Đề xuất Hà Nội và TP.HCM áp dụng quy chuẩn khí thải ô tô sớm
Chiều 11/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến đối với dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với khí thải xe ô tô tham gia giao thông đường bộ.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, lộ trình nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tạo cơ sở pháp lý loại bỏ phương tiện không đạt chuẩn, thúc đẩy chuyển đổi sang xe sạch, phù hợp cam kết quốc tế về giảm phát thải.
Lộ trình bảo đảm thận trọng, khả thi, có phân kỳ hợp lý để giảm thiểu tác động kinh tế-xã hội, tránh gây xáo trộn đời sống và sản xuất kinh doanh.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đều xuất ưu tiên áp dụng trước tại các khu vực ô nhiễm nghiêm trọng như Hà Nội và TPHCM. Song song kiểm soát và loại bỏ xe không đạt chuẩn, cần khuyến khích người dân chuyển sang phương tiện xanh như xe điện, hybrid và công nghệ thân thiện môi trường.
Việt Nam hiện có khoảng 5 triệu ô tô đang lưu hành trên toàn quốc. Trong đó, Hà Nội và TPHCM là hai địa phương có số lượng xe lớn nhất, với Hà Nội quản lý hơn 1 triệu xe và TPHCM cũng vượt mốc 1 triệu xe.
Thứ trưởng Bộ NN&MT Lê Công Thành báo cáo tại cuộc họp - Ảnh: VGP/Minh Khôi
Đề xuất ôtô sản xuất từ 2017 phải đạt chuẩn khí thải Euro 3 ngay năm 2026
Lộ trình sẽ kế thừa các nội dung còn hiệu lực, còn phù hợp và bổ sung lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải cho xe ô tô sản xuất từ năm 2017 đến hết năm 2021, sản xuất từ năm 2022.
Cụ thể, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất xe ô tô sản xuất trước năm 1999, khi tham gia giao thông sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải Mức 1 (tương đương tiêu chuẩn Euro 1) kể từ ngày Quyết định có hiệu lực thi hành.
Xe ô tô sản xuất trong giai đoạn 1999-2016, khi tham gia giao thông sẽ áp dụng Mức 2 (tương đương tiêu chuẩn Euro 2) kể từ ngày Quyết định có hiệu lực thi hành.
Xe ô tô sản xuất trong giai đoạn 2017-2021, khi tham gia giao thông sẽ áp dụng Mức 3 (tương đương tiêu chuẩn Euro 3) từ ngày 1/1/2026; riêng Hà Nội và TPHCM thì áp dụng Mức 4 (tương đương tiêu chuẩn Euro 4) từ ngày 1/1/2027.
Xe ô tô sản xuất từ năm 2022 khi tham gia giao thông sẽ áp dụng Mức 4 từ ngày 1/1/2026; áp dụng Mức 5 (tương đương tiêu chuẩn Euro 5) từ ngày 1/1/2032; riêng Hà Nội và TPHCM thì áp dụng Mức 5 từ ngày 1/1/2028.
Từ ngày 1/1/2029, tất cả các xe ô tô tham gia giao thông ở Hà Nội, TPHCM phải đáp ứng từ Mức 2 trở lên.
Đáng chú ý, những kiểu loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp theo giấy chứng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đã được cấp trước thời điểm 1/1/2022 cho đến thời điểm hết hiệu lực sẽ được áp dụng mức khí thải như xe ô tô sản xuất trong giai đoạn 2017-2021 (Mức 3).
Ảnh minh hoạ: Tiền Phong
Phát biểu tại buổi họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho biết, Bộ cơ bản thống nhất với dự thảo lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với xe ô tô tham gia giao thông đường bộ.
Theo ông, từ Mức 1 đến Mức 3 và Mức 4 như dự thảo, tỉ lệ phương tiện không đáp ứng chỉ chiếm khoảng 3-9%, nên tác động xã hội là không lớn.
Tuy nhiên, việc áp dụng Mức 4 đối với nhóm xe sản xuất trong giai đoạn 2017–2021 tại Hà Nội và TPHCM là vấn đề đáng lưu ý, bởi gần 16% trong số này không đạt chuẩn, chủ yếu là xe tải và xe đầu kéo phục vụ vận tải hàng hóa. Nếu siết quy chuẩn khí thải đồng loạt trên toàn địa bàn, sẽ ảnh hưởng đáng kể đến chi phí vận tải và logistics, đặc biệt tại TPHCM nơi có hệ thống cảng và trung tâm luân chuyển hàng hóa lớn.
Đối với thời điểm áp dụng quy chuẩn khí thải Mức 5, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho rằng trước mắt chưa áp dụng trên phạm vi toàn quốc, do các xe sản xuất từ năm 2022 còn đang được miễn kiểm định lần đầu, số lượng xe đã kiểm định chưa nhiều, chưa đủ cơ sở đánh giá tác động thị trường; nếu áp dụng sớm, có thể khiến khoảng 15% phương tiện không đáp ứng, gây xáo trộn lớn.
Cũng tại buổi họp, Bộ Tư pháp đề nghị đánh giá thận trọng tác động của việc áp dụng Mức 4 và Mức 5 tại Hà Nội và TPHCM, nhất là trong bối cảnh quy mô đô thị đã mở rộng và cơ cấu kinh tế - xã hội phức tạp.
