Ngày 10/10, chương trình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam lần thứ nhất (ViPEL 2025) đã diễn ra tại Hà Nội.
Trong khuôn khổ sự kiện, phiên họp của Ủy ban 1 với chủ đề các ngành công nghệ mới nổi và đổi mới sáng tạo đã được tổ chức với sự góp mặt của đại diện nhiều doanh nghiệp, viện, trường các ngành công nghệ mới nổi.
Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT, chỉ ra "3 cùng" để doanh nghiệp kiến quốc, đó là doanh nghiệp cần cùng có khát vọng kiến quốc, cùng làm và cùng chịu trách nhiệm. "Đây là cách thức tốt nhất để triển khai bộ tứ trụ cột của đất nước", ông nêu.
Ông Bình nhấn mạnh, hợp tác giữa TPHCM và Liên minh Kinh tế tầm thấp đang mở ra cánh cửa lớn cho Việt Nam, khi xu hướng “drone capital” - thủ đô của các thiết bị bay - đang hình thành trên thế giới. Đây là lĩnh vực mà Việt Nam hoàn toàn có thể bứt phá. “Chưa bao giờ Việt Nam có cơ hội lớn như vậy,” ông nói.
Ông Trương Gia Bình (bên trái) tại cuộc họp sáng 10/10 (Ảnh: Hải Long).
Cơ hội thứ 2 là không gian số và các tài sản được hình thành trên đó, một bước phát triển mà ông gọi là “kinh hoàng” về quy mô và tốc độ. Trong kỷ nguyên này, dữ liệu, tài sản số và công nghệ tài chính sẽ trở thành động cơ tăng trưởng chủ lực, tạo ra dư địa khổng lồ cho Việt Nam nếu biết tận dụng đúng thời điểm.
Theo ông Bình, mô hình “công - tư đồng kiến quốc” đang mở ra một hướng đi mới cho phát triển đất nước, khi nguồn vốn nhà nước và tư nhân có thể cùng song hành trong các dự án lớn. Đây là một mô hình hoàn toàn mới, mang lại tới 10 giá trị mới, trong đó đáng chú ý là việc các doanh nghiệp tư nhân không còn “mạnh ai nấy làm” mà có thể cùng nhau tạo thành một khối hợp lực để kiến tạo quốc gia.
Ông cũng chỉ ra rằng kinh tế tầm thấp là sự kết hợp liên tục giữa khu vực công và tư, đòi hỏi cơ chế linh hoạt để xử lý những vấn đề phát sinh thực tế. Doanh nghiệp tư nhân hiện đang chịu nhiều thủ tục hành chính, trong khi lại là khu vực năng động, cạnh tranh. Vì thế, mô hình công - tư đồng hành sẽ giúp các bên bổ trợ cho nhau, “thiếu đâu đề xuất đó”, đồng thời đảm bảo cơ hội phát triển không chỉ dành cho một vài doanh nghiệp, mà được chia sẻ rộng rãi trong cộng đồng.
Ông Bình chỉ ra cơ hội phát triển của Việt Nam được chia làm 3 tầng: tầng quốc gia, tầng địa phương và tầng cơ sở, nơi tất cả doanh nghiệp đều có thể "kiến quốc". “Đó là trách nhiệm của mỗi người Việt Nam”, ông nhấn mạnh.
Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban IV, cho biết sau khi Nghị quyết 68 được ban hành, cộng đồng doanh nghiệp như “nắng hạn gặp mưa rào”.
“Cách đây gần 2 tháng, Ban IV dành nhiều thời lượng trong cơ chế đối thoại công tư. Doanh nghiệp trước đây gặp Nhà nước thường trong tâm thế kêu khó, kêu khổ. Vậy làm sao để các bên gặp nhau với tâm thế khác? Cần mô hình mới để cho cả phía Nhà nước và doanh nghiệp có thể bắt tay nhau cho cơ chế chung”, bà Thủy nói.
Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban IV sáng 10/10 (Ảnh: Hải Long).
Theo bà Thủy, doanh nghiệp lớn phải dẫn dắt các doanh nghiệp còn lại, để làm sao doanh nghiệp vừa cũng có cơ hội bứt phá và doanh nghiệp nhỏ cũng ko cảm thấy nằm ngoài “cuộc chơi”.
Bà Thủy cho biết, việc tổ chức chương trình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân - một sự kiện chính trong mô hình ViPEL là một trong 4 nhiệm vụ được Thủ tướng giao cho Ban IV phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện, để triển khai Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.
Các nhiệm vụ còn lại gồm vinh danh doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu, điển hình tốt, thành lập quỹ phát triển kinh tế tư nhân, xây dựng bộ chỉ số đánh giá môi trường kinh doanh đảm bảo độc lập, khách quan.
Ông Trần Anh Tuấn, Phó chủ tịch/CEO Mạng lưới UAV Việt Nam, cho biết trên thế giới, ngành hàng không tầm thấp được định giá dự kiến đạt khoảng 700 tỷ USD vào năm 2035. Tại Trung Quốc, lĩnh vực này đang tăng trưởng nhanh chóng với quy mô ước đạt 71 tỷ USD vào năm 2023, tăng hơn 33,8% so với năm trước, và được dự báo có thể đạt 903 tỷ USD vào năm 2034, tạo ra hơn một triệu việc làm.
Đối với Việt Nam, tiềm năng của kinh tế tầm thấp được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD, nếu tận dụng tốt các cơ hội hiện có. Thách thức lớn nhất hiện nay đến từ rào cản pháp lý và sự sẵn sàng công nghệ.
Các quy định hiện hành về an ninh và quản lý UAV còn mang tính đặc thù và kiểm soát chặt chẽ, dẫn đến nhiều khó khăn cho hoạt động nghiên cứu - phát triển (R&D), thử nghiệm và sản xuất drone trong nước. Đây là trở ngại cần được tháo gỡ để mở đường cho sự phát triển của lĩnh vực mới mẻ nhưng đầy tiềm năng này.
Ông Lê Văn Thành, Phó Tổng giám đốc Vikki Bank, cho biết Việt Nam đang nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ phát triển thanh toán không tiền mặt. Hệ sinh thái ví điện tử, QR code và ngân hàng mở (open API) đang mở rộng nhanh, tạo nền tảng cho các mô hình tài chính nhúng, bảo hiểm cá nhân hóa và tư vấn đầu tư tự động bằng AI.
Đáng chú ý, giao dịch không tiền mặt trong nửa đầu năm 2025 đã tăng hơn 56% so với cùng kỳ 2024, trong khi thanh toán QR xuyên biên giới đã kết nối 5 quốc gia ASEAN gồm Thái Lan, Malaysia, Singapore, Indonesia và Philippines.
Dù tiềm năng lớn, ông Thành chỉ ra 5 rào cản chính đang cản bước Fintech Việt Nam. Thứ nhất là dữ liệu phân mảnh, thiếu liên thông giữa các ngành. Thứ 2 là an ninh mạng và gian lận gia tăng. Thứ 3 là hạn chế vốn dài hạn và nhân lực đa ngành. Thứ 4 là hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, thiếu định danh số quốc gia thống nhất. Thứ 5 là quy định pháp lý chưa hoàn thiện, triển khai chậm cơ chế thử nghiệm và chưa có lộ trình dài hạn.
