Người quen của tôi, chị MMH, là một bà mẹ đơn thân, nuôi 3 con còn đang tuổi ăn học. Con trai trai út của chị, năm nay 9 tuổi, bị bệnh từ nhỏ, 2 năm gần đây tái phát nặng bệnh viêm phổi và suy giảm miễn dịch, hiện đang phải nhập viện điều trị.
Năm vừa rồi, chi phí điều trị cho con rất cao, chị phải vay mượn khắp nơi để đóng viện phí cho con. Sau khi xuất viện chị phải đóng cho bệnh viện gần 30 triệu đồng. Với công việc giúp việc theo giờ để chị có thể thuận tiện vừa chăm con bệnh vừa kiếm tiền nuôi cả gia đình đủ ăn đã là rất khó khăn thì số tiền 30 triệu đồng với chị rất là lớn.
Con trai chị MMH đang phải nhập viện điều trị. Ảnh: PHẠM TUYÊN
Đầu năm nay, con chị lại nhập viện điều trị, khi xuất viện chị lại phải đóng tiếp gần 20 triệu tiền viện phí. Chị không biết xoay tiền đâu nên đành phải vay “nóng” của tín dụng đen để đóng. Đến bây giờ chị chưa trả xong nợ.
Tháng 6 vừa rồi, con chị lại nhập viện tiếp, bệnh viện yêu cầu đóng tạm ứng, chị lo sợ không biết số tiền lần này chị phải đóng bao nhiêu nữa? Không biết có xoay được tiền để đóng viện phí cho con hay không?
Khi nghe câu chuyện của chị, tôi hỏi chị có biết gì về quyền lợi khi tham gia BHYT 5 năm liên tục hay không thì chị trả lời là từ trước đến giờ chưa bao giờ biết về quyền lợi này. Tôi gửi cho chị bài báo “Cần làm gì để hưởng quyền lợi cao nhất khi tham gia BHYT” đăng trên PLO, dặn chị đọc kỹ bài và làm theo hướng dẫn.
Chị MMH chia sẻ: “Mình vừa phải đi làm, vừa phải chăm con bệnh nên chả có thời gian đọc báo nên cũng không biết đến quyền lợi khi tham gia BHYT 5 năm liên tục. Bây giờ biết về quy định này, mình sẽ liên hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội để làm thủ tục ngay, mong rằng sẽ được nhận lại tiền để có tiền tiếp tục chữa bệnh cho con.”
Ngày 29-6, chị MMH đã liên hệ với cơ quan Bảo hiểm xã hội quận 4 để được thanh toán lại số tiền cùng đồng chi trả mà con chị được hưởng khi tham gia BHYT năm năm liên tục.
Sau khi, tiếp nhận hồ sơ, chị được hướng dẫn về nhà chờ kết quả giải quyết sau.
Ngay ngày được nhận hồ sơ, chị nhận được cuộc gọi từ nhân viên BHXH hẹn đến 21-7 sẽ có kết quả và tiền sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng. Số tiền mà chị sẽ được nhận là hơn 11 triệu.
Đồng thời, nhân viên BHXH còn cho biết, con chị cũng sẽ được thêm cấp giấy xác nhận miễn đồng chi trả và khi nào có sẽ có người gọi đến lấy.
Nhân viên BHXH cũng giải thích thêm, khi có giấy miễn đồng chi trả, những lần điều trị sau chị chỉ cần cung cấp giấy này cho bệnh viện. Lúc ấy, bệnh viện sẽ tự động trừ chi phí điều trị chứ không cần phải lên cơ quan BHXH để được thanh toán lại như lần đầu.
"Phải chi biết được quy định này sớm hơn thì cũng đỡ được bao nhiêu chi phí nằm viện. Năm ngoái, con chị nằm viện số tiền 20% bệnh nhân chi trả chị phải đóng tổng cộng tới gần 30 triệu. Nếu biết được quy định này từ năm ngoái thì chị cũng đỡ được 20 triệu tiền viện phí, số tiền đó bằng nhiều tháng chị đi làm vất vả...”- chị MMH nói.
Nghe chị kể tôi vừa vui vừa tiếc cho chị, phải chi biết được quy định này sớm hơn thì cuộc sống của chị cũng đỡ phần vất vả hơn một chút.
Tôi hỏi những người xung quanh tôi có biết gì về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm y tế được 5 năm liên tục hay không thì nhiều người lắc đầu không biết gì. Ngay cả bản thân tôi nếu không đọc bài báo trên thì cũng không thể biết được quyền lợi này. Những người không hay đọc báo thì khó mà biết được quyền lợi mà đáng lẽ ra họ được hưởng.
Vì việc thanh toán lại tiền đồng chi trả được thực hiện trong năm. Nếu bệnh nhân điều trị trong năm mà năm sau mới làm thủ tục nhận thì sẽ không được giải quyết.
Do đó, tôi mong có thêm nhiều người biết đến quyền lợi của họ được hưởng khi tham gia BHYT.
Nhằm giúp người dân biết nhiều về hưởng quyền lợi cao khi tham gia BHYT thiết nghĩ cơ quan BHXH và các cơ sở khám chữa bệnh cần đẩy mạnh tuyên truyền để nhiều bệnh nhân không bị thiệt thòi về quyền lợi của mình.
Cách tuyên truyền thiết thực là gì? Là ngay tại các bệnh viện cần dán những tờ rơi về quyền lợi, điều kiện của người tham gia BHYT 5 năm liên tục được hưởng là những gì? Thủ tục để được hưởng quyền lợi này ra sao? Nếu như chỗ thanh toán của bệnh viện có dán những quy định này thì sẽ được nhiều người biết đến, giúp họ bớt đi gánh nặng viện phí. Hay là những nơi bán BHYT nên cho người dân biết được khi tham gia BHYT 5 năm liên tục thì họ có quyền lợi gì.
Hoặc bên BHXH và bệnh viện có biện pháp liên thông, số hóa, tính toán cho người bệnh (khi tham gia BHYT 5 năm liên tục) đủ 6 tháng lương cơ sở, số tiền còn lại được miễn trừ trực tiếp luôn thì sẽ không ai bị thiệt thòi về quyền lợi của mình.
Khi tôi hỏi chị NTT (hàng xóm của tôi) rằng chị có biết gì về quyền lợi của người tham gia BHYT 5 năm liên tục hay không thì chị trả lời chỉ biết trên giấy BHYT của mình có viết về thời gian đủ 5 năm liên tục mà không hề biết về quyền lợi gì mình được hưởng.
Khi tôi giải thích và lấy ví dụ (như cơ quan BHXH hướng dẫn) thì chị đã hiểu. Chị cho biết phải chi biết sớm hơn được thì người thân của chị đỡ tốn được một khoản tiền khá lớn. Chị có người thân bị ung thư, ngoài chi phí BHYT (80%) ra người bệnh cũng phải trả thêm gần 100 triệu. Người bị bệnh mới mất nên giờ gia đình đã đốt hết mọi giấy tờ liên quan rồi. Thật là tiếc vì không biết được quy định sớm hơn.