Dù là tấm gương soi rọi cho sự trưởng thành hay vết hằn ký ức trong những tổn thương, cha mẹ luôn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng con cái. Họ không chỉ là người dưỡng dục mà còn là điểm tựa tinh thần, là chiếc la bàn đầu tiên định hướng hành trình sống của con.
Có những bậc làm cha mẹ chọn cách nghiêm khắc, có người lại ôn hòa, hy sinh lặng lẽ. Nhưng dù theo cách nào, điều lớn lao mà họ luôn mang theo là tình thương, thứ không cần phô trương mà vẫn âm thầm chở che con qua bao bão giông cuộc đời. Và cũng chính vì yêu con sâu đậm, nhiều cha mẹ chọn cách im lặng, giấu đi nỗi lòng để tránh làm tổn thương những đứa trẻ mà họ nâng niu hơn cả chính bản thân mình.
1. Không muốn “than nghèo kể khổ” với con
Trong nỗi lo toan mưu sinh, việc nuôi dạy một đứa trẻ lớn khôn thực sự là hành trình nhiều gian khó. Không ít cha mẹ đã phải chắt chiu từng đồng, hy sinh sở thích cá nhân, từ bỏ nhiều cơ hội riêng để dành tất cả cho con.
Vì vậy, khi thấy con không biết tiết kiệm, tiêu xài hoang phí hay thiếu trách nhiệm, họ dễ bị thôi thúc bởi cảm giác tủi thân, có những suy nghĩ như: "Ba mẹ làm lụng khổ sở vì con đấy, con có biết không?"
Tuy nhiên, không phải ai cũng muốn nói ra điều đó. Cha mẹ hiểu rằng, việc lặp đi lặp lại sự “than nghèo kể khổ” trước mặt con lại là con dao hai lưỡi. Nó có thể khiến con trở nên trầm mặc, sống khép kín và mang trong mình cảm giác tội lỗi. Một số trẻ sẽ lớn lên với tâm thế tự ti, nghĩ rằng mình là gánh nặng cho gia đình. Số khác lại chọn cách sống thực dụng, nhìn mọi mối quan hệ qua lăng kính "có đi có lại", bởi ngay từ đầu, chúng đã được dạy rằng tình thân cũng cần trả giá.
Không phải đứa trẻ nào cũng đủ trưởng thành để hiểu và lọc lại ý nghĩa của những lời nói ấy. Nhiều em ghi khắc sâu trong tiềm thức rằng cha mẹ khổ là vì mình, từ đó, sống cả đời trong sự dè dặt, sợ hãi và mặc cảm.
Người làm cha mẹ đôi khi chỉ nghĩ rằng mình đang dạy con bài học tiết kiệm, biết ơn. Nhưng trên thực tế, điều con trẻ cần hơn là được dạy cách làm chủ cuộc sống, biết tự lập và nỗ lực vì tương lai. Lời than thở có thể trút bớt mệt mỏi trong phút chốc, nhưng lại khiến con mang thêm gánh nặng tâm lý trong thời gian dài.
Một đứa trẻ lớn lên với niềm tin rằng mình xứng đáng được yêu thương sẽ có tinh thần vững vàng hơn rất nhiều so với một đứa trẻ luôn lo sợ rằng tình yêu đó phải được “trả công”.
2. Không muốn “gây chuyện” hay “trở thành gánh nặng” cho con
Tuổi già là một hành trình lặng lẽ. Khi cha mẹ bước vào giai đoạn cuối của cuộc đời, họ không chỉ đối mặt với bệnh tật, sự suy giảm sức khỏe mà còn phải đối diện với nỗi sợ hãi lớn nhất: trở thành gánh nặng cho chính những đứa con mà mình từng dành cả tuổi thanh xuân để chăm lo.
Nếu như thời trẻ, cha mẹ luôn là chỗ dựa cho con thì khi về già, vai trò ấy dần đảo ngược. Nhưng không phải người cha, người mẹ nào cũng dễ dàng chấp nhận sự thay đổi ấy. Họ bắt đầu e dè, sống thận trọng, bớt bộc lộ cảm xúc và nhu cầu của mình. Câu nói “Mẹ không sao đâu”, “Bố tự lo được” xuất hiện ngày một nhiều, không phải vì họ thật sự ổn, mà vì họ không muốn làm phiền con cái.
Nhiều cha mẹ sợ nhờ vả. Sợ con bận rộn, mệt mỏi, phiền lòng. Có người dù bệnh nặng cũng giấu con, chỉ vì không muốn con phải bỏ công việc để đưa mình đi viện. Có người về hưu, sống trong căn nhà trống, nhưng khi con hỏi han thì lại gượng cười: “Bố mẹ quen rồi, sống một mình cũng vui”.
Nỗi sợ “gây chuyện” ấy khiến nhiều người già chọn sống lặng lẽ, thu mình lại. Họ từ chối những chuyến đi xa cùng con cháu vì sợ làm chậm đoàn, ngại việc ăn uống thuốc men phiền phức. Họ từ chối chia sẻ nỗi cô đơn, mất ngủ hay suy nghĩ tiêu cực vì nghĩ con sẽ lo lắng, sẽ không tập trung làm việc được.
Tình thương cần đi cùng sự thấu hiểu
Tình thương của cha mẹ, khi về già, thường trở thành một sự hy sinh lặng lẽ. Không còn là lời mắng yêu, không còn là sự lo toan ngày đêm, mà là sự im lặng nuốt vào trong, để con được yên tâm, để con sống thoải mái, để “không làm phiền”.
Nhưng chính sự im lặng ấy đôi khi lại là rào cản khiến khoảng cách giữa hai thế hệ ngày càng xa. Con cái bận rộn với cuộc sống, không nhận ra rằng cha mẹ đang yếu dần đi, đang cần một lời hỏi han, một buổi tối cùng ăn cơm hay một cái nắm tay thật chặt. Đến khi nhận ra, có khi đã quá muộn.
Vì thế, khi cha mẹ đã già, điều họ cần nhất không phải là tiền bạc hay vật chất, mà là sự hiện diện của con. Là cảm giác rằng dù già đi, mình vẫn không cô đơn, vẫn có chỗ trong lòng con cái.
