Mùa lạnh là “kẻ thù” của sức khỏe người già
Cụ P.T.M. (90 tuổi, ở Hà Nội) được người nhà đưa đến viện trong tình trạng mệt lả, khó thở, ho húng hắng, ăn uống kém. Trước đó một ngày, cụ tắm nước ấm vào chiều tối khá lâu rồi trượt ngã trong nhà vệ sinh.
Sáng hôm sau, người thân phát hiện cụ mệt nhiều, khó thở nên lập tức đưa đến bệnh viện. Qua thăm khám, xét nghiệm, các bác sĩ xác định cụ bị viêm phổi nặng, phải điều trị tích cực và theo dõi sát sao.
Một trường hợp khác là cụ N.T.L. (94 tuổi, Hà Nội) nhập viện với sốt cao 39°C, ho nhiều, đờm đặc, khó thở.
Bệnh nhân cao tuổi chuyển biến chứng nặng vì trời rét (Ảnh: Bệnh viện cung cấp).
Cụ có tiền sử tai biến mạch máu não, yếu nửa người, gãy cổ xương đùi, nằm liệt giường hơn 2 năm. Hai ngày trước khi nhập viện, cụ bắt đầu sốt, ho, uống thuốc hạ sốt tại nhà không đỡ.
Khi vào viện, bác sĩ ghi nhận đờm trắng đục, chỉ số SpO₂ tụt còn 85%, phổi có viêm và tràn dịch màng phổi hai bên. Cụ được điều trị kháng sinh phổ rộng, thuốc giãn phế quản, hỗ trợ hô hấp bằng oxy lưu lượng cao và hút đờm tích cực để làm sạch đường thở, giảm nguy cơ suy hô hấp .
TS.BS Vũ Minh Điền - Phó Trưởng khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, khi thời tiết chuyển lạnh, người cao tuổi là nhóm có nguy cơ cao mắc các bệnh do giảm sức đề kháng và rối loạn điều hòa thân nhiệt.
“Người già có hệ miễn dịch yếu, các cơ quan đã lão hóa, dễ bị tác động bởi thay đổi thời tiết. Chỉ cần tắm muộn, gặp gió lạnh hay thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng có thể khiến bệnh bùng phát”, TS Điền nhấn mạnh.
Theo TS.BS Vũ Minh Điền, mùa lạnh là thời điểm nhiều bệnh lý ở người cao tuổi dễ tái phát hoặc trở nặng. Trong đó, viêm phổi là nguyên nhân hàng đầu gây nhập viện và tử vong. Không khí lạnh, khô khiến niêm mạc đường hô hấp bị kích thích, phản xạ ho yếu, đờm khó khạc nên dễ nhiễm khuẩn.
Bên cạnh viêm phổi, người cao tuổi còn dễ mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Thời tiết lạnh làm mạch máu co lại, huyết áp tăng, tim phải làm việc nhiều hơn, đặc biệt nguy hiểm với những người có bệnh nền tim mạch, xơ vữa động mạch hoặc đái tháo đường.
Ngoài ra, các bệnh xương khớp cũng thường trở nên trầm trọng khi trời lạnh. Máu lưu thông kém khiến khớp bị cứng, đau nhức, nhiều người còn bị chuột rút, co cứng cơ về đêm. Một số trường hợp còn gặp tai nạn do lạnh, như ngã trượt trong nhà tắm, hạ thân nhiệt hoặc ngộ độc khí than khi sưởi không đúng cách.
Chủ động phòng bệnh để bảo vệ sức khỏe mùa lạnh
Theo TS Điền, người cao tuổi cần được quan tâm đặc biệt trong mùa đông.
“Giữ ấm, ăn đủ, ngủ ngon, vận động hợp lý là những biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để phòng bệnh”, TS Điền khuyến cáo.
Cụ thể, người cao tuổi cần:
- Giữ ấm toàn thân, đặc biệt là bàn tay, bàn chân, cổ và ngực.
- Không tắm muộn, tránh ra ngoài sớm khi trời còn lạnh.
- Ăn uống đủ chất, bổ sung rau xanh, trái cây, uống đủ nước ấm.
- Duy trì vận động nhẹ trong nhà để tăng lưu thông máu.
- Tiêm phòng cúm và phế cầu theo khuyến cáo.
- Theo dõi huyết áp, đường huyết thường xuyên và dùng thuốc đúng chỉ dẫn.
“Khi có các dấu hiệu như khó thở, ho kéo dài, sốt, mệt mỏi… cần đến cơ sở y tế khám sớm, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, vì bệnh có thể diễn tiến nhanh và nặng hơn ở người già”, TS Điền nhấn mạnh.
