cha sẽ trải qua sự sụt giảm đáng kể về testosterone, so với những người không làm cha, có mức giảm khiêm tốn.
Mức testosterone cao hơn ở nam giới, cùng với những yếu tố khác, giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự cạnh tranh trong việc theo mối quan hệ với bạn tình tương lai. Lee Gettler, giáo sư nhân chủng học tại Đại học Notre Dame và là tác giả chính của nghiên cứu về testosterone, cho biết: "Vì vậy, ý tưởng là việc giảm testosterone khi nam giới chuyển sang làm cha sẽ tự điều chỉnh lại sự tập trung và ưu tiên cho gia đình".
Gettler và các cộng sự đã thấy một số kết quả bổ sung ở những người đàn ông tiếp tục trở thành cha vào đầu độ tuổi 30. "Kết quả ít ấn tượng hơn đối với những người cha lớn tuổi hơn, có thể do nam giới sản xuất ít testosterone hơn khi họ già đi", Gettler, người đồng thời là giám đốc Phòng thí nghiệm Nội tiết tố, Sức khỏe và Hành vi con người tại Đại học Notre Dame, cho biết.
Trong một nghiên cứu khác, việc giảm testosterone và tăng cortisol - hormone gây căng thẳng - ở những người đàn ông vừa mới làm cha có liên quan đến sự gắn bó nhiều hơn trong vai trò là cha mẹ vào những tháng tiếp theo.
Gettler nói: "Cơ thể đàn ông đang chuẩn bị cho những yêu cầu để làm cha mẹ theo một số cách tương tự như những gì người mẹ trải qua nhưng, theo những cách khác, lại khác biệt hoặc tiến hóa đặc biệt ở những người cha nhằm giúp họ tập trung vào nhu cầu của bạn đời và con cái mình".
Mặc dù việc giảm chất xám ở những người lần đầu làm cha có thể góp phần kết nối và gắn kết tốt hơn, nhưng những thay đổi này cũng có liên quan đến nguy cơ trầm cảm sau sinh, lo lắng và chất lượng giấc ngủ kém ở nam giới cao hơn.
