Thận giúp làm sạch máu, loại bỏ độc tố, cân bằng khoáng chất và kiểm soát huyết áp. Nhưng khi gánh nặng trở nên quá lớn, có thể do dư thừa protein, khoáng chất như kali hoặc phốt pho,...thận sẽ dần dần bị quá tải. Điều đáng sợ là các tổn thương ở thận thường diễn ra âm thầm trong nhiều năm trước khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng đặc hiệu nào. Vì vậy, hiểu rõ những thực phẩm nào tốt và không tốt cho sức khỏe thận là điều rất cần thiết.
Khi nói về sức khỏe thận, hầu hết chúng ta đều biết nên cắt giảm lượng muối, uống nhiều nước hơn và tránh xa thức ăn chế biến sẵn. Tuy nhiên, như vậy là chưa đủ. Thận có thể sẽ gặp vấn đề vì một số loại thực phẩm vốn được ca ngợi là tốt cho sức khỏe. Vì vậy, những thực phẩm dưới đây không phải lúc nào cũng tốt cho thận, đặc biệt nếu bạn đang bị huyết áp cao, tiểu đường hoặc có sẵn các vấn đề về thận.
1. Quá nhiều protein từ thịt nạc và thực phẩm bổ sung protein
Protein rất tốt cho việc tạo cơ bắp và giúp bạn no lâu. Tuy nhiên, xu hướng ngày nay đã biến protein thành thành phần chính trong mọi bữa ăn, từ sinh tố, thanh năng lượng, ức gà, trứng, cá, phô mai tươi… Bao gồm cả các loại sinh tố protein whey mà bạn uống sau khi tập luyện. Điều này khiến thận phải làm việc vất vả hơn để loại bỏ các chất thải được tạo ra khi cơ thể phân giải protein.
Đối với người khỏe mạnh, lượng protein vừa phải là ổn. Nhưng nếu ai đó có vấn đề về thận, lượng protein quá mức sẽ làm tăng tốc độ hao mòn thận.
Thay vì cố gắng nạp 150g protein mỗi ngày, hãy cân bằng bằng protein thực vật, trái cây và rau củ. Thận sẽ "cảm ơn" bạn rất nhiều.
2. Rau bina, củ dền và khoai lang có hàm lượng oxalat cao
Đây là những loại rau củ chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa, rất tốt cho sức khỏe. Nhưng chúng cũng chứa hàm lượng oxalate cao, có thể dẫn đến sỏi thận ở những người có nguy cơ cao. Uống sinh tố rau bina mỗi sáng được coi là món ăn lý tưởng cho sức khỏe, nhưng chúng có thể âm thầm hình thành sỏi trong thận của bạn.
Tốt hơn hết, nên thường xuyên thay đổi các loại rau xanh như cải xoăn, xà lách, bầu, dưa chuột hoặc bắp cải... Đồng thời nên uống nhiều nước để đào thải oxalate.
3. Ăn quá nhiều chuối, cam và các loại trái cây giàu kali khác
Trái cây rất tốt cho sức khỏe, nhưng ăn quá nhiều cũng không tốt. Chuối, cam, kiwi, bơ và các loại trái cây khô như nho khô và mơ khô có hàm lượng kali cực cao. Thông thường, thận duy trì sự cân bằng kali, nhưng khi thận gặp vấn đề, kali sẽ tích tụ và có thể ảnh hưởng đến nhịp tim và thường sẽ không có dấu hiệu báo trước.
Việc ăn các loại thực phẩm này khi thận khỏe mạnh sẽ không gây ra vấn đề gì. Nưng khi chức năng thận suy giảm sẽ khiến cơ thể gặp nguy cơ quá tải kali.
Nên kết hợp các loại trái cây giàu và ít kali, như táo, nho, lê, dưa hấu và các loại quả mọng.
4. Nước dừa
Nước dừa có tác dụng bù nước, sảng khoái, rất tốt sau khi tập luyện. Nhưng nó cũng chứa rất nhiều kali. Thỉnh thoảng uống thì tốt, nhưng hãy cẩn thận nếu uống hằng ngày, đặc biệt nếu bạn đã mắc bệnh thận, tiểu đường hoặc huyết áp cao, có thể gây quá tải cho thận.
Vì vậy hãy cân nhắc đến việc uống nước dừa hằng ngày.
5. Sữa, phô mai và sữa chua
Sữa cung cấp canxi và protein, những dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Nhưng sữa cũng chứa nhiều phốt pho, có thể gây hại khi thận không có khả năng lọc sạch. Nồng độ phốt pho cao làm suy yếu xương và làm tổn thương mạch máu theo thời gian.
Nên kết hợp sữa bò với các loại sữa có nguồn gốc thực vật như sữa hạnh nhân hoặc sữa yến mạch. Không cần dừng hoàn toàn các loại sữa và sản phẩm từ sữa động vật, chỉ cần không quá lạm dụng chúng.
6. Các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, hạt chia, hạt lanh)
Các loại hạt rất giàu chất dinh dưỡng và tốt cho tim mạch. Tuy nhiên, chúng chứa hàm lượng phốt pho và oxalat cao. Điều này không tốt cho những người dễ bị sỏi thận hoặc đã có vấn đề về thận.
Hạt hướng dương, hạt bí ngô và quả óc chó là những lựa chọn ít rủi ro hơn. Và nên ăn với khẩu phần nhỏ, không nên ăn số lượng quá lớn.
7. Dưa muối, kim chi và các loại thực phẩm lên men
Thực phẩm lên men rất tốt cho sức khỏe đường ruột, nhưng chúng lại chứa nhiều muối. Muối gây áp lực lên thận và làm tăng huyết áp. Ăn một lượng nhỏ thì không sao. Nhưng ăn nhiều trong một lần thì không tốt chút nào.
8. Trà thảo dược & thực phẩm chức năng
Nhiều loại trà thảo dược giải độc, trà giảm cân, hoặc các sản phẩm được quảng cáo có tác dụng thanh lọc thận có thể chứa các chất lợi tiểu khiến thận phải đào thải nước và làm rối loạn cân bằng điện giải.
Bạn không cần phải hoàn toàn ngừng ăn uống những thực phẩm này
Thận vốn rất khỏe mạnh và không dễ bị tổn thương. Vấn đề chỉ xảy ra khi bạn tiêu thụ quá nhiều thứ hoặc khi thận đã bị căng thẳng âm thầm do tiểu đường, huyết áp cao, béo phì, tiền sử gia đình mắc bệnh thận, sử dụng thuốc giảm đau lâu dài, hút thuốc....
Vì vậy, những thói quen dưới đây sẽ giúp bảo vệ thận tốt nhất:
- Uống đủ nước.
- Ăn uống cân bằng, không chỉ một loại thực phẩm mỗi ngày.
- Giảm lượng muối nạp vào cơ thể.
- Vận động thường xuyên, cải thiện lưu thông máu.
- Kiểm tra chức năng thận định kỳ nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh.
