Yên Nhật tăng vọt lên mức 140 yên đổi 1 USD: Tín hiệu gì từ thị trường tài chính quốc tế?

Đồng yên lại tăng giá mạnh

Ngày 21/4/2025, đồng yên Nhật đã vượt mốc 140 yên đổi 1 đô la Mỹ, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong khoảng 7 tháng trở lại đây. Tại thị trường Tokyo, xu hướng bán đô mua yên diễn ra rõ rệt, phản ánh tâm lý lo ngại về những diễn biến sắp tới trong chính sách tiền tệ và thương mại quốc tế.

Nguyên nhân chính được cho là do thị trường đồn đoán về cuộc gặp dự kiến vào ngày 24/4 giữa Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Shunichi Kato và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen. Sự kiện này được kỳ vọng sẽ đề cập đến vấn đề tỷ giá hối đoái, vốn luôn nhạy cảm trong quan hệ thương mại hai nước.

Ngoài ra, giới phân tích cho rằng việc chính quyền Tổng thống Donald Trump từ trước đã từng chỉ trích các quốc gia thao túng tiền tệ như một rào cản phi thuế quan khiến nhà đầu tư lo ngại Mỹ sẽ yêu cầu Nhật Bản điều chỉnh lại giá trị đồng yên theo hướng tăng lên để cân bằng thương mại.

Đồng yên mạnh thường gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Nhật Bản – vốn là trụ cột trong nền kinh tế nước này. Khi yên tăng giá, hàng hóa Nhật Bản trở nên đắt đỏ hơn trên thị trường quốc tế, giảm sức cạnh tranh và có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của các tập đoàn lớn như Toyota, Sony hay Panasonic.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, người tiêu dùng trong nước có thể hưởng lợi nhờ chi phí nhập khẩu giảm, đặc biệt là các mặt hàng như dầu mỏ, nguyên vật liệu và thực phẩm. Điều này góp phần kiểm soát lạm phát – một vấn đề mà nhiều nền kinh tế hiện nay đang đối mặt.

Giới chức Nhật Bản vì thế đang đối mặt với bài toán cân bằng: một mặt cần giữ tỷ giá ổn định để hỗ trợ xuất khẩu, mặt khác không thể bỏ qua lợi ích từ việc yên mạnh trong kiểm soát giá cả và hỗ trợ tiêu dùng nội địa.

Cuộc gặp giữa ông Kato và bà Yellen đang được giới đầu tư theo dõi sát sao, vì nó có thể đặt nền móng cho những thay đổi lớn trong chính sách kinh tế giữa hai cường quốc.

Nhiều nhà phân tích nhận định phía Mỹ có thể tận dụng cơ hội này để kêu gọi Nhật Bản giảm bớt việc "làm yếu" đồng yên nhằm tạo lợi thế thương mại. Một đồng yên mạnh hơn sẽ giúp hàng hóa Mỹ cạnh tranh hơn tại thị trường Nhật, giảm thâm hụt thương mại song phương.

Đồng thời, các chủ đề như lạm phát, tốc độ tăng trưởng và chính sách lãi suất cũng được kỳ vọng sẽ xuất hiện trong cuộc trao đổi – vốn có thể tác động dây chuyền tới thị trường tài chính toàn cầu.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ làm gì trước biến động tỷ giá?

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) vốn nổi tiếng với các biện pháp can thiệp để giữ đồng yên ổn định. Trong quá khứ, BOJ đã nhiều lần bơm tiền vào thị trường hoặc trực tiếp mua bán ngoại tệ để điều chỉnh tỷ giá.

Hiện chưa có dấu hiệu rõ ràng về việc BOJ sẽ can thiệp ngay, nhưng nếu đồng yên tiếp tục tăng mạnh và gây thiệt hại lớn cho ngành xuất khẩu, khả năng này hoàn toàn có thể xảy ra.

Bối cảnh quốc tế đầy biến động – từ lạm phát tại Mỹ đến căng thẳng địa chính trị – cũng khiến việc dự đoán hành động của BOJ trở nên khó khăn hơn, nhất là khi ngân hàng này vẫn đang duy trì chính sách tiền tệ siêu lỏng nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Với người dân, đồng yên tăng giá có thể mang lại lợi ích ngắn hạn như giá hàng hóa nhập khẩu giảm, chi phí đi du lịch nước ngoài rẻ hơn. Nhưng với các doanh nghiệp xuất khẩu – đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa – đây lại là một thách thức lớn, đòi hỏi họ phải thích ứng nhanh với biến động tỷ giá.

Một số doanh nghiệp có thể phải điều chỉnh chiến lược giá bán, tăng cường nội địa hóa sản xuất hoặc mở rộng sang các thị trường ít chịu ảnh hưởng bởi tỷ giá. Trong khi đó, nhà đầu tư cá nhân nên theo dõi sát các quyết sách sắp tới của BOJ và Bộ Tài chính, để có chiến lược phòng ngừa rủi ro tài chính phù hợp.

Dù chưa thể đoán chắc tương lai ra sao, nhưng rõ ràng việc đồng yên tăng giá là một tín hiệu cho thấy thị trường tài chính toàn cầu đang ở giai đoạn nhạy cảm, nơi chính trị, tiền tệ và thương mại đan xen phức tạp hơn bao giờ hết.