Tình trạng trên là thực tế được các bác sĩ ghi nhận trong thời gian gần đây, khi ngày càng nhiều người chủ quan với những dấu hiệu đau lưng "không đáng lo".
Trong số đó, bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Hải Tâm, Khoa Ngoại Thần kinh - Cột sống, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn, chia sẻ có khá nhiều trường hợp chung một câu chuyện: đau âm ỉ, nghĩ do ngồi nhiều hoặc vận động sai, tự nghỉ ngơi hoặc uống thuốc giảm đau vài ngày rồi tiếp tục sinh hoạt bình thường. Chỉ đến khi cơn đau lan xuống chân, tê buốt hoặc đi lại khó khăn, họ mới tìm đến bệnh viện.
Các bác sĩ trong ca phẫu thuật
Ảnh: BVCC
Một trường hợp điển hình gần đây là bà B., 65 tuổi (ở Cần Thơ), nhập viện trong tình trạng đau lưng kéo dài, tê lan xuống 2 chân và hầu như không thể tự đi lại. Ban đầu, bà chỉ nghĩ do tuổi cao và vận động nhiều nên đau lưng nhẹ, nhưng sau vài tháng, cơn đau tăng nặng, tê nhiều và yếu chân khiến bà buộc phải đến bệnh viện. Kết quả MRI cho thấy bà bị thoát vị đĩa đệm và hẹp nặng ống sống thắt lưng L4-L5, chèn ép rễ thần kinh nghiêm trọng, nếu trì hoãn thêm, bà đứng trước nguy cơ liệt chân vĩnh viễn.
Từ đau âm ỉ đến tê yếu chi - hành trình âm thầm của bệnh lý cột sống
Theo ghi nhận tại Khoa Ngoại Thần kinh - Cột sống, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn, nhiều người bệnh khi đến khám đều có một mẫu số chung: Cơn đau lưng kéo dài 1-2 tuần, kèm cảm giác tê hoặc châm chích một bên chân, nhưng họ cho rằng đó chỉ là đau cơ thông thường.
Bác sĩ Tâm cho biết, đây là biểu hiện điển hình của những bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống hoặc tổn thương thần kinh tọa. Một số trường hợp muộn hơn còn xuất hiện yếu chân, rối loạn cảm giác, thậm chí có người bắt đầu gặp tình trạng khó tiểu - dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm của hội chứng chùm đuôi ngựa.
"Rất nhiều người bệnh chia sẻ rằng chỉ thấy đau nhẹ lúc đầu nên chủ quan. Đến khi tê lan xuống chân, đứng lên khó khăn hoặc đau tăng về đêm mới đến khám thì bệnh đã tiến triển nặng", bác sĩ Tâm cho biết.
Điển hình như trường hợp bà B., khi nhập viện trong tình trạng có nhiều bệnh nền như tiểu đường, loãng xương, thiếu máu, viêm gan B và xơ gan - khiến việc điều trị phức tạp và nguy cơ biến chứng cao. Tuy nhiên, do tình trạng chèn ép thần kinh đã ở mức nặng, ê kíp bác sĩ buộc phải chỉ định phẫu thuật giải ép cột sống để cứu nguy chức năng vận động cho người bệnh.
Bác sĩ thăm khám bệnh nhân sau mổ
Ảnh: BVCC
Những dấu hiệu mà người bệnh dễ bỏ qua
Trong các câu chuyện người bệnh được bác sĩ ghi nhận, 5 nhóm triệu chứng dưới đây xuất hiện nhiều nhất nhưng lại thường bị xem nhẹ:
- Đau lưng kéo dài hơn 1-2 tuần dù đã nghỉ ngơi.
- Đau lan xuống chân hoặc tay, kèm tê hoặc yếu.
- Tê bì, mất cảm giác hoặc đi lại khó khăn.
- Rối loạn tiểu tiện, đại tiện.
- Đau tăng về đêm hoặc khi nằm nghỉ, không giảm dù thay đổi tư thế.
Không ít người chỉ đi khám khi các triệu chứng này bắt đầu ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt — như không thể cúi người, đi lại phải vịn tường, hoặc tê buốt khiến mất ngủ về đêm.
Đối với bà B., khi vào viện, bà tê buốt hai chân đến mức phải có người dìu mới đi được. Sau khi được chỉ định phẫu thuật bằng kỹ thuật ít xâm lấn (MIS-TLIF), bác sĩ tiến hành giải ép rễ thần kinh, lấy phần thoát vị và cố định lại đoạn cột sống L4-L5. Ca mổ kéo dài 3 giờ đã thành công tốt đẹp. Chỉ sau 3 ngày, bà B. đã có thể tự ngồi dậy và tập đi; ngày thứ 7, bà được xuất viện, thoát khỏi nguy cơ liệt chân vĩnh viễn.
Hậu quả của việc trì hoãn điều trị
Theo bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Hải Tâm, việc phát hiện muộn có thể khiến tổn thương thần kinh trở nên nghiêm trọng, dẫn đến yếu liệt, giảm chức năng vận động lâu dài và cần can thiệp phẫu thuật thay vì điều trị bảo tồn.
"Càng để lâu, nguy cơ tổn thương thần kinh vĩnh viễn càng cao. Trong khi nếu khám sớm, nhiều trường hợp chỉ cần thuốc, vật lý trị liệu hoặc can thiệp ít xâm lấn là đã cải thiện đáng kể", bác sĩ Tâm nói thêm.
Trường hợp bà B. cũng là lời cảnh báo rõ ràng: từ một cơn đau lưng tưởng chừng đơn giản, việc trì hoãn khiến bệnh tiến triển nặng, buộc phải phẫu thuật trong bối cảnh nhiều bệnh nền - điều mà hoàn toàn có thể tránh được nếu được khám sớm hơn.
