Vào mùa hè, thời tiết thường khắc nghiệt, nắng nóng kéo dài ảnh hưởng tới sức khoẻ của mọi người, đặc biệt là người già và trẻ em. Theo quan điểm y học cổ truyền, chế độ ăn uống trong mùa hè là cách bảo vệ sức khoẻ rất hiệu quả.
Bác sĩ Bùi Huy Cận - Đơn vị Điều trị ban ngày – Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cho biết nhìn chung, so với các mùa khác trong năm, nhiệt độ của mùa hè cao hơn cả. Vì vậy, chúng ta phải có lối sống "dưỡng sinh" để có sức khỏe tốt và phòng ngừa bệnh tật.
Trong cuộc sống hàng ngày, BS Cận cho biết ăn uống được xem như một cách tăng cường sức đề kháng, phòng chống bệnh tật. Ẩm thực phát huy được tác dụng khi chúng ta sử dụng phù hợp với thời tiết. Ngược lại, ăn uống không hợp lý dễ dẫn tới bệnh tật.
Những món ăn tốt cho mùa hè được BS Cận giới thiệu là:
Thứ nhất, ăn nhiều các loại củ
Vào mùa hè, nhiệt độ cao, cơ thể mất đi lượng nước nhiều, do đó cần kịp thời bổ sung nước. Lượng nước trong các loại củ là nước tự nhiên, thanh khiết, nhiều dinh dưỡng, vốn có hoạt tính sinh học, được lọc thông qua nhiều màng sinh học. Hàm lượng nước có trong các loại củ đều trên 90%. Hầu hết các loại củ đều có tác dụng hạ huyết áp, bảo vệ thành mạch.
Thứ hai, ăn nhiều rau tính mát
Ăn các loại rau tính mát sẽ có công năng sinh tân chỉ khát, trừ phiền giải thử, thanh nhiệt tả hỏa, bài độc thông tiện. Trừ bí ngô thuộc tính ấm, các loại rau củ quả khác như mướp đắng, mướp hương, dưa chuột, dưa gang, dưa hấu, dưa lê, cà chua, cần tây, rau xà lách… đều thuộc tính mát.
Thứ ba, ăn nhiều ‘rau củ sát khuẩn’
Mùa hè là thời điểm dễ bùng phát dịch bệnh liên quan tới đường tiêu hóa. Ăn nhiều các loại ‘rau củ sát khuẩn’ có thể phòng ngừa các bệnh này. Các loại rau, củ này bao gồm tỏi, hành, hành tây, hẹ. Đây là những loại có chứa kháng sinh thực vật phổ rộng phong phú, có tác dụng tiêu diệt và ức chế các loại cầu khuẩn, trực khuẩn, nấm, virus. Trong đó, tỏi sống có tác dụng rõ ràng nhất.
Thứ tư, ăn gừng
Dân gian thường có câu "Đông ăn củ cải, hè ăn gừng". Gừng là thực phẩm tính ấm. Vào mùa hè, các lỗ chân lông trên cơ thể khai mở, ăn gừng có lợi cho bài xuất khí thấp hàn.
Món ngon tốt vào mùa hè. Ảnh minh họa.
Mùa hè, mọi người nên ăn các loại đồ ăn thanh đạm, mềm, dễ tiêu hóa; hạn chế ăn đồ nhiều dầu mỡ, cay nóng. Ăn uống thanh đạm có thể thanh nhiệt, phòng thử (nắng), liễm hãn (cầm mồ hôi), bổ dịch, tăng cảm giác ngon miệng.
Một trong những món ăn rất tốt cho mùa hè là canh hoặc cháo. Ví dụ, cháo đậu đỏ ý dĩ có thể bài trừ khí thấp hàn của cơ thể, lợi niệu.
Cháo lá sen có vị thanh, mùi thơm, trong cháo có vị hơi đắng, có thể tĩnh tỳ khai vị, có tác dụng tiêu giải thử nhiệt, dưỡng vị thanh trường, sinh tân chỉ khát. Cháo đậu xanh có tác dụng tiêu thử chỉ khát, thanh nhiệt giải độc, sinh tân lợi niệu… Ngoài ra, cháo bạc hà, cháo ngân nhĩ (nấm trắng), cháo cát căn (sắn dây), mướp đắng đều là thực phẩm tốt cho mùa hè.
Ngoài các món trên, BS Cận lưu ý bạn nên chọn thức ăn hoặc nước uống từ một số thực phẩm rau quả tươi như cà chua, dâu tây, cam, chanh, bí đao, dưa hấu, dưa lê, dưa gang, đào, lê… Đồng thời, bạn có thể uống chút đồ uống thanh nhiệt, như nước ô mai, trà hoa cúc… Mọi người không nên uống đồ uống ở nhiệt độ quá lạnh để tránh tổn thương niêm mạc họng.
Ngoài ra, mọi người cũng cần bổ sung lượng đạm thích hợp như cá, thịt nạc, trứng, sữa và các loại đậu…