Việt Nam vươn lên dẫn đầu khu vực về ghép tạng
Ngày 8/11, Hội nghị khoa học thường niên Hội Ghép tạng Việt Nam lần thứ 10 đã diễn ra tại Bệnh viện Quân y 175, TPHCM.
Hội nghị quy tụ nhiều báo cáo quan trọng về thực trạng ghép tạng tại Việt Nam, định hướng phát triển trong 30 năm tới, cũng như các tham luận quốc tế về phân bổ tạng hiến, kỹ thuật ghép thận hỗ trợ robot, tối ưu hóa người hiến cận biên, và kinh nghiệm mở rộng nguồn tạng tại Thái Lan, Úc, Hàn Quốc...
Bên cạnh đó, các phiên song song trong hai ngày cũng tập trung vào những chủ đề chuyên sâu như: ghép gan, ghép thận, ghép tim - phổi, ghép tế bào gốc và giác mạc, chăm sóc điều dưỡng và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong điều phối - quản lý ghép tạng...
Đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử của Hội nghị có 2 ca thị phạm ghép thận và ghép gan được thực hiện trực tiếp tại phòng mổ.
Theo Bộ Y tế, lĩnh vực ghép tạng ở nước ta xuất phát sau thế giới gần nửa thế kỷ và sau các nước trong khu vực khoảng 20 năm, nhưng phát triển nhanh vượt bậc. Từ vị trí khiêm tốn ở Đông Nam Á, Việt Nam đã vươn lên trở thành quốc gia dẫn đầu khu vực về ghép tạng.
Ca ghép gan thực hiện tại Bệnh viện Quân y 175 (Ảnh: Bệnh viện).
Cả nước hiện có 31 bệnh viện triển khai ghép tạng, với nhiều đơn vị ghép tạng thường quy. Việt Nam không chỉ tự chủ hoàn toàn về kỹ thuật lấy ghép mà còn thực hiện thành công nhiều loại hình ghép tạng khó, ứng dụng nhiều kỹ thuật mới, tiên tiến, hiện đại ngang tầm các nước có nền y học phát triển.
Đến cuối năm 2024, Việt Nam đã thực hiện hơn 9.500 ca ghép tạng, với số lượng ngày càng tăng nhanh. Trong 3 năm gần đây, trung bình mỗi năm nước ta thực hiện khoảng 1.000 ca ghép mô tạng. Tỷ lệ thành công, chất lượng sống và thời gian sống của bệnh nhân sau ghép ngang tầm các nước phát triển.
Thiếu trầm trọng nguồn mô, tạng để cấy ghép
Số lượng người đăng ký hiến tạng trên cả nước ngày càng nhiều, khi hiện tại có hơn 143.400 người đăng ký. Số ca hiến tạng chết não cũng ngày càng gia tăng. Thực tế, đã có 225 ca hiến tạng sau chết não, riêng năm 2024 ghi nhận 41 ca (nhiều hơn cả 3 năm trước cộng lại).
Trong 8 tháng đầu, có 50 ca hiến tạng từ người chết não. Chi phí ghép tạng Việt Nam rẻ hơn rất nhiều, khi chỉ bằng 1/3 so với thế giới, bằng 1/8 ở Thái Lan và bằng 1/24 ở Mỹ.
Dù vậy, ngành ghép tạng ở nước ta hiện vẫn phải đối mặt với khó khăn, thách thức về sự thiếu trầm trọng nguồn mô, tạng để cấy ghép, trong khi nhu cầu ghép là rất lớn và ngày càng gia tăng.
Với thông điệp “Cho đi là còn mãi”, Hội Ghép tạng Việt Nam, Trung tâm Điều phối Quốc gia về Ghép bộ phận cơ thể người và các bệnh viện đã và đang tích cực truyền thông để người dân thấu hiểu hiến mô, tạng là việc làm nhân đạo cao cả, kêu gọi mọi người sẵn sàng hiến tạng cứu sống bệnh nhân hiểm nghèo.
Thiếu tướng Trần Quốc Việt, Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 chia sẻ các thành tựu ghép tạng của đơn vị (Ảnh: BV).
Thiếu tướng, TS.BS, TTND Trần Quốc Việt, Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 cho biết, ghép tạng không chỉ là kỹ thuật cao mà còn là sứ mệnh nhân văn của người thầy thuốc. Trong gần 2 năm triển khai, đơn vị đã thực hiện thành công hơn 89 ca ghép thận và 11 ca ghép gan.
Đặc biệt, ca lấy và ghép đa mô tạng từ người hiến chết não tiến hành vào tháng 4 là minh chứng cho khả năng làm chủ quy trình khép kín từ chẩn đoán chết não, lấy tạng và ghép tạng của bệnh viện.
Thành tựu trong ghép tạng góp phần hiện thực hóa tầm nhìn của Bệnh viện Quân y 175 về việc trở thành "Quần thể y học quân sự đa năng, chuyên sâu, hiện đại, ngang tầm khu vực và quốc tế".
Bệnh nhân đã ghép thận được tái tạo vú thành công
Ngày 8/11, PGS Huỳnh Quang Khánh, Trưởng khoa Tuyến vú của Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, nơi này vừa phẫu thuật nội soi cắt và tái tạo ngực thành công cho một bệnh nhân ung thư tuyến vú cả 2 bên. Đặc biệt, đây là bệnh nhân đã trải qua ghép thận.
Bệnh nhân là chị N.T.H., (40 tuổi, trú tại tỉnh Tây Ninh), phát hiện bệnh thận năm 2018, và đến năm 2020 thì đăng ký ghép thận. Tháng 5/2021, bệnh nhân được bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy ghép thận thành công từ thận của người em gái hiến tặng.
Đến tháng 6/2024, qua tầm soát sức khỏe, bệnh nhân H. tình cờ phát hiện có tổn thương ở vú 2 bên nên được chỉ định làm sinh thiết và kết quả là tổn thương dạng nhú hai bên. Hơn 1 năm sau, kết quả chụp phim và sinh thiết cho thấy, bệnh của chị H. đã tiến triển thành ung thư vú.
Lúc này, bệnh nhân được hội chẩn đa chuyên khoa (gồm Tuyến vú, Hóa xạ trị, Siêu âm, Chẩn đoán hình ảnh, Tiết niệu) và lập kế hoạch điều trị.
Người phụ nữ đã ghép thận được tái tạo vú sau khi điều trị ung thư (Ảnh: BV).
Do bệnh nhân có bệnh nền cao huyết áp, loãng xương, viêm dạ dày và đang dùng thuốc chống thải ghép, ê-kíp quyết định chọn phương pháp ít xâm lấn là mổ nội soi cắt tuyến vú 2 bên, không nạo hạch nách và tái tạo lại ngực bằng túi độn.
Đây là kỹ thuật mới ở Việt Nam. Với đường mổ nhỏ 4cm dưới nếp nách 2 bên, các bác sĩ thực hiện kỹ thuật "sinh thiết hạch lính gác", tiến hành tạo khoang và cắt tuyến vú hoàn toàn bằng nội soi, sau đó tái tạo lại tức thì bằng túi độn.
Với kỹ thuật này, bệnh nhân vừa được điều trị triệt để ung thư vú, vừa giữ được vẻ đẹp cho người phụ nữ. Chị H. nằm viện 6 ngày cho cả quá trình điều trị lẫn theo dõi, và hiện nay sức khỏe đã ổn định.
