Theo cảnh báo từ một nghiên cứu của Đại học Harvard, nếu trẻ bỗng nhiên đặc biệt yêu thích ba màu sắc gồm: xám, xanh lam và đen, cha mẹ nên quan sát kỹ hơn để kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất ổn trong tâm lý của con.
Màu sắc và mối liên hệ với trạng thái tinh thần
Màu sắc không đơn thuần là hiện tượng thị giác. Từ lâu, các nhà khoa học đã chứng minh rằng não bộ con người tiếp nhận hơn 80% thông tin từ thị giác, và màu sắc có thể kích hoạt các vùng cảm xúc - tác động trực tiếp đến tâm trạng, hành vi và thậm chí là sức khỏe tinh thần.
Màu sắc yêu thích có thể phản ánh vấn đề tâm lý ở trẻ (Ảnh: Getty).
Một nghiên cứu đáng chú ý được thực hiện bởi Đại học Harvard và Đại học Vermont đã phân tích hơn 43.000 bức ảnh trên Instagram từ 166 người dùng, bao gồm cả những người được chẩn đoán trầm cảm và những người hoàn toàn khỏe mạnh.
Kết quả cho thấy, những người mắc trầm cảm có xu hướng chọn các bộ lọc ảnh lạnh, ít ánh sáng - như xám hoặc xanh lam - và hiếm khi đăng tải ảnh có yếu tố vui vẻ hay ảnh selfie. Ngược lại, người khỏe mạnh lại chuộng màu ấm và những hình ảnh sinh động, tươi sáng hơn.
Quan trọng hơn, các nhà nghiên cứu còn xây dựng được mô hình có khả năng dự đoán dấu hiệu trầm cảm chỉ thông qua việc phân tích màu sắc trong ảnh, với độ chính xác lên đến 70%.
Điều này gợi mở một hướng đi mới trong việc phát hiện sớm rối loạn tâm lý thông qua các biểu hiện tưởng chừng rất đời thường - như sở thích về màu sắc.
Khi trẻ chỉ mê màu xám, xanh lam và đen: Tín hiệu không nên bỏ qua
Trong thế giới của trẻ nhỏ, việc yêu thích màu sắc vốn là điều rất tự nhiên. Tuy nhiên, nếu trẻ đột nhiên tỏ ra đặc biệt yêu thích các gam màu trầm, tối - và duy trì sự mê đắm này trong thời gian dài - thì đó có thể là biểu hiện nội tâm đang có vấn đề.
Màu xám, vốn là gam màu thanh lịch trong thiết kế, lại mang ý nghĩa mơ hồ, tiêu cực nếu trẻ nhỏ quá gắn bó.
Trẻ yêu thích màu xám thường là những em đang cảm thấy mông lung, thiếu định hướng hoặc có xu hướng thu mình, không muốn chia sẻ cảm xúc. Trong một số trường hợp, màu xám còn phản ánh tâm trạng chán nản và thiếu năng lượng.
Màu xanh lam cũng không ngoại lệ. Dù là màu yêu thích phổ biến của nhiều trẻ em, đặc biệt là bé trai, nhưng việc chuyển từ màu sắc tươi sáng sang say mê xanh lam đậm lại có thể cho thấy dấu hiệu của sự trầm lắng.
Xanh lam từng được nhiều nghệ sĩ sử dụng để diễn tả tâm trạng buồn bã, cô đơn - như trong các bức tranh nổi tiếng của Van Gogh hay các bộ phim lấy bối cảnh u ám. Trẻ đắm chìm trong màu xanh lam có thể đang cảm thấy bất lực hoặc bị cô lập trong các mối quan hệ xã hội.
Còn màu đen - màu sắc thường gắn liền với sự mất mát và áp lực - khi được trẻ lựa chọn quá thường xuyên có thể phản ánh trạng thái cô đơn sâu sắc.
Một nghiên cứu tâm lý từng chỉ ra rằng những người ngồi trong không gian toàn màu đen dễ xuất hiện cảm giác tiêu cực hơn bình thường. Việc trẻ thích màu đen không chỉ thể hiện nỗi cô độc mà còn là lời cảnh báo về sự tổn thương tinh thần hoặc mong muốn được quan tâm nhiều hơn.
Không vội vàng kết luận, nhưng đừng thờ ơ
Dù có nhiều bằng chứng khoa học ủng hộ mối liên hệ giữa màu sắc và sức khỏe tâm thần, cha mẹ cũng không nên quá lo lắng hay gán cho trẻ những "chẩn đoán sớm" chỉ vì sở thích màu sắc. Việc trẻ yêu thích một màu không đồng nghĩa với việc trẻ đang mắc bệnh lý tâm thần.
Tuy nhiên, nếu sự yêu thích đó xuất hiện một cách đột ngột, mãnh liệt và đi kèm với những biểu hiện như buồn bã, thu mình, giảm tương tác xã hội hay mất hứng thú với các hoạt động thường ngày, phụ huynh nên cân nhắc việc tham khảo ý kiến chuyên gia tâm lý.
