Hàng chục ngàn ca nhiễm ký sinh trùng hằng năm tại Việt Nam
Số người đến khám các bệnh do ký sinh trùng (nhiễm sán các loại, giun chó, mèo, giun lươn...) tại Viện Sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng T.Ư trong 9 tháng năm 2025 đã tăng 38,64% so với cùng kỳ năm 2024, với 48.195 lượt khám. Trong đó, 17.584 lượt khám do ấu trùng giun đũa chó, mèo; nhiễm sán dây chó 1.378 lượt.
Sán dây được lấy ra từ mẫu bệnh phân người
ẢNH: THANH LOAN
Ngoài ra, viện cũng ghi nhận cả ngàn lượt khám do nhiễm sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ, do ấu trùng sán lợn. Riêng nhiễm giun lươn cũng ghi nhận hơn 900 lượt khám.
Giun đũa chó, mèo (toxocara), sán dây chó, giun lươn, là các loại ký sinh trùng thường gặp. Đáng lưu ý, đã ghi nhận các ca giun rồng, dù nhiều năm trước Việt Nam không có ca bệnh này.
Lý giải về thực trạng bệnh ký sinh trùng gia tăng trong thời gian gần đây, TS-BS Trần Huy Thọ, Phó giám đốc thường trực phụ trách chuyên môn Bệnh viện Đặng Văn Ngữ, cho biết nguyên nhân liên quan chặt chẽ đến điều kiện vệ sinh môi trường, thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu an toàn, cùng với sự chủ quan khi người dân không tầm soát ký sinh trùng định kỳ.
Bệnh dai dẳng do không được chẩn đoán đúng
Riêng tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ (Bệnh viện chuyên khoa thuộc Viện Sốt rét - ký sinh trùng - côn trùng T.Ư), mỗi ngày cũng tiếp nhận nhận hàng trăm bệnh nhân, trong đó 2/3 đến khám do ngứa, dị ứng hoặc nổi mề đay kéo dài, liên quan nhiễm ký sinh trùng. Trong số này, toxocara có xu hướng gia tăng nhanh và trở thành tác nhân chính gây dị ứng, ngứa ở người.
Các bệnh nhân nhiễm giun rồng mới ghi nhận tại Việt Nam trong khoảng 4 năm gần đây
ẢNH: NIMPE
Theo TS-BS Trần Huy Thọ, bệnh ký sinh trùng nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách sẽ để lại những hậu quả nặng nề. Mức độ nhẹ, gây khó chịu, ngứa ngáy, dị ứng. Mức độ nặng, ký sinh trùng có thể xâm nhập vào các cơ quan quan trọng như não, gan, phổi, mắt. Vì vậy, cần chẩn đoán và điều trị bệnh sớm, để không gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Các triệu chứng của bệnh ký sinh trùng đa dạng, dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác, dẫn tới điều trị sai và kéo dài.
"Nhiều ca bệnh tổn thương da sần hóa, rỉ dịch, viêm da đến khám tại bệnh viện chúng tôi, được chẩn đoán đúng nguyên nhân do ký sinh trùng, sau khi họ đã mất 5 - 10 năm điều trị chuyên khoa khác không khỏi", bác sĩ Thọ chia sẻ.
Theo chuyên gia về ký sinh trùng, với một số bệnh, một số tổn thương, cần được khám chuyên khoa sâu, thực hiện các xét nghiệm hiện đại, chuyên sâu để đánh giá "đọc tên" ký sinh trùng chính xác điều trị hiệu quả, như: xét nghiệm ELISA huyết thanh tìm kháng thể của ký sinh trùng trong máu; xét nghiệm miễn dịch học chuyên sâu; xét nghiệm sinh học phân tử; xét nghiệm phân tìm trứng hoặc ấu trùng ký sinh trùng. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh được áp dụng để phát hiện tổn thương do ký sinh trùng gây ra trong nội tạng, trong não (ổ sán não).
Khi bị ngứa, nổi mề đay kéo dài mà điều trị da liễu không hiệu quả, người dân cần được khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa ký sinh trùng để được chẩn đoán đúng, điều trị kịp thời.
Ngoài ra, một số bệnh khác như đau đầu, đau cơ khớp... có thể do ấu trùng sán lợn (ổ ấu trùng sán não); ấu trùng sán ký sinh trong cơ.
