Ngày 23-7, TAND TP HCM tiếp tục xét xử vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam cùng các trung tâm đăng kiểm ở TP HCM và nhiều tỉnh thành.
Bị cáo Trần Kỳ Hình.
Sau hơn 3 ngày làm thủ tục và công báo cáo trạng dài hơn 400 trang, HĐXX chuyển sang xét hỏi 254 bị cáo liên quan sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm VN, 11 trung tâm đăng kiểm tại TP HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre và Sóc Trăng.
Buổi chiều, HĐXX thẩm vấn nhóm bị cáo (gồm 28 người) có hành vi phạm tội tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR, thuộc Cục Đăng kiểm VN). Trong số các bị cáo có: Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà là hai cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam giai đoạn từ năm 2019 đến 2022.
Tại toà hôm nay, bị cáo Trần Kỳ Hình xác nhận với HĐXX nội dung cáo trạng là đúng. Bị cáo Hình bị HĐXX truy tố 2 tội danh "Nhận hối lộ" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay từ tháng 3-2019 đến tháng 7-2021, được Trần Anh Quân (quyền Trưởng phòng VAR) chia số tiền nhận hối lộ trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế với số tiền là 12.000 USD và hơn 2,8 tỉ đồng. Từ khi bị bắt đến nay, bị cáo đã khắc phục hậu quả. Đồng thời cho biết bản thân đang mắc nhiều bệnh, trong quá trình điều tra đã thành khẩn khai báo...
Bị cáo Đặng Việt Hà.
Liên quan đến cáo buộc khi đương chức, lo sợ hành vi nhận hối lộ bị phát hiện nên đã đưa 100.000 USD cho Nguyễn Văn Chung (45 tuổi, ngụ Hà Nội) "tìm hiểu thông tin điều tra vụ án" nhưng bị lừa. Sau khi bị bắt, bị cáo Hà đã tố cáo Chung về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Bị cáo Đặng Việt Hà cho biết điều này là đúng. Gia đình bị cáo Hà đến nay đã nộp 3 lần, gần 6 tỉ đồng.
Bị cáo Trần Anh Quân (quyền Trưởng phòng Var) cho biết hối hận về hành vi của mình. Đến trước thời điểm xét xử đã nộp hết số tiền nhận hối lộ hơn 11,7 tỉ. Bị cáo thừa nhận cáo trạng truy tố là đúng nhưng việc nhận hối lộ này là không có chủ trương như cáo trạng xác định.
"Luật ăn chia" của 2 cựu cục trưởng đăng kiểm
Cuối tháng 10-2022, CSGT Công an TP HCM đã phát hiện 2 ô tô (biển kiểm soát 50H-100 (...) và 51D-325(...) có dấu hiệu cơi nới thành, thùng trái quy chuẩn. Tiếp tục kiểm tra, CSGT xác định mặc dù số đo kích thước thành, thùng xe của 2 ô tô này trùng khớp với giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nhưng lại sai lệch so với thông số kỹ thuật trong cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Từ đây, Cơ quan CSĐT Công an TP HCM đã lần ra một mạng lưới phạm tội có tổ chức từ Cục Đăng kiểm Việt Nam đến các trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới và thủy nội địa nhiều tỉnh, thành trên cả nước. VKSND TP HCM xác định mạng lưới tiêu cực này có từ thời kỳ bị cáo Trần Kỳ Hình làm cục trưởng và tiếp tục diễn ra sau khi bị cáo Đặng Việt Hà được bổ nhiệm thay thế.
Bên cạnh 2 bị cáo này, 252 cá nhân khác cũng bị đưa ra xét xử, trong đó có các cựu lãnh đạo các Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR) và Phòng Tàu sông thuộc Cục Đăng kiểm; các cựu giám đốc, phó giám đốc các chi cục, trung tâm đăng kiểm tại TP HCM và nhiều tỉnh, thành.
Các bị cáo bị truy tố về 11 tội danh, trong đó có nhiều bị can bị khởi tố 2-3 tội danh. Các bị cáo đã lợi dụng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực đăng kiểm, cố ý làm trái các quy định của pháp luật, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, móc nối với các doanh nghiệp, chủ phương tiện, cá nhân thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật hình sự.
Tại phòng VAR, kết quả điều tra thể hiện các bị cáo đã nhận hối lộ từ các công ty thiết kế từ 2 - 3 triệu đồng/hồ sơ để bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, từ đó cấp giấy chứng nhận thẩm định thiết kế cải tạo xe cơ giới trái quy định.
Kết quả điều tra xác định từ ngày 1-3-2019 đến 30-9-2022, các bị cáo đã nhận tiền hối lộ của 16 công ty, bỏ qua các lỗi, sai sót trên hồ sơ thiết kế, vẫn xác nhận thẩm định và cấp 29.676 giấy chứng nhận thẩm định thiết kế. Qua đó, nhận hối lộ tổng số tiền hơn 60 tỉ đồng. Toàn bộ số tiền nhận được đã chia nhau hưởng lợi.
Thời kỳ bị cáo Trần Kỳ Hình làm cục trưởng (tháng 3-2019 đến tháng 8-2021), ông này không quy định cụ thể số tiền hối lộ sẽ nhận. Tuy nhiên, mỗi tháng bị cáo Trần Anh Quân (quyền trưởng Phòng VAR) nộp cho bị cáo Hình 60 triệu đồng, cho bị cáo Đặng Việt Hà (lúc này là phó cục trưởng phụ trách Phòng VAR) 20 triệu đồng.
Đến khi bị cáo Hà làm cục trưởng (tháng 9-2021), bị cáo yêu cầu quyền lợi của mình phải là cao nhất. Bị cáo chỉ đạo cấp dưới buộc cán bộ Phòng VAR và các trung tâm đăng kiểm phải báo cáo chính xác số liệu hồ sơ thẩm định thiết kế với mục đích bảo đảm lợi ích của bị cáo là cao nhất.
