Nam sinh viên N.A.T (19 tuổi, ở Phú Thọ), vừa được chuyển tuyến điều trị tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) trong tình trạng đau đầu dữ dội kéo dài 1 tuần, kèm theo nhìn đôi. Trước đó, tại bệnh viện tuyến dưới, T. được chẩn đoán huyết khối tĩnh mạch não, là nguy cơ đột quỵ. Các triệu chứng vẫn tăng nặng dù được điều trị bằng thuốc kháng đông liều chuẩn.
Nam sinh viên nguy cơ đột quỵ do huyết khối tĩnh mạch được can thiệp điều trị kịp thời
ẢNH: KIM OANH
Kết quả phim chụp cho thấy bệnh nhân bị tắc gần như toàn bộ hệ thống tĩnh mạch dẫn lưu não, bao gồm xoang dọc trên, xoang ngang, xoang sigma và đoạn đầu xoang tĩnh mạch cảnh trong phải.
Bác sĩ Đào Xuân Hải, Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, cho biết bệnh nhân T. là trường hợp cần can thiệp sớm do không đáp ứng với điều trị nội khoa.
Huyết khối tĩnh mạch não là dạng hiếm gặp của đột quỵ não (mạch não chia thành động mạch và tĩnh mạch), chỉ chiếm khoảng 0,5 - 1%. Các ca đột quỵ não thường gặp là chảy máu não và nhồi máu não của hệ động mạch não.
Không giống như huyết khối động mạch, để lấy huyết khối tĩnh mạch não, các bác sĩ phải tiếp cận qua đường tĩnh mạch (chụp động mạch não để hiện hình hệ thống xoang tĩnh mạch và xác định vị trí huyết khối), sau đó hệ thống dụng cụ được đưa từ tĩnh mạch đùi lên tĩnh mạch cảnh trong phải để lấy huyết khối từ tĩnh mạch cảnh trong lên đến xoang dọc trên, vị trí có huyết khối. Từ đây, các bác sĩ lấy toàn bộ huyết khối từ xoang dọc trên xuống tĩnh mạch cảnh trong để tái thông hệ thống xoang tĩnh mạch não.
Bác sĩ Hải cho biết, ca can thiệp kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ. Ngay sau thủ thuật, dòng chảy trong hệ thống xoang tĩnh mạch được cải thiện rõ rệt, bệnh nhân giảm nhanh triệu chứng đau đầu và tránh được nguy cơ xuất huyết não (đột quỵ) và các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu xoang tĩnh mạch không được tái thông kịp thời.
Theo bác sĩ Lê Quốc Việt, Khoa Nội - hồi sức thần kinh, Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, đa số bệnh nhân huyết khối tĩnh mạch não đáp ứng tốt với điều trị nội khoa nhưng bệnh nhân T. có huyết khối rất lớn, tắc hoàn toàn các xoang tĩnh mạch lớn và diễn tiến xấu đi dù đã dùng thuốc, nguy cơ cao gây ứ trệ tuần hoàn, dẫn đến tổn thương nhu mô não và di chứng nặng.
Sự kết hợp giữa can thiệp hút huyết khối và điều trị nội khoa đã tái thông hiệu quả dòng chảy tĩnh mạch, đồng thời ngăn nguy cơ hình thành huyết khối mới. Kỹ thuật này có độ phức tạp cao, chỉ áp dụng trong các trường hợp đặc biệt: tắc nhiều tĩnh mạch lớn; điều trị nội khoa không đáp ứng; triệu chứng tiến triển nặng.
Sau 5 ngày được can thiệp, bệnh nhân T. đã hết đau đầu hoàn toàn, đáp ứng điều trị tốt, sinh hoạt gần như bình thường.
"Với tiến triển rất khả quan này, T. có thể sớm quay trở lại giảng đường đại học, đồng thời được hướng dẫn tái khám định kỳ để đảm bảo quá trình hồi phục lâu dài", bác sĩ Việt đánh giá.
Nếu không can thiệp, hệ tĩnh mạch không dẫn máu về tim được, gây ứ trệ máu trên não. Hệ quả gây tăng áp lực nội sọ, sau đó là chảy máu não và nhồi máu não tĩnh mạch.
Nếu không kiểm soát thì các triệu chứng thần kinh khu trú xuất hiện: đau đầu, nôn, buồn nôn, nhìn mờ của tăng áp lực nội sọ, sau đó các triệu chứng thần kinh khu trú như co giật, liệt nửa người... và cuối cùng là hôn mê và tử vong.
