Nghiên cứu do Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) phối hợp với Đại học Oxford (Anh) và nhiều tổ chức khác thực hiện, tiến hành trên 510.000 người Trung Quốc từ 30 tới 79 tuổi, đã cho kết quả bất ngờ. Nhóm tác giả tuyển chọn người tham gia từ 10 khu vực ở Trung Quốc, theo dõi tần suất ăn cay và tỷ lệ mắc 3 loại ung thư đường tiêu hóa gồm thực quản, dạ dày và đại trực tràng. Trong thời gian nghiên cứu, ghi nhận gần 21.000 ca ung thư mới.
Kết quả cho thấy, những người thỉnh thoảng ăn cay (mỗi tháng một lần) có nguy cơ mắc ung thư thực quản và dạ dày thấp hơn rõ rệt so với người hầu như không ăn cay. Người ăn cay 1-2 lần/tuần, 3-5 lần/tuần hoặc hằng ngày có nguy cơ mắc ung thư thực quản giảm 12-24%, ung thư dạ dày giảm 3-11% và ung thư đại trực tràng giảm tối đa 13%. Ở nhóm không hút thuốc, không uống rượu, tác dụng phòng ung thư của việc ăn cay càng rõ rệt hơn.
Các chuyên gia cho rằng lợi ích này liên quan đến capsaicin, hoạt chất tạo vị cay trong ớt có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm và thúc đẩy quá trình hủy diệt tế bào bất thường, giúp giảm nguy cơ hình thành khối u.
Một nghiên cứu khác với gần 54.000 người trưởng thành cũng phát hiện phụ nữ ăn cay thường xuyên có nguy cơ mắc tăng huyết áp thấp hơn 10-12%. Ăn cay giúp món ăn đậm đà hơn, từ đó giảm lượng muối tiêu thụ và hỗ trợ kiểm soát huyết áp.
Các nhà khoa học tiếp tục phân tích sâu hơn và ghi nhận 3 lợi ích nổi bật:
Giảm tổng thể nguy cơ ung thư: Người duy trì thói quen ăn cay hằng ngày hoặc nhiều lần mỗi tuần có nguy cơ mắc ung thư thực quản giảm 19%, dạ dày 11% và đại trực tràng 13%.
Phòng ngừa cao huyết áp: Ăn cay vừa phải giúp người có khẩu vị mặn giảm lượng muối nạp vào, đặc biệt ở phụ nữ, ăn cay nhiều hơn thì huyết áp càng ổn định hơn.
Giảm nguy cơ tử vong: Người thường xuyên ăn cay có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân giảm 13%, đồng nghĩa với việc có thể sống lâu và khỏe mạnh hơn.
Tuy nhiên, ăn cay cũng có mặt trái. Việc tiêu thụ quá nhiều ớt, nhất là ớt chưng với dầu, nước chấm quá cay hoặc các món cay nhiều dầu và muối, dễ gây kích ứng tiêu hóa, nóng rát dạ dày, tiêu chảy, loét miệng, trĩ, phù nề hoặc táo bón. Người mắc bệnh dạ dày, tim mạch, trĩ hay viêm loét đường tiêu hóa nên hạn chế món cay.
Các chuyên gia khuyến nghị ăn cay khoa học với 5 nguyên tắc: ưu tiên ớt tươi hoặc ớt khô tự nhiên; kết hợp với rau củ và ngũ cốc; tránh món nhiều dầu, nhiều muối; giải cay bằng sữa chua, nước mơ, táo hoặc lê; điều chỉnh mức độ cay phù hợp thể trạng.
Ớt không phải “bùa hộ mệnh” cho sức khỏe, nhưng nếu biết ăn điều độ, khoa học và phù hợp cơ thể, có thể trở thành “vũ khí tự nhiên” giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiều bệnh tật.
