Tại thư gửi nhà đầu tư cuối cùng năm 2023, Pyn Elite Fund đã giải đáp nhiều câu hỏi của nhà đầu tư về quản lý danh mục đầu tư. Về hoạt động đầu tư trên thị trường chứng khoán (TTCK), nhà quản lý danh mục đầu tư lý giải về lợi nhuận khiêm tốn của quỹ, nhưng cũng đưa ra quan điểm đầy hy vọng về lý do tại sao thị trường Việt Nam vẫn có tiềm năng mang lại lợi nhuận thuận lợi trong tương lai.
- Tôi (khách hàng đầu tư) tham gia Pyn Elite Fund từ quý II/2022 khi TTCK Việt Nam lao dốc. Một năm rưỡi sau, tài khoản của tôi vẫn đang lỗ. Tôi có nên lo lắng không?
Pyn Elite Fund: TTCK Việt Nam và danh mục Pyn Elite Fund đã tăng trưởng chậm trong 2 năm qua. Năm 2022 là giai đoạn tồi tệ và tiếp theo là diễn biến lình xình năm 2023.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam chậm lại đáng kể trong thời kỳ lãi suất lên cao, nhưng đang có tín hiệu khởi sắc. Thu nhập doanh nghiệp và giá cổ phiếu trên TTCK không tăng trưởng. Với riêng Pyn Eite Fund, hiệu suất quỹ tốt hơn VN-Index trong năm 2022 (giảm 28% so với giảm 33%).
Hiệu suất đầu tư đến hết năm 2023. Nguồn: Pyn Elite Fund.
- Dự báo khi nào tâm lý thị trường trường sẽ cải thiện?
Pyn Elite Fund: Ngay cả những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm nhất cũng không thể dự đoán chính xác diễn biến thị trường. Tuy nhiên, họ có thể xác định các yếu tố dẫn đến thị trường mạnh hay yếu. Trong các đợt bán tháo gây sốc trên toàn cầu do khủng hoàng COVID-19, định giá TTCK Việt Nam giảm mạnh một cách vô lý về mức thấp, với P/S (chỉ số giá trên doanh thu) giảm xuống dưới 1.
Trong những thời kỳ lãi suất vừa phải, tỷ lệ P/S sẽ tăng lên khoảng 2. Theo quan sát, trong những giai đoạn tăng giá, P/S của TTCK phản ánh mức tăng trưởng doanh thu trên 20% mỗi năm.
Điều này sẽ nhanh chóng đẩy tỷ lệ xuống trong trường hợp giá cổ phiếu không tăng tương ứng. P/S hiện tại (28/12) là 1,2 và Pyn Elite Fund kỳ vọng số lượng bán hàng (ở mẫu số) sẽ đạt tăng trưởng trên 20% trong 2024, khiến chỉ số về dưới 1, trừ trường hợp thị trường giảm điểm.
- Liệu TTCK sẽ duy trì mức định giá thấp kéo dài?
Pyn Elite Fund: Những sự kiện bất ngờ thực sự có thể trì hoãn đà hồi phục của bất cứ TTCK nào. Nếu lãi suất trong nước giảm, thanh khoản thị trường sẽ dồi dào và lợi nhuận doanh nghiệp dự kiến tăng trưởng mạnh, từ đó làm lợi nhuận thị trường tăng.
P/E trượt của TTCK Việt Nam hiện đạt 11,6 lần. Theo dự báo của Bloomberg, con số này có thể rơi về mức thấp là 9 lần trong 2024.
- Lý do nào cho những biến động bất ngờ của TTCK?
Pyn Elite Fund: Tháng 10, TTCK bất ngờ giảm 10% khi nhà đầu tư trong nước hoang mang trước số liệu lạm phát của nền kinh tế Mỹ. Mối đe dọa được nhận thấy là Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất, ảnh hưởng đến khả năng cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước.
Cú lao dốc trong tháng 10 khá đáng kể. Phần lớn giao dịch của TTCK đến từ nhà đầu tư cá nhân và chu kỳ giao dịch thường tương đối ngắn. Tuy nhiên, điều này cũng tạo điều kiện cho những đợt tăng giá mạnh. Các nhà đầu tư cá nhân thường tăng gấp đối, gấp ba lần vốn một cách nhanh chóng khi nhìn thấy được hướng đi của TTCK và các chỉ báo kỹ thuật tích cực.
- Đâu là những kỳ vọng tích cực sau nhưng thành tích kém khả quan trong quá khứ của quỹ?
Pyn Elite Fund: Có nhiều lý do để kỳ vọng TTCK sẽ tăng mạnh, ngay cả khi các xu hướng gần đây cho thấy điều ngược lại. Bảng dưới đây là dự báo P/E của VN-Index và nhóm cổ phiếu chủ yếu của quỹ trong 2024 và 2025.
- Tại sao hiệu quả quỹ tốt hơn VN-Index 5 điểm % trong 2022 nhưng lại kém hơn 10 điểm % trong 2023 (tính đến 28/12)?
Pyn Elite Fund: Giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ hầu như đi ngang so với đầu năm 2023. Trong khi hiệu suất 2022 tốt hơn so với VN-Index, rõ ràng quỹ đã kém hơn so với chỉ số trong năm nay.
Trong các khoản đầu tư, thị giá ACV giảm dù lượng khách hàng đi lại bằng đường hàng không tăng và lợi nhuận công ty khởi sắc. Bên cạnh đó, giá cổ phiếu VEA giảm 10% do suy yếu niềm tin của người tiêu dùng, khi việc mua ô tô và xe máy chậm lại vì lãi suất tăng. Pyn Elite Fund kỳ vọng 2 cổ phiếu này sẽ hồi phục.
Lợi nhuận danh mục đầu tư năm nay giảm xuống cũng đến từ bộ đôi cổ phiếu “họ nhà Vin” là VHM và VRE. Dù cả hai đều có kết quả kinh doanh khả quan, song hãng xe điện VinFast lỗ đã tác động tiêu cực đến các công ty có lợi nhuận trong tập đoàn.
- VHM duy trì tỷ trọng đáng kể trong danh mục năm 2023 cho thấy điều gì?
Pyn Elite Fund: Thay đổi đáng chú ý trong danh mục của quỹ trong năm là việc thoái vốn tại VHM. Trước đây, VHM là khoản đầu tư lớn nhất của quỹ. Cổ phiếu này đã giảm giá 20% trong năm và quỹ đã dần dần thoái vốn trong giai đoạn đó.
Vinhomes (Mã: VHM) là doanh nghiệp có quy mô lớn và ổn định trong các công ty niêm yết tại Việt Nam. Trước cú lao dốc, định giá của VHM đang rẻ, đó là lý do quỹ phân bổ tỷ trọng lớn trong danh mục. Tuy nhiên, quỹ đã tập trung quá nhiều vào việc đánh giá doanh nghiệp chỉ từ góc độ hoạt động kinh doanh vì tỷ lệ vay nợ thấp.
- Liệu vận chuyển hàng không tại Việt Nam đã hồi phục sau COVID-19?
Pyn Elite Fund: Quỹ đã đầu tư vào cổ phiếu ACV với giá hợp lý trong thời COVID-19. Năm 2024, quỹ dự đoán lưu lượng hàng không sẽ vượt qua con con số cao nhất ghi nhận trước đại dịch. Năm 2023, lưu lượng hàng không nội địa dự kiến không tăng trưởng, nhưng lưu lượng quốc tế có tăng đáng kể. Nhìn chung, ngành hàng không được dự báo tiếp tục tăng trưởng khả quan năm 2024.
- Đánh giá triển vọng chi tiêu tiêu dùng của người Việt ra sao?
Pyn Elite Fund: Năm 2023, ngành bán lẻ và dịch vụ của Việt Nam dự kiến tăng trưởng khoảng 9%, chủ yếu đến từ lĩnh vực dịch vụ.
Doanh số bán ô tô và xe máy thấp. Với lãi suất giảm, thị trường xe máy dự kiến sẽ phục hồi lên hơn 3 triệu xe. Doanh số bán ô tô đã có xu hướng tăng trưởng nhanh một thời gian dài trước đó và kỳ vọng sẽ tiếp diễn trong những năm tới. Tuy nhiên, số liệu năm 2023 sẽ thấp như giai đoạn COVID-19 (2020-2021). Niềm tin của người tiêu dùng có thể phục hồi trước 2024 dẫn đến hồi phục doanh số bán lẻ.
- Quỹ nhận định ngành ngân hàng đang ở trạng thái nào?
Pyn Elite Fund: Tăng trưởng thu nhập của các ngân hàng tạm thời chậm lại trong năm nay do nền kinh tế suy yếu trong ngắn hạn, song các ngân hàng vẫn báo cáo kết quả khá tốt. Nhiều ngân hàng hoạt động có hiệu quả và ROE dao động từ 20% đến 25%. Trong những quý thấp điểm, số liệu ROE giảm xuống 18-20%, nhưng đã trở lại mức trên 20%.
9 tháng đầu năm, khi lãi suất rất cao, tăng trưởng tín dụng chậm lại đáng kể, chỉ đạt 6,9% trong 9 tháng. Đến cuối năm, hoạt động cho vay rõ ràng đã tăng tốc trở lại và mức tăng trưởng cả năm dự kiến sẽ vượt quá 10% do niềm tin của cả doanh nghiệp và người tiêu dùng đều đang được củng cố.
Quỹ kỳ vọng quý III sẽ là quý yếu nhất về lợi nhuận của ngành ngân hàng, với tỷ suất lợi nhuận bắt đầu tăng trở lại trong quý IV. Biên lợi nhuận ròng đạt 3,7-4,2% có thể được coi là vượt trội ngay cả trên thế giới.
- Ý tưởng đầu tư nào về số tiền nhận được từ thoái vốn Vinhomes?
Pyn Elite Fund: Lĩnh vực công nghệ thông tin có ít đại diện trên TTCK Việt Nam. Điều này một phần do cơ quan chức năng chưa cho phép các công ty thực hiện IPO. Việc trao đổi vẫn tuân thủ một quy tắc mà một công ty phải cho thấy lợi nhuận ròng dương trong ba năm trước khi có thể IPO.
Hiện tại, tỷ trọng của các công ty công nghệ thông tin trong danh mục đầu tư đạt khoảng 6%, bao gồm CMG và FPT. Cả hai công ty đều cung cấp các dịch vụ như trung tâm dữ liệu và các dịch vụ băng thông rộng. Triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ của các công ty này đến từ phần mềm dịch vụ gia công phần mềm, nơi chuyên môn công nghệ và mã hóa của Việt Nam được quảng cáo cho khách hàng tại Mỹ, châu Âu và châu Á. Pyn đã tăng tỷ trọng của cả hai công ty trong danh mục đầu tư của mình. Ở CMG, chúng tôi đã là cổ đông lớn nhất với tỷ lệ sở hữu trên 7% vốn điều lệ.
Về ý tưởng mới, đáng chú ý phải kể đến câu chuyện tăng trưởng vào năm 2024. Quỹ có đã quyết định đầu tư vào một vị thế đáng kể trong một công ty trong giai đoạn trước IPO. Khoản đầu tư sẽ chiếm khoảng 4% trong danh mục. Ngoài ra, quỹ hiện đang tích lũy cổ phiếu của 5 công ty mới trên sàn. Pyn sẽ cung cấp thêm thông tin về họ trong năm tới.
- Quá trình nâng hạng TTCK Việt Nam đang diễn ra như thế nào?
Pyn Elite Fund: Câu chuyện nâng hạng TTCK của Việt Nam đã được thảo luận ít nhất 10 năm nhưng chưa đạt được kết quả gì đáng kể. Các tổ chức MSCI và FTSE Russell phân loại các quốc gia dựa trên mức độ phát triển TTCK của họ và Việt Nam được xếp hạng là thị trường cận biên. Nếu Việt Nam được đưa vào các thị trường mới nổi, điều này sẽ thu hút thêm các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài vào TTCK trong nước. Điều này có thể có tác động tích cực, đặc biệt đối với việc cổ phần hóa các công ty nhà nước trong những năm tới.
Trong 6 tháng qua, một số hành động thiết thực cuối cùng đã bắt đầu được nhìn thấy ở Việt Nam. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam đã nhận được chỉ đạo rõ ràng từ Chính phủ về nâng hạng TTCK.
