Ăn na đúng cách để tốt cho sức khỏe
Mặc dù na mang lại những lợi ích sức khỏe ấn tượng, nhưng nó lại chứa một lượng nhỏ các hợp chất độc hại.
Theo Tiến sĩ - Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Y dược Cổ truyền Việt Nam, na và các loại trái cây khác trong loài Annona có chứa annonacin, một chất độc có thể ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh.
Tất cả các bộ phận của cây na đều có thể chứa annonacin, nhưng nó tập trung nhiều nhất ở hạt và vỏ. Để thưởng thức na và hạn chế tiếp xúc với annonacin, hãy loại bỏ và vứt bỏ hạt và vỏ trước khi ăn.
Quả na có nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe (Ảnh minh họa: K.L).
Ngoài ra, na không chứa cholesterol nhưng vẫn chứa một lượng calo và đường tự nhiên. Người mắc tiểu đường, đặc biệt là phụ nữ mang thai có tiền sử bệnh tiểu đường, không nên ăn nhiều.
“Mỗi ngày, bạn chỉ nên ăn một quả na. Theo y học cổ truyền na có vị ngọt chua, tính ấm, nếu ăn quá nhiều có thể sẽ gây nóng, táo bón, mọc mụn. Bạn nên ăn vào bữa phụ thay thế cho các loại bánh kẹo ngọt, đồ ăn nhanh”, Lương y Giang lưu ý.
Bạn nên chọn những quả na to tròn, mắt to, kẽ mắt trắng, cuống nhỏ, chín mềm không nứt, vỏ không có đốm đen, nên mua na rõ nguồn gốc xuất xứ, tốt nhất là na hữu cơ. Chúng ta không nên ăn những quả na vỏ có nhiều vảy trắng, nhiều vết nứt nẻ, bị chảy nước, những quả na này thường bị ủng thối, có giòi.
Khi ăn na, người dân không được cắn vỡ hạt na bởi hạt na có độc tính. Hạt na chứa các chất như squamosten A, anoslin, neo-desacetyluvaricin, neo-anonin-B, neo-reliculatacin A, các squamocin, các squamostatin...
Nếu không may nuốt phải hạt, chúng ta cũng không cần quá lo lắng, vì lớp vỏ cứng dày bao bọc bên ngoài hạt na sẽ không làm hạt na phát độc chất ra ngoài. Tuy nhiên, khi ăn nên cẩn thận vì hạt na khi nuốt vào có thể gây sặc, hóc.
Lợi ích sức khỏe của na
Là một loại thực phẩm, quả na chứa nước và các chất dinh dưỡng như protein, carbohydrate, chất xơ, canxi, sắt, magie, phốt pho, kali, natri, vitamin (C, B6, A), thiamin, riboflavin, niacin, axit pantothenic, axit béo, tryptophan, lysine và methionine.
Theo Webmd, vitamin C có trong na là một chất chống oxy hóa có tác dụng loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể. Các gốc tự do có liên quan đến tổn thương tế bào, gây lão hóa và các vấn đề sức khỏe khác.
Ngoài ra, nếu bạn bị dị ứng với các sản phẩm từ sữa, na có thể là một lựa chọn thay thế tuyệt vời vì nó có cùng giá trị dinh dưỡng.
Quả na chứa các hợp chất polyphenolic giúp chống lại một số bệnh mãn tính, bao gồm ung thư, tiểu đường, các vấn đề tim mạch và các bệnh thoái hóa thần kinh. Loại quả này cũng chứa tinh dầu, khi được chiết xuất, có đặc tính chống ký sinh trùng và chống sốt rét.
Ưu điểm của na là chúng giàu vitamin, chứa nhiều sắt, có tác dụng chống viêm, có thể được sử dụng để giảm đau (như thuốc giảm đau). Hạt có thể được nghiền thành bột để làm thuốc trừ sâu.
Tương tự, theo Lương y Giang, quả na có chứa các hợp chất chống oxy hóa như flavonoid, carotenoid, vitamin C và axit kaurenoic có thể giúp chống lại stress oxy hóa, từ đó giúp giảm tỷ lệ tử vong do tim mạch và giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch. Chúng cũng có tác dụng chống viêm và chống chất gây ung thư.
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy axit kaurenoic giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng.
Na cũng chứa carotenoid và flavonoid chống viêm giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Ngoài ra, na là một nguồn cung cấp chất xơ hòa tan tốt. Vì vậy, nó có thể hỗ trợ các vấn đề về tiêu hóa, khiến chúng ta cảm thấy no lâu hơn, chống táo bón và làm sạch đại tràng một cách tự nhiên.
Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chất xơ là thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống lành mạnh. Chất xơ được tìm thấy trong quả na có thể lên men và giúp cải thiện hệ vi khuẩn có lợi ở đường tiêu hóa. Tiêu thụ chất xơ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường túyp 2, bệnh tim mạch, ung thư đại tràng và kiểm soát cân nặng.
Trong khi đó, với nguồn vitamin B6 dồi dào, ăn na giúp duy trì mạch máu khỏe mạnh, hỗ trợ chức năng não, điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ và giảm huyết áp.
Theo chuyên gia, quả na cũng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe của mắt vì có chứa lutein. Lutein có đặc tính chống viêm, giúp ngăn ngừa thoái hóa hoàng điểm do tuổi tác, nguyên nhân hàng đầu gây mù và suy giảm thị lực. Lutein có thể giúp giảm mỏi mắt, chói và nhạy cảm với ánh sáng. Đặc biệt hoạt chất này giúp tăng cường thị lực, giúp mắt nhìn sắc nét hơn.
Loại trái cây phổ biến này cũng chứa một số hợp chất giúp tăng cường sức khỏe tim mạch bao gồm các chất chống oxy hóa như carotenoid, vi chất dinh dưỡng như kali và magie và chất xơ. Nghiên cứu cho thấy kali giúp làm giảm huyết áp cao ở những người bị bệnh tăng huyết áp và giảm nguy cơ đột quỵ.
