Sau ba quý đầu năm 2023, các yếu tố kinh tế toàn cầu đã tích cực dần lên. Những yếu tố như lãi suất, lạm phát đều đã hạ nhiệt giúp giới đầu tư kỳ vọng những nền kinh tế đầu tàu thế giới, như nền kinh tế Mỹ sẽ có thể “hạ cánh mềm”. Dòng tiền bắt đầu đổ vào các quỹ cổ phiếu trên toàn cầu nhiều hơn, thay vì động thái bán ròng kéo dài như trước đây.
Trao đổi trong Talk show Phố Tài Chính (The Finance Street Talk Show) trên VTV8, ông Bùi Văn Cường, đồng sáng lập kiêm Giám đốc công nghệ Công ty cổ phần DATX Việt Nam cho rằng, việc Việt Nam đang là điểm sáng tăng trưởng kinh tế trên thế giới, cũng như việc thực hiện nâng tầm mối quan hệ với các quốc gia lớn trong thời gian gần đây, sẽ thúc đẩy dòng vốn ngoại vào Việt Nam, qua đó thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn.
Nói về dòng tiền , ông Cường cho biết, theo thống kê dữ liệu được thu thập tự động của DATX, các con số tuyệt đối cho thấy xu hướng dòng vốn toàn cầu rút dòng là do mặt bằng lãi suất ở các thị trường phát triển, đặc biệt là Mỹ, neo ở mức cao, cũng như mức lợi nhuận ở thị trường Mỹ là vượt trội (12,5% so với 4,5% của phần còn lại).
Do đó, dòng tiền có xu hướng dịch chuyển từ các thị trường mới nổi (emerging market) sang thị trường phát triển (developed market). Việt Nam không ngoại lệ khi xuất hiện sự rút ròng của các quỹ ETF trong vài tháng trở lại đây, trước áp lực tỷ giá tăng cao.
" Thế nhưng tốc độ rút tiền của ETF khỏi Việt Nam đã đạt đỉnh trong tháng 8/2023 (rút ròng 190 triệu USD) và có dấu hiệu hạ nhiệt trong tháng 9 (chỉ rút ròng 88 triệu USD). Lũy kế 9 tháng 2023, ETF vẫn hút ròng 95 triệu USD ", ông Cường nói.
Ở mặt khác, dòng tiền từ các quỹ chủ động chưa bị rút ròng mạnh như các quỹ ETF. Tháng 9 quỹ chủ động rút ròng 18 triệu USD, lũy kế 9 tháng 2023 quỹ chủ động vẫn hút ròng 167 triệu USD. Lý do là dòng tiền từ quỹ chủ động có xu hướng dài hạn, và phụ thuộc nhiều vào định giá và triển vọng của thị trường.
Với dòng tiền ETF, các biến số vĩ mô như tỷ giá là rất quan trọng để đánh giá xu hướng rút ròng đã thực sự đạt đỉnh và quay đầu, hay chỉ là điều chỉnh và khả năng vẫn rút ròng tiếp hay không? Với dòng tiền từ quỹ chủ động có xu hướng dài hạn, và phụ thuộc nhiều vào định giá và triển vọng của thị trường, thì các biến số liên quan đến sự phục hồi của nền kinh tế, tốc độ tăng trưởng của các doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng hơn .
" Với model vĩ mô của DATX, chúng tôi dự đoán nền kinh tế Mỹ nói riêng và toàn cầu nói chung có thể đã tạo đáy cuối quý 2/2023 vừa rồi hoặc sẽ tạo đáy vào quý 1/2024 và bắt đầu một chu kỳ tăng trưởng mới trong 3 đến 5 năm sau đó, do vậy trong dài hạn, tôi đánh giá dòng tiền sẽ tích cực đi vào các thị trường, đặc biệt là các thị trường mới nổi ", Giám đốc công nghệ DATX nhận định.
Đối với xu hướng bán ròng của khối ngoại thời gian gần đây , ông Cường cho biết, một xu hướng lớn là tiền đầu tư bị rút ròng từ thị trường mới nổi và quay trở về thị trường phát triển.
Tuy nhiên, theo model đánh giá dòng tiền ngoại của DATX, dòng tiền này bắt đầu bớt tiêu cực từ tháng 6/2022, và chính thức đóng góp tích cực lên thị trường từ ngày 21/10/2022 đến nay và trên hệ thống dữ liệu của DATX, dòng tiền này vẫn duy trì tích cực.
Sở dĩ như vậy là vì VN Index đã về vùng đáy định giá và điều này đã thúc đẩy giá trị giao dịch lên đến 1 tỷ USD từ khối ngoại chỉ trong hai tháng, tháng 11 và 12/2022. Nghĩa là, khi có định giá thấp, dòng tiền thế giới vẫn chọn Việt Nam. Đây cũng là xu hướng chung của các quỹ tại các thị trường khác, ví dụ như tại Australia, dòng tiền này tăng từ mức 350 tỷ AUD đến 400 tỷ AUD cũng trong giai đoạn trên.
Ông Cường dẫn một ví dụ nữa từ mặt dữ liệu của DATX, đó là nếu xét về mức rút ròng, thì so với các nước trong khu vực như Thái Lan và Indonesia, trong 3 năm trở lại, mức rút ròng của Việt Nam là cực kỳ thấp. Thái Lan thậm chí đã bị rút ròng gần 4 tỷ USD từ 2020 trở lại đây.
Nhận định về dòng tiền trong tương lai , ông Cường dự đoán đáy của các nền kinh tế sẽ đâu đó quý 1/2024, thậm chí đã có thể tạo đáy cuối quý 2/2023 vừa rồi, và đây cũng đánh dấu bước ngoặt của chu kỳ vĩ mô, với một giai đoạn dài cho việc thúc đẩy tăng trưởng không chỉ ở Việt Nam và cả các thị trường mối nổi khác và các thị trường phát triển.
Trong giai đoạn này nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng trong một khoản thời gian thường đước tính theo 3-5 năm, được thúc đẩy bởi tăng trưởng doanh nghiệp, và do đó tăng mức định giá hấp dẫn, thì đó là lúc các quỹ chủ động bắt đầu xu hướng giải ngân mới.
Do vậy nhìn về trung và dài hạn, dòng tiền ngoại được dự đoán sẽ đổ vào Việt Nam trong 3 đến 5 năm tới. Một ví dụ cụ thể được đề cập trong 1 báo cáo gần đây của SPDR, các quỹ ETF đang tìm kiếm tăng trưởng nhiều hơn bằng cách thu hút vốn vào thị trường và rút bớt từ trái phiếu.
Theo dữ liệu được hệ thống AI của DATX phân tích, dòng vốn ngoại sẽ duy trì tích cực trong 3-5 năm tới: " Với việc tiên phong trong lĩnh vực dữ liệu lớn và AI, một trong các nền tảng xây nên Xwealth của chúng tôi là các model phân tích chu kỳ vĩ mô, ngành và định giá, ở đó dòng tiền là một trong những cấu thành quan trọng của các model này. Các dữ liệu sau khi được thu thập từ các báo cáo, nghiên cứu, đã được hệ thống AI của chúng tôi phân tích, đánh giá ảnh hưởng. Và dữ liệu đã chỉ ra , dòng vốn ngoại sẽ duy trì tích cực trong 3 - 5 năm tới, do vậy với mục tiêu đầu tư trung và dài hạn là tích cực".
