Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định 3389/QĐ-BTC phê duyệt đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán".
Đề án nêu rõ, phải đảm bảo hộ kinh doanh áp dụng phương pháp tự khai, tự nộp thuế từ ngày 1.1.2026; 100% các đối tượng thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định số 70/NĐ-CP phải thực hiện đăng ký và sử dụng.
Từ năm 2026, toàn bộ hộ kinh doanh khoán thuế sẽ chuyển sang kê khai thuế
ẢNH: ĐAN THANH
Để hiện thực hóa các mục tiêu, có rất nhiều giải pháp quan trọng được đề cập, như sửa đổi chính sách thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng và các văn bản quy định, hướng dẫn thi hành theo hướng điều chỉnh ngưỡng doanh thu không chịu thuế phù hợp thực tiễn.
Sửa đổi phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân đối với hộ kinh doanh có quy mô lớn tương đương với quy mô doanh nghiệp nhỏ và vừa sao cho tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp.
Xem xét áp dụng thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập (doanh thu trừ chi phí) cho những hộ kinh doanh có đầy đủ sổ sách; bổ sung quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích đổi mới sáng tạo nhằm thúc đẩy kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW.
Ngoài ra, nghiên cứu xây dựng mô hình quản lý thuế mới đối với hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán theo hướng phân nhóm theo quy mô doanh thu để xác định phương pháp tính thuế, mô hình quản lý thuế phù hợp, xác định ngưỡng doanh thu để áp dụng hóa đơn điện tử máy tính tiền...
Đề cập việc xóa thuế khoán từ năm sau, Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho biết, ngành thuế xác định việc tham mưu hoàn thiện thể chế, chính sách là bước đi đầu tiên, quan trọng hàng đầu.
Đơn cử, dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) hiện đề xuất phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân trên thu nhập, tức là doanh thu trừ chi phí đối với những hộ kinh doanh có đầy đủ sổ sách kế toán.
"Hộ kinh doanh làm ăn lớn nếu có sổ sách bài bản sẽ được tính thuế trên lợi nhuận giống như doanh nghiệp, thay vì nộp thuế khoán trên doanh thu như trước. Quy định này sẽ khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch chi phí, mạnh dạn đầu tư mở rộng kinh doanh mà không lo bị thiệt về thuế so với doanh nghiệp", lãnh đạo Cục Thuế nói.
Hộ kinh doanh không cần thuê kế toán chuyên trách
Đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán" cũng đề cập khía cạnh xây dựng và cung cấp miễn phí hoặc với chi phí thấp các nền tảng số, phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ để khuyến khích, hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi và doanh nghiệp siêu nhỏ.
Bộ Tài chính yêu cầu đảm bảo 100% hộ kinh doanh nhận được sự hỗ trợ từ cơ quan thuế khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai thuế
ẢNH: ĐAN THANH
Cạnh đó, xây dựng hệ thống ứng dụng tính thuế tự động từ dữ liệu hóa đơn điện tử nhằm giảm gánh nặng kê khai cho hộ kinh doanh và tăng độ chính xác trong tính thuế.
Nhấn mạnh việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai sẽ không quá phức tạp, ông Sơn lưu ý, hộ kinh doanh chỉ cần làm quen với việc ghi chép sổ sách theo chế độ quy định đầy đủ, đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử nếu thuộc đối tượng theo quy định; đồng thời làm quen với các ứng dụng hỗ trợ khai, nộp thuế điện tử như eTax Mobile.
Cục Quản lý giám sát kế toán, kiểm toán (Bộ Tài chính) đang báo cáo, đề xuất sửa đổi các quy định về chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, không làm phát sinh nhân sự kế toán.
Mục tiêu là để khi hộ kinh doanh chuyển lên thành doanh nghiệp siêu nhỏ, chủ hộ vẫn có thể tự duy trì sổ sách trên nền tảng ứng dụng hỗ trợ, không cần phải thuê thêm kế toán chuyên trách.
"Ngành thuế cũng làm việc với các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ (phần mềm kế toán, hóa đơn...) để cung cấp, hỗ trợ các gói sử dụng với chi phí ưu đãi, phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hộ kinh doanh trong việc tuân thủ chế độ kế toán và hóa đơn chứng từ", ông Sơn nói.
Theo thống kê của cơ quan thuế, trong 9 tháng năm 2025, có hơn 18.500 hộ kinh doanh nộp thuế khoán chuyển sang phương pháp kê khai; gần 2.530 hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp.
Đặc biệt, 98% số hộ kinh doanh kê khai đã thực hiện khai, nộp thuế điện tử; trên 133.000 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, trong đó khoảng 75.000 hộ kê khai và 57.600 hộ khoán.
