Đã có thể tiêm kháng thể đơn dòng RSV phòng viêm phổi nặng ở trẻ em

Ngay ngày đầu tiên ra mắt kháng thể đơn dòng Nirsevimab, vợ chồng chị Tuyết Hoa (phường An Phú Đông, TP.HCM) đưa hai con gái sinh đôi tròn 1 tuần tuổi đến tiêm tại Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7 (TP.HCM).  

“Cúm, RSV đang mùa cao điểm; rất may Việt Nam đã có kháng thể đơn dòng phòng bệnh. BVĐK Tâm Anh có đội ngũ bác sĩ Nhi - Sơ sinh giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, quy trình tiêm chủng an toàn, bảo quản thuốc nghiêm ngặt nên gia đình rất an tâm cho con tiêm”, chị Hoa chia sẻ.  

Có con trai đầu từng mắc viêm phổi do RSV khi mới 1 tuổi, chị Nguyễn Phương Trinh (39 tuổi, TP.HCM) vẫn chưa quên những ngày tháng phải ôm con vào viện. “Con đầu từng rất vất vả vì RSV nên với bé sau tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội bảo vệ sớm này”, chị Trinh chia sẻ.

BS. Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch Hội Truyền nhiễm TP.HCM cho biết tại Việt Nam, RSV lưu hành quanh năm, thường tăng mạnh vào thời điểm giao mùa hoặc mùa lạnh, mùa mưa. Trẻ mắc bệnh do RSV có nguy cơ gặp biến chứng nặng do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, đường thở nhỏ hẹp, dễ tắc nghẽn, ứ đọng đàm nhớt. Hiện bệnh do RSV chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng. 

“Chủ động cung cấp trực tiếp miễn dịch cho trẻ bằng kháng thể đơn dòng ngay khi sinh là bước ngoặt lớn giúp giảm tỷ lệ nhập viện, tử vong và di chứng do RSV, tiết kiệm nguồn lực, chi phí chăm sóc của gia đình, hệ thống y tế và toàn xã hội”, BS. Khanh đánh giá. 

PGS.TS.BS Vũ Huy Trụ - Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM dẫn thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hơn 70% trẻ đã nhiễm RSV trong năm đầu đời và trẻ có thể tái nhiễm RSV nhiều lần trong một năm. “Cứ 28 trẻ dưới 6 tháng tuổi tử vong sẽ có 1 trẻ tử vong do RSV”, ông nói. 

Là kháng thể đơn dòng thế hệ mới, Nirsevimab do Sanofi (Pháp) phát triển, sản xuất tại nhà máy hiện đại ở Mỹ, được sản xuất bằng công nghệ tái tổ hợp tiên tiến, cung cấp trực tiếp kháng thể đặc hiệu, giúp cơ thể tạo miễn dịch ngay sau tiêm thay vì chờ thời gian khoảng 2-4 tuần để tự sinh kháng thể như vắc xin thông thường. 

Đây là giải pháp phòng ngừa virus hợp bào hô hấp RSV đầu tiên được nghiên cứu và ứng dụng bảo vệ hiệu quả cho nhiều nhóm trẻ, từ trẻ sinh non, có bệnh nền đến trẻ khỏe mạnh, đủ tháng, vốn chiếm phần lớn số ca nhập viện do RSV. Tính đến tháng 10/2025, Nirsevimab được phê duyệt tại gần 60 quốc gia, đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia tại hơn 25 nước phát triển. 

Theo BS. Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, trẻ chỉ cần tiêm một liều duy nhất có thể giảm hơn 82% nguy cơ nhập viện và điều trị tích cực do nhiễm trùng đường hô hấp dưới liên quan RSV, gồm viêm phổi, viêm tiểu phế quản, duy trì hiệu quả bảo vệ liên tục trong 5-6 tháng, tương đương trọn một mùa RSV. 

“Đặc biệt, kháng thể có thể được tiêm ngay sau sinh, không phụ thuộc vào sự trưởng thành của hệ miễn dịch, phù hợp với mọi trẻ sơ sinh, bao gồm cả trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc có bệnh nền. Nirsevimab là kháng thể đơn dòng từ người nên độ an toàn cao, ít gây phản ứng sau tiêm”, BS. Chính nói.

Trước đó, VNVC cũng đã triển khai tiêm đầu tiên vắc xin phòng RSV cho người từ 60 tuổi và thai phụ từ tuần 24-36, bảo vệ mẹ và bé khỏi nguy cơ mắc bệnh do RSV trong 6 tháng đầu đời. 

Hà Thanh