Giữ ổn định kì thi
Mới đây, Sở GD&ĐT 5 địa phương gồm Hà Nội, TPHCM, Nghệ An, Ninh Bình, Quảng Trị có văn bản đề xuất Bộ GD&ĐT điều chỉnh thời gian tổ chức kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025 lên sớm hơn 3 tuần. Trong khi từ đầu năm học 2024 - 2025, Bộ GD&ĐT ban hành khung chương trình dự kiến lịch thi tốt nghiệp THPT năm 2025 (vào ngày 26-27/6). Nếu đề xuất được thực hiện, các địa phương phải điều chỉnh lại lịch thi tuyển sinh lớp 10.
Thí sinh năm nay chịu nhiều áp lực hơn những năm trước. Ảnh: Như Ý
Tuy nhiên, mấy hôm nay, dư luận, thầy cô giáo có phản ứng trước đề xuất này. Lãnh đạo một Sở GD&ĐT cho biết, thi tốt nghiệp THPT được đẩy sớm lên 3 tuần so với lịch dự kiến công tác tổ chức của địa phương sẽ rất khó khăn. Thứ nhất, kì thi lớp 10 phải đẩy ra sau kì thi tốt nghiệp THPT khoảng 3 tuần, vì sớm hơn chưa kết thúc năm học (thời gian kết thúc năm học là 31/5) và không thể cùng lúc làm cả hai kì thi trong một tuần với nguồn lực của địa phương. Thứ hai, kế hoạch giáo dục của các trường phải thay đổi.
Chia sẻ với phóng viên, Đại biểu Quốc Hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho hay, lí do các địa phương đưa ra là do sáp nhập nên phải đẩy lịch thi lên sớm. Nhưng bà Nga đặt câu hỏi có thật là do sáp nhập hay không? Trong khi đó, cơ quan quản lí cao nhất của ngành (Bộ GD&ĐT đã thực hiện sáp nhập xong), Sở GD&ĐT cũng đã tiếp nhận một số chức năng hoạt động của Sở LĐ-TB&XH. Như vậy, cấp quản lí cơ quan Nhà nước đã ổn định. Thời điểm kết thúc nhiệm vụ của cấp huyện sớm hơn kì thi và trường THPT trực thuộc Sở GD&ĐT. Nếu sáp nhập tỉnh, dự kiến trước 30/8, cách xa thời điểm thi tốt nghiệp và dù có sáp nhập, ngành giáo dục, nhà trường, học sinh, giáo viên không ảnh hưởng. Do đó, bà Nga cho rằng, lịch thi tốt nghiệp THPT không bị ảnh hưởng bởi nguyên nhân sáp nhập.
Bà khẳng định kì thi tốt nghiệp THPT năm nay đặc biệt quan trọng với thí sinh. Đây là lứa học sinh đầu tiên tham gia thi tốt nghiệp THPT theo chương trình giáo dục 2018 với một chương trình nhiều SGK. Đề thi môn Ngữ văn ngữ liệu không có trong SGK, khác với chương trình giáo dục 2006 (ngữ liệu trong SGK). “Chỉ lấy ví dụ về đổi mới trong môn Văn để thấy phụ huynh, học sinh rất hồi hộp, thậm chí lo lắng”, bà Nga nói. Theo bà, đẩy thời gian thi tốt nghiệp lên sớm 3 tuần khi không nêu ra được lí do chính đáng khiến phụ huynh, học sinh bất an - sự xáo trộn không cần thiết. Chưa kể, thay đổi lịch thi sẽ áp lực lên các hoạt động khác trong giáo dục.
Trước những băn khoăn của dư luận, hôm qua, 20/3, Bộ GD&ĐT chính thức có văn bản gửi các địa phương trên khẳng định giữ nguyên lịch thi tốt nghiệp THPT năm 2025 như đã công bố (27-28/6). Theo đó, việc này góp phần làm ổn định tâm lí học sinh, phụ huynh và không làm ảnh hưởng đến hoạt động khác trong giáo dục.
Lo ảnh hưởng điểm ưu tiên
Một giáo viên của Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc (tỉnh Vĩnh Phúc) bày tỏ băn khoăn về việc Nhà nước đang có kế hoạch sáp nhập các tỉnh. Trong trường hợp 2 hoặc 3 tỉnh sáp nhập với nhau và mất đi một trường THPT chuyên thì học sinh trường chuyên có cơ hội được ưu tiên xét tuyển như những năm trước. Câu hỏi được đưa ra, bởi trong cơ chế tuyển sinh của nhiều trường ĐH hiện nay có chính sách xét tuyển thẳng hoặc ưu tiên cho học sinh trường THPT chuyên của các tỉnh.
Giải đáp về băn khoăn này, PGS.TS Nguyễn Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Giáo dục ĐH (Bộ GD&ĐT) cho hay, khi xây dựng phương án để tham mưu với lãnh đạo Bộ, Vụ Giáo dục ĐH cùng Cục Quản lí chất lượng đã đặt ra vấn đề sáp nhập địa phương, đặc biệt việc tái cấu trúc lại mô hình quản lí tại các địa phương. Ông Dũng khẳng định, đến thời điểm này, các điểm ưu tiên khu vực, đối tượng và các phương án ưu tiên được áp dụng theo quy chế của những năm trước.
Ông Dũng thông tin, Vụ Giáo dục ĐH sẽ tham mưu cho lãnh đạo Bộ GD&ĐT về hướng xử lí có độ trễ khi áp dụng chính sách trong trường hợp sáp nhập của các địa phương diễn ra trước thời điểm các trường xét tuyển (cuối tháng 7). Theo ông Dũng, học sinh trường chuyên thực tế không nhiều bằng nhóm thí sinh có ưu tiên theo khu vực, đối tượng nên nếu thay đổi, sẽ có rất nhiều thí sinh trong diện ưu tiên theo khu vực bị ảnh hưởng. Do đó, tất cả những thay đổi (nếu có) liên quan đến việc sáp nhập các địa phương sẽ áp dụng từ năm sau, không áp dụng ngay trong năm 2025.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn, năm nay, Bộ tiếp tục có những điều chỉnh để kì thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH theo hướng thuận lợi, minh bạch và công bằng hơn cho thí sinh. Kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, với cách ra đề thi có sự thay đổi, nhằm đánh giá năng lực toàn diện thay vì chỉ kiểm tra khả năng ghi nhớ. Cách tiếp cận này không chỉ giúp phân loại thí sinh tốt hơn mà còn giảm áp lực ôn luyện nặng nề, giúp các em học tập một cách chủ động hơn. Về quy chế tuyển sinh, Bộ GD&ĐT dự kiến sẽ ban hành trong thời gian tới với một số điều chỉnh quan trọng. Trong đó, việc ứng dụng công nghệ vào xét tuyển sẽ giúp giảm bớt thủ tục, hạn chế sai sót và tối ưu hóa nguyện vọng của thí sinh. Hệ thống xét tuyển sẽ hỗ trợ các em đăng kí và sắp xếp nguyện vọng một cách thuận lợi nhất, giúp giảm căng thẳng trong quá trình tuyển sinh.
Năm nay, ghi nhận cho thấy học sinh lớp 12 chịu nhiều áp lực. Đó là thi theo chương trình giáo dục phổ thông mới; thay đổi quy định về dạy thêm trong trường và ngoài trường; sáp nhập, tinh giản của các bộ, ban ngành cùng với các tỉnh thành trên cả nước. Bên cạnh đó, sự “tiến hóa” của AI đang là mối đe dọa việc làm rất lớn của những thí sinh bắt đầu bước vào ngưỡng cửa ĐH.
