Sáng nay 12.5, TAND TP.Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Thái Dương (gọi tắt là Công ty Thái Dương), do có hàng loạt sai phạm liên quan đến mỏ đất hiếm ở xã Yên Phú, H.Văn Yên, tỉnh Yên Bái.
Ông Huấn bị truy tố 3 tội danh, gồm vi phạm quy định về thăm dò, khai thác tài nguyên; vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; gây ô nhiễm môi trường.
Vụ án còn có hàng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ bị truy tố tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Trong đó, có ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ TN-MT, và ông Nguyễn Văn Thuấn, cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản.
Các bị cáo Đoàn Văn Huấn (trái) và Nguyễn Văn Thuấn
ẢNH: BỘ CÔNG AN
Cáo trạng cho thấy, Bộ TN-MT chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về khoáng sản trong phạm vi cả nước, bao gồm việc cấp, gia hạn, thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản. Trong khi đó, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản là đơn vị tiếp nhận, thẩm định hồ sơ và trình lãnh đạo bộ quyết định cấp phép khai thác khoáng sản.
Tháng 5.2011, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản tiếp nhận hồ sơ xin cấp phép khai thác đất hiếm tại mỏ Yên Phú của Công ty Thái Dương. Hồ sơ chỉ có giấy chứng nhận đầu tư dự án khai thác, tuyển quặng do UBND tỉnh Yên Bái cấp (đã hết hạn nhưng chưa được gia hạn hoặc cấp mới), không có giấy chứng nhận đầu tư dự án nhà máy thủy luyện, nhà máy chiết tách.
Chưa kể, theo quy định thì vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp phải đảm bảo 30% tổng số vốn đầu tư của dự án. Nhưng thực tế, Công ty Thái Dương chỉ có 200 tỉ đồng, trong khi tổng mức đầu tư dự án là 1.953 tỉ đồng, tức chỉ đạt hơn 10%.
Dù hồ sơ của doanh nghiệp "thiếu thốn đủ bề", nhưng khi thẩm định, ông Nguyễn Văn Thuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản và một số cán bộ thuộc đơn vị này vẫn nhận xét là "đủ điều kiện".
Ông Nguyễn Linh Ngọc, với tư cách Thứ trưởng Bộ TN-MT, sau đó đã ký cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Thái Dương.
Sau khi được cấp giấy phép, nhân dịp sinh nhật ông Thuấn, Chủ tịch Công ty Thái Dương Đoàn Văn Huấn đến gặp, cảm ơn 500 triệu đồng. Cựu tổng cục trưởng khai đã sử dụng số tiền này vào các công việc cá nhân.
Vẫn theo cáo trạng, mặc dù được cấp giấy phép nhưng do năng lực tài chính không đảm bảo, Công ty Thái Dương không thể xây dựng nhà máy thủy luyện và chiết tách để chế biến sâu đất hiếm như đã được thẩm định, phê duyệt.
Bị cáo Huấn do đó chỉ đạo nhân viên tổ chức khai thác, tiêu thụ trái phép hàng ngàn tấn quặng đất hiếm và quặng sắt, gây thất thoát hơn 736 tỉ đồng.
