Theo Sohu, nhiều người khi nhắc đến tăng axit uric, gout hay tổn thương thận thường lập tức đổ lỗi cho thịt dê, cho rằng cứ ăn thịt dê là axit uric tăng vọt, khớp sưng đau. Thực tế, coi thịt dê là “thủ phạm duy nhất” là không chính xác nhưng đây đúng là một loại thịt đỏ có hàm lượng purin cao, cần hạn chế tiêu thụ.
Thịt dê được xếp vào nhóm thịt đỏ nên purin cao hơn thịt trắng. Khi purin được chuyển hóa thành axit uric, thận phải tăng cường lọc và đào thải. Nếu thận không xử lý kịp, axit uric tích tụ, lắng đọng tại khớp hoặc ảnh hưởng đến thận. Với người vốn có tốc độ chuyển hóa chậm, một bữa lẩu thịt dê có thể khiến lượng purin tăng mạnh và axit uric bị đẩy lên rất nhanh.
Ngoài thịt dê, nhiều loại thịt đỏ khác như thịt bò, lợn, nai cũng có hàm lượng purin tương tự. Một số người bỏ thịt dê nhưng lại dùng bò bít tết, thịt kho, thịt xông khói mà không biết purin trong các loại thịt đỏ này không khác biệt quá lớn. Nghiên cứu cho thấy lượng thịt đỏ tiêu thụ càng nhiều, nguy cơ tăng axit uric và giảm chức năng thận càng cao. Trong nhóm người có axit uric cao kèm giảm chức năng thận, có đến 70% tiêu thụ thịt nhiều trong thời gian dài. Ngoài ra, thịt đỏ còn chứa lượng lớn chất béo, ảnh hưởng xấu chuyển hóa và giảm khả năng đào thải uric của cơ thể.
Bên cạnh đó, một số thực phẩm khác cũng chứa nhiều purin, tiềm ẩn nguy cơ gây hại nếu ăn quá mức. Nội tạng động vật như gan, thận, lòng, dạ dày chứa lượng purin rất cao, gấp 2-3 lần thịt đỏ. Ăn quá nhiều nội tạng trong một bữa, đặc biệt khi kết hợp với lẩu hay canh hầm, có thể gây bùng phát gout cấp tính. Nội tạng cũng giàu cholesterol, không tốt cho tim mạch nên người trung niên hoặc cao tuổi, đặc biệt có nguy cơ bệnh thận, nên hạn chế hoặc tránh.
Hải sản giàu purin, ví dụ cá nhỏ (cá trích, cá cơm), tôm khô, sò, cua cũng là “thủ phạm” làm axit uric tăng. Một số nghiên cứu cho thấy purin trong cá nhỏ gần gấp đôi thịt đỏ. Nhiều người chuyển từ thịt đỏ sang ăn hải sản mà không kiểm soát lượng, axit uric vẫn có thể tăng cao.
Bạn cũng cần chú ý tới nước dùng đậm đặc hay nước hầm xương. Khi ninh hầm lâu hoặc nhúng lẩu nhiều nguyên liệu, purin tan vào nước tăng nhanh.
Ngoài 4 nhóm thực phẩm trên, thói quen ăn uống và lối sống cũng ảnh hưởng lớn. Ăn quá no, thức khuya, uống ít nước hay thừa cân đều làm axit uric tăng và thận phải làm việc quá khả năng. Việc duy trì cân nặng hợp lý, uống đủ nước, ăn nhiều rau quả, hạn chế thức ăn giàu purin sẽ giúp bạn kiểm soát axit uric tốt hơn.
Với người khỏe mạnh, ăn thịt đỏ hoặc nội tạng một lượng vừa phải không gây ra vấn đề gì nhưng người có chỉ số axit uric cao hoặc thận yếu nên ưu tiên thịt trắng như gà, cá có hàm lượng purin thấp và trứng, đồng thời chế biến bằng luộc, hấp hoặc xào nhanh, hạn chế ninh hầm lâu.
