
Không chỉ uống nhiều rượu bia mới làm hại gan. Cơ quan nội tạng lớn nhất này có thể bị tấn công bởi những thói quen hằng ngày tưởng như vô hại.
Chia sẻ trên chuyên trang sức khỏe Boldsky, Tiến sĩ T Ramalakshmi, Chuyên gia dinh dưỡng tại Bệnh viện Vasavi, Ấn Độ đã chỉ ra các thói quen xấu trong chế độ ăn uống và lối sống gây ảnh hưởng đến sức khỏe gan.
Tiến sĩ Ramalakshmi cho biết: Lối sống ngày nay phần lớn là ít vận động và mất cân bằng dinh dưỡng, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe gan, từ đó âm thầm làm gia tăng các bệnh lý liên quan đến gan. Trong số đó, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) đang nổi lên như một mối lo ngại lớn về sức khỏe cộng đồng.
Vậy, những thói quen tệ hại nào đang âm thầm làm hại gan?
1. Quá tải thiết bị điện tử: Màn hình gây căng thẳng không chỉ cho mắt
Không chỉ mắt và chu kỳ giấc ngủ bị ảnh hưởng, thời gian sử dụng màn hình quá nhiều, đặc biệt là vào ban đêm, sẽ làm rối loạn nhịp sinh học và ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình trao đổi chất của gan. Tiến sĩ Ramalakshmi giải thích: Gan cũng hoạt động theo đồng hồ sinh học. Việc gián đoạn hoạt động của gan do ngủ không đủ giấc và căng thẳng có thể dẫn đến kháng insulin và viêm, cả hai đều gây áp lực lên chức năng gan.
2. Chế độ ăn nhiều chất béo gây gan nhiễm mỡ
Rất nhiều người trẻ có thói quen ăn đồ ăn sẵn để tiết kiệm thời gian, nhưng nó lại gây hại cho gan. Thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo, ít chất xơ và chứa nhiều chất bảo quản sẽ thúc đẩy sự tích tụ mỡ trong tế bào gan. Ngay cả những người không béo phì cũng được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) - một căn bệnh từng hiếm gặp nhưng hiện nay lại phổ biến đến mức đáng lo ngại. Tiến sĩ Ramalakshmi cho biết: Thực phẩm chế biến sẵn rất dễ gây nghiện. Chúng chứa nhiều chất béo bão hòa và đường, gây quá tải cho gan. Ngày càng nhiều trẻ em dưới 12 tuổi mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
3. Các trào lưu thải độc gây hại nhiều hơn lợi
Từ việc thanh lọc gan bằng nước chanh đến thải độc bằng nước ép nguyên chất, nhiều xu hướng lan truyền hứa hẹn sẽ "thanh lọc" gan. Nhưng liệu chúng có thực sự hiệu quả? Tiến sĩ Ramalakshmi cảnh báo: Gan không cần thải độc. Bản thân gan đã là trung tâm thải độc rồi. Điều chúng ta cần làm là giảm căng thẳng và bổ sung dinh dưỡng đúng cách. Một số chế độ ăn thải độc thiếu protein trong thời gian dài thậm chí có thể làm chậm hoạt động của enzyme gan.
4. Lối sống ít vận động: Kẻ giết người thầm lặng của tế bào gan
Ít vận động sẽ dẫn đến tích tụ mỡ và giảm lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng. Các cơ không hoạt động sẽ không sử dụng glucose hiệu quả, làm tăng lượng mỡ dự trữ trong gan. Đây là một vòng luẩn quẩn nguy hiểm. Tiến sĩ Ramalakshmi khuyên bạn nên đi bộ nhanh hoặc tập yoga ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường tuần hoàn máu của gan.
5. Quá phụ thuộc vào thuốc và thực phẩm bổ sung
Thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh, thực phẩm bổ sung và thậm chí cả các loại thảo dược đều có thể gây hại cho tế bào gan nếu sử dụng không đúng theo hướng dẫn. Gan phải xử lý mọi hóa chất đi vào cơ thể. Việc tự ý dùng thuốc và sử dụng thực phẩm chức năng bừa bãi đang gây ra tình trạng tăng đột biến men gan ở nhiều người khỏe mạnh. Hãy đảm bảo bạn đã tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi uống thuốc hoặc thêm bất cứ thực phẩm chức năng nào vào chế độ ăn uống hằng ngày.
6. Bỏ bữa sáng và ăn kiêng khắc nghiệt
Nhiều người lầm tưởng đây là một thói quen vô hại, nhưng nó buộc gan phải làm việc nhiều hơn để duy trì lượng đường trong máu. Tiến sĩ Ramalakshmi cho biết: "Bỏ bữa có thể gây ra sự dao động insulin và buộc gan phải giải phóng glucose dự trữ. Điều này sẽ khiến gan mệt mỏi dần theo thời gian".
Việc ăn đúng giờ với lượng dinh dưỡng cân bằng sẽ giúp điều hòa quá trình trao đổi chất và giảm tải cho gan.
Bệnh gan không còn chỉ giới hạn ở người nghiện rượu hay người cao tuổi. Nó đang âm thầm gia tăng ở giới trẻ, thanh thiếu niên và các bà nội trợ - do nghiện công nghệ, thường xuyên đặt đồ ăn sẵn mang về, ngủ không ngon giấc và các xu hướng sức khỏe có hại. Nếu bạn luôn cảm thấy mệt mỏi, đầy hơi, tăng cân không rõ nguyên nhân hoặc nổi mụn, gan của bạn có thể đang có vấn đề. |