Bưởi không chỉ có hương vị chua - ngọt dễ ăn mà còn là nguồn cung cấp dồi dào vitamin C, chất xơ và chất chống oxy hóa. Những dưỡng chất này giúp cơ thể tăng sức đề kháng, thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp da. Tuy nhiên, ít người biết rằng, nếu ăn bưởi lúc đang dùng thuốc điều trị một số bệnh mạn tính, loại quả này có thể trở thành “thuốc độc” đối với gan và thận.
Các chuyên gia dinh dưỡng và dược lý cảnh báo rằng bưởi chứa nhiều hợp chất như furanocoumarin, naringin và bergamottin. Những chất đó có khả năng ức chế enzym CYP3A4 - một loại enzym quan trọng trong gan và ruột, có nhiệm vụ chuyển hóa và đào thải thuốc ra khỏi cơ thể. Khi enzym này bị ức chế, thuốc không được phân giải đúng cách, dẫn đến tích tụ trong máu. Hậu quả là tác dụng của thuốc bị khuếch đại, làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ nghiêm trọng, thậm chí gây ngộ độc.
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), hiện có hơn 80 loại thuốc có thể tương tác với bưởi, trong đó có nhiều loại được sử dụng phổ biến. Một số nhóm thuốc cần đặc biệt lưu ý gồm:
Thuốc hạ huyết áp: Bưởi làm tăng nồng độ thuốc chẹn kênh canxi như nifedipine hay verapamil trong máu, có thể khiến huyết áp tụt đột ngột, gây chóng mặt, mệt mỏi, thậm chí đau thắt ngực hoặc đột quỵ.
Thuốc hạ mỡ máu: Khi ăn bưởi trong lúc dùng simvastatin hoặc atorvastatin, người bệnh có thể bị tổn thương gan, đau cơ, thậm chí dẫn đến suy thận cấp.
Thuốc ngủ và an thần: Bưởi làm chậm quá trình chuyển hóa một số thuốc ngủ, an thần, khiến tác dụng kéo dài, gây buồn ngủ, giảm tập trung và choáng váng.
Thuốc chống dị ứng: Khi dùng cùng lúc với thuốc terfenadine, bưởi có thể làm tăng nguy cơ hồi hộp, rối loạn nhịp tim hoặc chóng mặt.
Các nghiên cứu của Harvard Health Publishing và Healthline cho thấy, chỉ cần một ly nước ép bưởi (khoảng 250 ml) cũng đủ để làm thay đổi nồng độ thuốc trong máu. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người đang điều trị nên tránh ăn bưởi trong vòng 3 ngày trước và 6 giờ sau khi uống thuốc. Nếu đã ăn bưởi mà cần dùng thuốc, nên trao đổi với bác sĩ để được điều chỉnh liều lượng phù hợp.
Tất nhiên, bưởi vẫn là loại trái cây rất tốt cho sức khỏe nếu được sử dụng đúng cách. Với người khỏe mạnh, ăn bưởi mỗi ngày với lượng vừa phải giúp tăng cường miễn dịch, cải thiện tiêu hóa và giảm cholesterol xấu. Tuy nhiên, với người cao tuổi, bệnh nhân tim mạch, người bị cao huyết áp hoặc rối loạn chuyển hóa, việc ăn bưởi cần hết sức thận trọng để tránh “phản tác dụng”.
Ăn bưởi không đúng lúc hoặc không đúng đối tượng có thể biến thực phẩm bổ dưỡng này thành “thuốc độc”. Hiểu rõ sự tương tác giữa bưởi và thuốc, ăn uống điều độ và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết sẽ giúp chúng ta tận dụng được hết lợi ích của loại quả quen thuộc mà vẫn bảo vệ được sức khỏe gan, thận và tim mạch.
