Bộ Tài chính mới đây đã ban hành Quyết định phê duyệt Đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán" - một trong những bước đi trọng tâm của chương trình cải cách quản lý thuế giai đoạn 2025-2030.
Mô hình quản lý thuế mới theo hướng phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế, ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử máy tính tiền cũng được Bộ Tài chính nghiên cứu triển khai. Theo đó, mô hình sẽ định hình rõ vai trò, chức năng các bộ phận của cơ quan thuế trong quản lý hộ kinh doanh, tránh bỏ trống hoặc chồng chéo nhiệm vụ khi thay đổi phương thức quản lý.
Quy trình quản lý, kiểm tra thuế theo phương thức kê khai, kiểm tra thuế tại cơ quan thuế và hộ kinh doanh cũng sẽ được xây dựng lại, phù hợp với chương trình tổng thể tái thiết kế quy trình ngành thuế.

Giao dịch hàng hóa tại một khu chợ truyền thống (Ảnh: Nguyễn Vy).
Bộ Tài chính sẽ đổi mới cách tuyên truyền, hỗ trợ hộ kinh doanh trước và trong giai đoạn chuyển đổi, xây dựng tài liệu kế toán đơn giản và ứng dụng công nghệ hiện đại như AI, chatbot để nâng cao chất lượng dịch vụ. Mục tiêu là cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục và chi phí tuân thủ, tiến tới tờ khai thông minh với dữ liệu gợi ý sẵn từ hóa đơn điện tử.
Việc giám sát tuân thủ thuế sẽ thực hiện theo phương pháp quản lý rủi ro, tăng cường kiểm tra, ngăn chặn gian lận và mua bán hóa đơn. Cùng lúc, Bộ triển khai các biện pháp thu nợ hiệu quả, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý riêng cho thương mại điện tử.
Ngành thuế sẽ nâng cấp hạ tầng số, đảm bảo 100% hộ kinh doanh có thể thực hiện thủ tục trực tuyến dễ dàng. Bộ cũng dự kiến cung cấp miễn phí hoặc chi phí thấp phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh, triển khai hệ thống tính thuế tự động từ dữ liệu hóa đơn để giảm gánh nặng kê khai.
Cơ sở dữ liệu hộ kinh doanh sẽ được xây dựng, liên thông với các bên liên quan để quản lý rủi ro và chống thất thu. Bộ Tài chính cũng phối hợp với Bộ Công an chuẩn hóa mã số thuế cá nhân, thống nhất sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế, nhằm tăng minh bạch và chính xác.