Trái Đất được cho là chỉ sở hữu một mặt trăng - tức vệ tinh tự nhiên - duy nhất mang tên Mặt Trăng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu lạ đã gợi ý rằng thiên thể này thực sự không cô đơn như chúng ta nghĩ.
Mặt Trăng (phải) và "mặt trăng thứ 3" 2024 PT5 - Ảnh đồ họa: ORBITAL TODAY
Vào tháng 8-2024, một thiên thể mang tên 2024 PT5 đã được các nhà thiên văn học Nam Phi ghi nhận có hành vi như một mặt trăng khi bay xung quanh Trái Đất.
2024 PT5 thực sự quay quanh địa cầu, chứ không đơn giản là ghé ngang qua chốc lát như các tiểu hành tinh gần Trái Đất.
Mặc dù vậy, nó rất bé nhỏ khi so sánh với Mặt Trăng, nên được gọi là "minimoon", tức "mặt trăng siêu nhỏ".
Và nó không phải là mặt trăng siêu nhỏ đầu tiên. Năm 2021, một tảng đá không gian khác là Kamo'oalewa cũng bị phát hiện là có trạng thái tương tự.
Các nhà khoa học nghi ngờ 2024 PT5 hay Kamo'oalewa thực ra là mảnh vỡ của một tiểu hành tinh nào đó từng đâm vào Mặt Trăng, sau đó vô tình bị Trái Đất níu giữ vào quỹ đạo.
Tại Hội nghị khoa học Mặt trăng và hành tinh vừa được tổ chức tại Texas - Mỹ, nhà khoa học hành tinh Teddy Kareta từ Đài quan sát Lowell ở Arizona - Mỹ lập luận rằng 2024 PT5 và Kamo'oalewa thuộc về cả một quần thể mặt trăng siêu nhỏ đang bao vây địa cầu.
Nói với Space.com, họ giải thích rằng vật chất từ hệ thống Trái Đất - Mặt Trăng sẽ là một trong những vật chất dễ rơi vào quỹ đạo gần Trái Đất nhất.
Sau khi một vật thể va chạm với Mặt Trăng, rất nhiều tảng đá như thế bị ném vào không gian, trong đó có những cái mắc lại quỹ đạo của hành tinh.
Cũng như 2024 PT5, các mặt trăng siêu nhỏ này chỉ tồn tại quanh địa cầu một thời gian ngắn. Chúng dễ dàng bị phá vỡ quỹ đạo, văng xa khỏi chúng ta. Nói cách khác, chúng được coi là những bán vệ tinh hơn là vệ tinh chính thức.
Lập luận trên được đưa ra sau khi TS Kareta và các cộng sự nghiên cứu các hố va chạm có thể liên quan đến việc 2024 PT5 hay Kamo'oalewa ra đời. Các hố này cho thấy chúng có thể giải phóng nhiều vật thể có kích thước đáng kể, chứ không chỉ 1-2 cái.
Cũng như hai vật thể nói trên, các bán vệ tinh khác rất nhỏ so với vệ tinh chính thức, nên ẩn mình trong bóng tối, khó phát hiện.
Các cuộc khảo sát quy mô lớn sắp tới - như Đài quan sát Vera Rubin, một kính viễn vọng trên mặt đất dự kiến sẽ hoạt động vào năm nay - có thể giúp phát hiện các vật thể mờ dạng này.
