 |
Houston, bang Texas, là thành phố sụt lún nhanh nhất ở Mỹ. (Ảnh: RyanJLane) |
Dữ liệu vệ tinh mới tiết lộ rằng tất cả các thành phố lớn nhất tại Mỹ đều đang sụt lún ở một số nơi và 34 triệu người bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, một số thành phố đang chìm nhanh hơn và trên diện tích lớn hơn nhiều so với những thành phố khác.
Một nghiên cứu cho thấy Houston là thành phố có tốc độ sụt lún nhanh nhất, một số khu vực lún với tốc độ 10 mm mỗi năm, trong khi hầu hết các thành phố lớn đều có những vùng cục bộ mà đất lún nhanh hơn 5 mm.
Khai thác nước ngầm gây sụt lún
Các thành phố đang bị sụt lún vì nhiều lý do, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là khai thác nước ngầm. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Cities, tình trạng sụt lún là một vấn đề vì nó làm tăng nguy cơ lũ lụt và đe dọa các tòa nhà và cơ sở hạ tầng khác.
Để giải quyết tình trạng sụt lún, các nhà nghiên cứu đã đề xuất các biện pháp như giảm thiểu lũ lụt, cải tạo các công trình dễ bị tổn thương và hạn chế xây dựng ở những khu vực có nguy cơ cao nhất.
Sụt lún đất thường liên quan đến các khu vực ven biển, nơi sự kết hợp giữa đất lún và mực nước biển dâng cao có khả năng nhấn chìm các thành phố như New Orleans và San Francisco. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, sụt lún đất không chỉ giới hạn ở bờ biển và có thể gây ra trên khắp nước Mỹ.
Nghiên cứu mới đã khám phá tình trạng sụt lún đất tại 28 thành phố đông dân nhất của Mỹ, tất cả đều có dân số vượt quá 600.000 người. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu cảm biến từ xa do vệ tinh Sentinel-1 của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu thu thập để tạo ra các bản đồ có độ phân giải cao về chuyển động đất theo chiều thẳng đứng.
Bản đồ cho thấy rằng ở tất cả 28 thành phố, ít nhất một số khu vực của mỗi thành phố đều bị sụt lún, ít nhất là 20% diện tích đô thị. Hai mươi lăm trong số 28 thành phố có ít nhất 65% diện tích bị sụt lún. Trong trường hợp của Houston, Dallas, Fort Worth, Chicago, Columbus, Detroit, Denver, New York, Indianapolis và Charlotte, tình trạng sụt lún bao phủ 98% thành phố.
Houston, Dallas và Fort Worth có tỷ lệ diện tích cao nhất (hơn 70%) sụt lún với tốc độ 3 mm mỗi năm. Houston là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với 43% diện tích đất bị chìm hơn 5 mm mỗi năm và 12% bị chìm ở mức 10 mm mỗi năm, theo nghiên cứu.
Đất lún do cả yếu tố tự nhiên và yếu tố do con người gây ra. Ở các thành phố như New York và Nashville, mặt đất đang điều chỉnh để thích nghi với sự mất đi của các tảng băng khổng lồ trong kỷ băng hà cuối cùng cách đây khoảng 16.000 năm. Quá trình này, được gọi là điều chỉnh đẳng tĩnh băng hà, khiến đất nâng lên và hạ xuống khi nó trở lại hình dạng ban đầu trước kỷ băng hà.
Tuy nhiên, bất chấp những quá trình tự nhiên này, con người vẫn là tác nhân lớn nhất gây ra tình trạng sụt lún đất đô thị. Các nhà nghiên cứu cho biết 80% tình trạng sụt lún đất đô thị có liên quan đến việc khai thác nước ngầm. Việc bơm nước ngầm có thể gây ra nhiều tác động dây chuyền. Tại Texas, vấn đề này trở nên trầm trọng hơn do việc bơm dầu và khí đốt.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng vấn đề sụt lún có thể trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu. Khi hành tinh nóng lên dẫn đến hạn hán thúc đẩy khai thác nước ngầm nhiều hơn. Hơn nữa, mối đe dọa lũ lụt có thể gia tăng do biến đổi khí hậu.
