Để bảo vệ tim mạch, không chỉ những gì chúng ta ăn mà cả những gì ta uống cũng đóng vai trò quan trọng. Các động mạch - nơi vận chuyển oxy và duy trì tuần hoàn máu - có thể dần tích tụ mảng bám theo thời gian, gọi là xơ vữa động mạch. Lớp mảng bám này gồm cholesterol, chất béo hoặc canxi, nếu tích tụ quá nhiều sẽ làm tắc nghẽn mạch máu, tăng huyết áp và có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Dù không có loại đồ uống nào có thể làm tan hoàn toàn mảng bám, một số thức uống vẫn có thể hỗ trợ sức khỏe tim mạch bằng cách giảm viêm, hạ cholesterol xấu và cải thiện lưu thông máu. Theo Harvard Health, mảng bám trong động mạch không thể loại bỏ hoàn toàn, nhưng thay đổi lối sống - như chế độ ăn uống, vận động và kiểm soát huyết áp - có thể giúp làm nhỏ lại và ổn định chúng.
4 thức uống dưới đây có thể góp phần ngăn ngừa xơ vữa động mạch, cải thiện tuần hoàn máu:
Trà xanh
Trà xanh được đánh giá cao trong y học cổ truyền qua nhiều thế kỷ, hầu hết các nghiên cứu đều khẳng định tác dụng của nó đối với sức khỏe tim mạch. Các thành phần hoạt tính của trà xanh, hay còn gọi là catechin, là chất chống oxy hóa mạnh giúp giảm cholesterol LDL và stress oxy hóa - hai yếu tố chính giúp giảm thiểu sự tích tụ mảng bám.
Uống trà xanh hàng ngày cũng giúp tăng cường chức năng nội mô, còn gọi là chức năng của thành mạch máu bên trong. Chức năng nội mô giúp máu lưu thông dễ dàng và làm cho động mạch linh hoạt hơn. Theo nghiên cứu được công bố tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, việc uống hai đến ba tách trà xanh mới pha mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh động mạch vành. Nên tránh uống trà xanh đóng gói vì nó có chứa đường bổ sung, làm mất tác dụng có lợi của trà xanh.
Nước ép lựu
Nước ép lựu là một trong những nguồn chất chống oxy hóa tự nhiên mạnh mẽ nhất, chứa các hợp chất như punicalagin và anthocyanin có khả năng chống viêm và giảm stress oxy hóa trong động mạch.
Theo một nghiên cứu của Thư viện Y học Quốc gia Mỹ (National Library of Medicine), uống nước ép lựu hằng ngày có thể làm chậm quá trình hình thành mảng bám ở động mạch cảnh và cải thiện lưu thông máu. Bên cạnh đó, flavonoid trong lựu giúp ngăn quá trình oxy hóa cholesterol trong máu - bước đầu tiên dẫn đến sự tích tụ mảng bám trong thành mạch.
Để tận dụng tối đa lợi ích, nên chọn nước ép lựu nguyên chất, không thêm đường, hoặc thêm hạt lựu tươi vào sinh tố để vừa giữ lại chất xơ, vừa tăng hiệu quả chống oxy hóa.
Nước ép củ dền
Nước ép củ dền ngày càng được ưa chuộng, đặc biệt trong giới vận động viên, nhờ lợi ích vượt trội cho sức khỏe và tim mạch. Củ dền chứa nhiều nitrat tự nhiên, khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành nitric oxide - một phân tử giúp giãn nở và làm dịu thành mạch máu, hạ huyết áp và tăng cường vận chuyển oxy đến các mô.
Theo nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), uống nước ép củ dền hằng ngày có thể cải thiện lưu thông máu và giảm độ cứng của động mạch, từ đó hỗ trợ tim hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, củ dền còn hỗ trợ chức năng gan, cơ quan đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa cholesterol.
Một ly nước ép củ dền vào buổi sáng hoặc trước khi tập luyện có thể giúp tăng cường sức khỏe mạch máu, ổn định huyết áp và nâng cao năng lượng tổng thể.
Sữa nghệ
Nghệ là một trong những loại gia vị có giá trị dược liệu cao, đã được nghiên cứu rộng rãi trong y học hiện đại. Thành phần hoạt chất chính của nghệ - curcumin - có đặc tính chống viêm và giảm mỡ máu, giúp hạn chế tổn thương thành mạch và ngăn ngừa hình thành mảng bám.
Theo nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), việc uống sữa pha nghệ mỗi ngày có thể kích thích quá trình tạo máu, hỗ trợ lưu thông tuần hoàn và giảm nguy cơ tích tụ mảng bám trong động mạch. Khi pha cùng một chút tiêu đen, khả năng hấp thu curcumin của cơ thể được tăng lên đáng kể, giúp thức uống này phát huy tối đa hiệu quả chống viêm và bảo vệ tim mạch.
Một ly sữa nghệ ấm vào buổi tối không chỉ tốt cho tim mạch mà còn giúp ngủ ngon và phục hồi năng lượng sau một ngày dài.
Triệu chứng của tình trạng xơ vữa động mạch
Biểu hiện của xơ vữa động mạch phụ thuộc vào vị trí mạch máu bị ảnh hưởng, nhưng những triệu chứng thường gặp gồm có đau tức ngực (đau thắt ngực), khó thở, mệt mỏi và chóng mặt. Trong nhiều trường hợp, sự tích tụ mảng bám tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện khi đã xảy ra biến cố nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Người bệnh cũng có thể gặp tê bì, yếu liệt hoặc đau ở chân, dấu hiệu cho thấy tuần hoàn máu bị suy giảm. Khi các động mạch trở nên hẹp và kém đàn hồi, chúng có thể gây tăng huyết áp và rối loạn nhịp tim.
Nếu tình trạng này kéo dài, lưu thông máu kém sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan quan trọng, làm giảm hiệu suất hoạt động thể chất và tăng nguy cơ biến chứng tim mạch nguy hiểm đến tính mạng.
Nếu không được điều trị kịp thời, xơ vữa động mạch có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận và thậm chí suy giảm nhận thức. Vì vậy, phát hiện sớm, duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện thường xuyên và theo dõi y khoa định kỳ là những yếu tố then chốt giúp ngăn bệnh tiến triển và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
