Năm 2019, khi bắt tay xây dựng Trung tâm điều hành thông minh (IOC) cho Thừa Thiên Huế, Việt Nam chưa có bất cứ mô hình trung tâm điều hành hay nói rộng hơn là đô thị thông minh thành công để tham chiếu. Trên thế giới đã có nhưng điều kiện của những nước này rất khác với Việt Nam và Thừa Thiên Huế.
Ông Ngọc Linh nói: "Chúng tôi đến với Thừa Thiên Huế như một cơ duyên. Thành phố không có tiềm lực tài chính quá mạnh, nhưng lại đột phá trong xây dựng đô thị thông minh và chuyển đổi số. Đối với chúng tôi, Huế là địa phương có quy mô vừa đủ để xây dựng mô hình điểm về chuyển đổi số.
Ông Nguyễn Ngọc Linh, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Giải pháp doanh nghiệp Viettel (Viettel Solutions phát biểu tại tọa đàm "Ba năm triển khai IOC Thừa Thiên Huế", ngày 3/8. Ảnh: Lê Huy
Theo vị phó tổng, khi bắt tay xây dựng mô hình đơn vị gặp nhiều khó khăn. May mắn, lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế là những người có tầm nhìn, máu lửa và hiểu về công nghệ cũng như mong muốn đồng hành với Viettel Solutions để chuyển đổi số. Ông Linh nhấn mạnh, đây là yếu tố then chốt để triển khai mô hình chuyển đổi số thành công chứ không phải vấn đề tiền đầu tư hay công nghệ.
Khi xây dựng mô hình đô thị thông minh cho Huế, Viettel Solutions đã tham khảo định hướng của Bộ Thông tin và truyền thông cũng như sự tư vấn của công ty nước ngoài. Tuy nhiên với nhiều đặc điểm riêng của địa phương, công ty cần "may đo" sao cho phù hợp nhất. Đây chính là lý do thành phố từ chối mua mô hình đô thị thông minh của nước ngoài và chọn Viettel là đơn vị đồng hành.
Cụ thể, Huế hội tụ nhiều yếu tố riêng của cố đô trầm mặc và là điểm thu hút khách du lịch. Vì vậy khi triển khai hệ thống camera, đơn vị phải nghiên cứu vị trí, đảm bảo nằm trong quy hoạch tổng thể của tỉnh và đảm bảo mỹ quan đô thị. Từng bài toán được vạch ra để tìm lời giải nhanh chóng, thiết lập mô hình IOC phù hợp nhất.
Trọng điểm của mô hình ở việc lấy người dân làm trung tâm để phục vụ. Vậy nên Hue-S chính là lời giải quan trọng nhất phục vụ người dân. Với những bài toán và cách giải đó, mô hình IOC của Thừa Thiên Huế đã đạt giải thưởng "Thành phố thông minh sáng tạo nhất châu Á" tại Telecom Asia Awards 2019.
Sau một thời gian vận hành, ứng dụng thành phố thông minh Hue-S được người dùng gọi vui là "Huế méc" - thông báo đến chính quyền thông tin tốt lẫn điểm chưa ổn. Người dân có thể phản ánh hiện trường về các việc như vi phạm giao thông, môi trường trực tiếp trên Hue-S và sẽ nhanh chóng nhận được phản hồi của các cơ quan chức năng xử lý những phản ánh này. Ứng dụng đồng thời hỗ trợ đóng nhiều loại phí, sử dụng dịch vụ công trực tuyến dễ dàng.
"Hue-S giờ đây đã trở thành cơm ăn, nước uống hàng ngày của người dân. Chúng tôi cũng coi đây như minh chứng cho sự cộng hưởng giữa con người và công nghệ", ông Nguyễn Ngọc Linh nói.
Về kiến trúc đô thị thông minh, Viettel Solutions lựa chọn công nghệ dựa trên mã nguồn mở để có thể chủ động triển khai đa dạng, linh hoạt và nhanh chóng cho các địa phương.
IOC do Viettel Solutions triển khai có chức năng trình diễn và hiển thị thông tin theo nhu cầu của từng người dùng. Ví dụ, IOC có thể sẽ hiển thị thông tin riêng cho từng lãnh đạo căn cứ vào nhiệm vụ mà họ được phân công chứ không đẩy tràn lan thông tin cho người quản lý đó. IOC còn hỗ trợ những người quản lý có được dữ liệu hỗ trợ điều hành và hỗ trợ cảnh báo.
Các quy trình phân tích dữ liệu tự động hóa ngày càng nhiều. Ví dụ như camera ứng dụng trí tuệ nhân tạo phân tích hình ảnh để phát hiện sai phạm, giảm bớt sử dụng nhân công và đem lại hiệu quả cao hơn. Lãnh đạo công ty phân tích, giải pháp này giúp cá thể hóa thông tin cho từng người dân để họ có được những thông tin cần thiết nhất.
Các chuyên viên làm việc tại IOC Thừa Thiên Huế. Ảnh: Lê Huy
Dựa trên thực tế này, Viettel Solutions triển khai quá trình chuyển đổi số cho các đơn vị bắt nguồn từ nơi có nhu cầu, giải quyết bài toán thiết thực nhất từng địa phương. Ông Linh cũng chỉ rõ, sản phẩm công nghệ thông tin nên không dễ hình dung nên Viettel Solutions chỉ có thể xây dựng cho dùng thử dịch vụ để địa phương hình dung. Quan trọng nhất phải cùng địa phương xây dựng quy trình để đưa vào cuộc sống.
Triển khai xong hệ thống chỉ đóng góp 30% kết quả, nhưng làm sao để người dùng đưa hệ thống này vào cuộc sống mới mới làm nên thành công. Bên cạnh đó cần chú trọng tuyên truyền để người dân biết, hiểu và làm theo tự giác làm theo.
