Trường hợp điển hình là bệnh nhi 16 tháng tuổi, T.T.H. (Hà Nội), được chẩn đoán cúm A, có viêm phế quản – phổi bội nhiễm, may mắn được phát hiện và điều trị kịp thời. Bé vốn khỏe mạnh, sống cùng gia đình có chị gái đang mắc cúm. Trước khi nhập viện 3 ngày, trẻ sốt cao liên tục, sổ mũi, ho khan nhiều, sau đó xuất hiện khò khè, ho có đờm đặc. Trẻ mệt lả, ho khạc kém, ứ đọng nhiều đờm.
Trẻ được đưa đến khám tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho kết quả test cúm A dương tính. Khám lâm sàng cho thấy phổi đã có dấu hiệu bội nhiễm, nghe phổi nhiều rải ẩm, ran rít hai bên. Hình ảnh X-quang phổi lúc nhập viện có tổn thương phế quản – phổi hai bên, bội nhiễm vi khuẩn rõ rệt. Xét nghiệm máu phản ánh tình trạng nhiễm trùng nặng: Bạch cầu tăng 13,8 G/L, CRP 51 mg/L – cao gấp hơn 10 lần bình thường.
Theo các bác sĩ, nếu không được phát hiện và xử trí sớm, bệnh có thể diễn tiến nhanh thành suy hô hấp cấp hoặc nhiễm trùng huyết. Sau hai ngày điều trị nội trú, trẻ đáp ứng tốt, giảm sốt, cải thiện hô hấp, ăn bú trở lại, tuy nhiên vẫn cần theo dõi sát.
Một trường hợp khác là bệnh nhi nữ H.L. (10 tuổi), nhập viện trong tình trạng sốt cao 39,5°C, ho nhiều, nôn hơn 10 lần/ngày, có lúc nôn rớm máu, toàn thân mệt lả, không ăn uống được. Ngoài ra, trẻ có biểu hiện đau mỏi xương khớp toàn thân, cơ thể ê ẩm, đau đầu nhiều – là những biểu hiện điển hình khi nhiễm cúm A.
Kết quả thăm khám xác định trẻ mắc cúm A nhưng chưa có biến chứng. Bệnh nhi đã được nhập viện điều trị theo đúng phác đồ, đồng thời được hỗ trợ giảm đau, chống nôn, bù nước điện giải và theo dõi sát.
Thạc sĩ, bác sĩ nội trú Nguyễn Đình Dũng - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương cho biết cúm A là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây truyền qua đường hô hấp, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ nhỏ, người cao tuổi hoặc người có bệnh nền là nhóm nguy cơ cao hơn vì hệ miễn dịch yếu, dễ bị biến chứng nặng.
Đáng chú ý, giai đoạn đầu của cúm A thường giống với nhiễm các virus đường hô hấp khác, nhưng bệnh có thể diễn tiến rất nhanh, gây ra các biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp hoặc nhiễm khuẩn huyết nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Hầu hết trẻ mắc cúm A đều sốt cao liên tục, sổ mũi, ho tăng dần kèm theo mệt lả, quấy khóc. Trẻ lớn và người lớn thường thấy rõ hơn biểu hiện đau mỏi người, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, trẻ có thể gặp co giật do sốt cao, nôn trớ, tiêu chảy. Nếu bệnh diễn tiến nặng, trẻ có thể lừ đừ, ít phản ứng, bỏ bú, thở nhanh hoặc rút lõm ngực – đều là dấu hiệu cảnh báo biến chứng.
Bác sĩ Dũng khuyến cáo, các bậc phụ huynh cần theo dõi sát tình hình sức khỏe của con em mình. Khi trẻ có biểu hiện ốm, sốt, cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, chẩn đoán sớm và xử trí đúng. Không nên tự ý sử dụng thuốc tại nhà, đặc biệt là các loại kháng sinh. Việc đưa trẻ đến khám kịp thời sẽ giúp điều trị đúng phác đồ, hạn chế các biến chứng nặng. Trước diễn biến gia tăng các ca cúm A trong thời điểm giao mùa, việc phòng bệnh, đặc biệt bằng tiêm vắc xin cúm.
